DE LOFZANG VAN MARIA - Geschriften van Maarten Luther

tevens het grootste, waarvan al de andere afhangen en waaruit zij alle voortvloeien.
Want waar het daartoe komt, dat God iemand Zijn gelaat toekeert, om hem aan te
zien, daar is louter genade en zaligheid, daar moeten alle gaven en werken volgen. Zo
lezen wij in Genesis 4: 4 v.v., dat God Abel en zijn offerande aanzag; maar Kaïn en
zijn offer zag Hij niet aan. Vandaar ook de veelvuldige gebeden in het Psalmboek, dat
God Zijn aangezicht tot ons wende, het niet verberge, het over ons late lichten enz.
Dat Maria zelf het ook als het grootste beschouwt, dat bewijst zij hierdoor, dat zij
zegt: "Zie, omdat God mij heeft aangezien zal het nageslacht mij zalig spreken".
b) In het loven van Gods haar-aanzien geeft zij God alleen de eer.
Let op de woorden: Zij beweert niet, dat men haar veel goeds zal nageven, haar deugd
prijzen, haar maagdelijkheid of haar ootmoed verheffen of b.v. een versje op haar
daad zal zingen; maar slechts hierom, dat God haar heeft aangezien, hierom zou men
haar zalig noemen. Dat betekent toch: God zó volkomen de eer geven, dat volkomener
niet mogelijk is. Daarom wijst zij ook op dit aanzien, door te zeggen: "Ecce enim, ex
hoc... ", "Zie, van nu aan zullen mij zalig spreken", d.w.z. "vanaf de tijd, waarop God
mijn nietigheid heeft aangezien, zal ik worden zalig gesproken". Hierdoor wordt zij
niet geprezen, maar Gods genade over haar; integendeel, zij wordt zelfs vernederd en
vernedert zichzelf, doordat zij zegt, dat God haar nietigheid heeft aangezien. Daarom
roemt zij ook haar zaligheid, voordat zij de werken opnoemt, die God aan haar gedaan
heeft, en schrijft alles volkomen hieraan toe, dat God haar nietigheid aanzag.
2. Maria wijst ons hiermede aan, hoe wij God op de juiste wijze in haar eren.
a) Juist geëerd wordt Maria, wanneer wij Gods aan haar betoonde genade prijzen.
Hieruit kunnen wij leren, op welke wijze men Maria moet eren en dienen. Hoe moet
men tot haar spreken? Ga de woorden na, zo leren zij u zo te spreken: "O, gij zalige
Maagd en Moeder Gods, hoe bent u zo volstrekt niets, gering en veracht geweest, en
heeft God u nochtans zo bovenmate genadig en gunstig aangezien en grote dingen in u
gewerkt. Geen daarvan bent u immers waard geweest, en ver en hoog boven al uw
verdienste uit rijst de rijke, overvloedige genade van God in u. Heil u; zalig bent u, die
zulk een God gevonden hebt, van nu aan tot in eeuwigheid". U behoeft niet te denken,
dat, wanneer men haar zulk een genade onwaardig noemt, zij dit ongaarne hoort. Want
zeker heeft zij niet gelogen, toen zijzelf haar onwaardigheid en nietigheid beleed, die
God geenszins wegens haar verdienste, maar louter uit genade heeft aangezien.
b) Verkeerd wordt Maria geëerd, wanneer men haar eigen verdienste roemt.
Ongaarne luistert zij naar de dwaze praatjesmakers, die veel over haar verdienste
prediken en schrijven. Dezen willen daarmede een bewijs geven van de grootheid van
hun eigen kennis en beseffen niet, dat zij het "Magnificat" onderdrukken, de Moeder
Gods logenstraffen en de genade van God kleineren. Want voor zoveel men haar
waardigheid en verdienste toekent, voor zoveel doet men de goddelijke genade
afbreuk en kleineert de waarheid van het "Magnificat". De engel groet haar ook alleen
maar als de door God begenadigde 22 , en zegt, dat de Heere met haar is, waarom zij
onder alle vrouwen gezegend is. Derhalve zijn diegenen, die haar zoveel lof en eer
opdringen en dit alles aan haar toeschrijven, er niet ver vandaan, om uit haar een
afgod te maken, alsof het er bij haar om begonnen was, dat men haar zou eren en van
haar goeds verwachten: Terwijl zij het toch van de hand wijst en wenst, dat God in
22 De groet van de engel begint letterlijk naar de Latijnse Bijbel: "Gegroet zijt gij, die vol van de genade
(Gods) zijt" (Luc. 1: 28).
25