het vernieuwde ontvankelijkheidscriterium in de voegingsprocedure ...

Mogelijk vormen de uit dat systeem gegenereerde schadebedragen een indicatie voor
strafrechters om –indien nodig – schade te schatten. De benadeelde partij krijgt op die manier
misschien niet de volledige schade vergoed, maar onder het motto van ’beter iets dan niets’ in
ieder geval een deel daarvan. Schatting van de schade was al mogelijk onder het
eenvoudscriterium 230 maar werd niet altijd toegepast. Zeker niet wanneer strafrechters
onvoldoende kennis van en affiniteit met het civiele recht hebben. 231 In dat opzicht zou sprake
kunnen zijn van een aanscherping als uitvloeisel van het onevenredigheidscriterium.
Een andere denkbare mogelijkheid is dat de benadeelde partij de geleden schade niet of
onvolledig heeft onderbouwd. In dat geval zou door het woord ‘onmiddellijk’ verondersteld
kunnen worden dat de benadeelde partij alsnog in de gelegenheid wordt gesteld
bewijsmiddelen aan te vullen. Ook kan gedacht worden aan de situatie dat de benadeelde
partij, die ter terechtzitting afwezig is, alsnog wordt opgeroepen te verschijnen om de
noodzakelijke toelichting te geven. Concreet betekent dit dat de strafzaak zal moeten worden
geschorst, 232 wat in beginsel conflicteert met het accessoire karakter dat de vordering ten
opzichte van de strafzaak dient te hebben. 233 De verdachte heeft er recht op dat de strafzaak
binnen een redelijke termijn wordt behandeld, 234 niet in de laatste plaats als hij zich in
preventieve hechtenis bevindt. 235 Daarbij doemt het onwenselijke scenario op dat de regie
over het verloop van de strafzitting uit handen wordt gegeven aan de benadeelde partij, die
meer tijd nodig heeft om bewijsmiddelen te verzamelen. Dit zou wellicht voorkomen kunnen
worden wanneer de rechter de strafzaak voor bepaalde tijd aanhoudt. Maar ook dan richt de
afdoening van het strafproces zich naar de behandeling van de civiele vordering, wat strijdig is
met het beginsel van ondergeschiktheid. Een extra complicerende factor kan zijn dat, op grond
van het gelijkheidsbeginsel, ook de verdachte desgewenst extra tijd zal moeten worden
gegeven bewijsmiddelen te verzamelen ter ondersteuning van het verweer. 236
230 Zie hoofdstuk 2, paragraaf 2.2.2.
231 Zie hoofdstuk 3, paragraaf 3.2.4.
232 Art. 281 Sv. Dit wordt ook wel aanhouding van de strafzaak genoemd.
233 Zie ook de ‘Aanbevelingen civiele vordering en schadevergoedingsmaatregel’, p. 16 waar gesteld
wordt dat het schorsen van de strafzaak om de benadeelde partij alsnog op te roepen veelal in
strijd zal zijn met het onevenredigheidscriterium.
234 Art. 6 Europees Verdrag voor de rechten van de mens.
235 Cleiren & Verpalen 2011, art. 361 Sv, aant. 3.
236 Zie hoofdstuk 3, paragraaf 3.2.2.
55