Narratief verband - CWI

Het geraamte van een voorwereldlijke salamander, of van een
daarop gelijkend dier
Dan een zin zonder persoonsvorm. De zin is een bijstelling of precisering
van ‘het’ in de zin ‘Het lag vlak voor zijn voet’, de zin die suggereert dat
we het vervolg in het licht van ‘zijn’ focalisatie moeten zien. Was eerst de
aard van het geraamte nog onzeker, nu wordt het geraamte beschreven als
dat van een ‘voorwereldlijke salamander’. Voorwereldlijk betekent: uit de
tijd dat er nog geen mensen op aarde leefden. Omdat de focalisatie nog niet
duidelijk is, lijkt het erop dat het geraamte een fossiel is. Een fossiel is echter
een geraamte van een geraamte: het werkelijke skelet van de salamander zou
vergaan zijn. Een salamander is een amfibie en kan dus zowel in water als
op het droge leven: een salamander is een dier dat als het ware de gehele
aardbol kan bewonen. Omdat de salamander geen voorkeur voor omgeving
heeft, is het een machtig en unheimisch dier; het is een dier dat zich kan
aanpassen. Daarbij komt de notie van gevaar omdat salamanders ook giftig
kunnen zijn. Na de komma wordt de mogelijkheid open gelaten dat het ook
een dier kan zijn dat alleen op een salamander lijkt. Afhankelijk van wie hier
de focalisator is, blijkt dat diegene de kennis niet heeft om met zekerheid te
determineren of het werkelijk een voorwereldlijke salamander is. Misschien
hebben we te maken met een (valse) analogie redenering.
dat speciaal voor hèm uit de grond was gekropen, om hem aan
te vallen en te steken met giftige angel
Dan wordt nog eens benadrukt dat de focalisatie ligt bij de eerder gepos-
tuleerde mannelijke personage: het geraamte is ‘speciaal voor hèm uit de
grond gekropen’. Feitelijk is de locus van focalisatie nog niet bekend, maar
het ‘speciaal voor hém’ is een geval van indirecte rede: ‘hij’ denkt dit, en dus
ligt de focalisatie waarschijnlijk bij hem. Het beest is uit de grond gekro-
pen; het is dus niet alleen een voorwereldlijk, maar ook een onderwereldlijk
monster. Dit maakt het geraamte nog dreigender. Aangenomen dat de foca-
lisatie bij ‘hem’ ligt, interpreteert de personage het geraamte als bedreigend.
De dreiging bestaat erin dat het ‘dier’ hem aanvalt en steekt met een giftige
angel. Dit wijst opnieuw op een gebrekkige kennis bij de focalisator, want
29