jali's van de pasvallei - Stichting Papua Erfgoed

zoeken. Dat betekende ook nog weer een heel klein beetje vlees.
Hun baarden lieten de Jali's meestal staan, maar snorren werden
uitgetrokken. Soms epileerde men ook baardharen. Met een
klein, half doorgebroken stokje werden dan de haren van baard
of snor gepakt, ingeklemd en uitgetrokken.
Toen er door bestuur en Zending kralen ingevoerd werden, was
men er snel bij om deze nieuwe soort versiering te gebruiken.
Weliswaar kenden de Jali's prachtige kralen van een inheemse
grassoort, maar de ingevoerde kralen waren kleuriger en daarom
meer gewild. Ook tegenwoordig ziet men vele vrouwen en meisjes,
maar ook mannen en jongens met een snoer kralen om hun
hals lopen. Voor hen zijn de kralen een waardevol artikel.
Eén soort lichaamsversiering moet nog genoemd worden, al was
de reden daarvoor droefheid. Als immers de Jali's een sterfgeval in
hun naaste familie meemaakten, beschilderden ze zich met witte
klei. Vooral de vrouwen maakten zich van top tot teen wit. Zo bleven
ze vaak een hele tijd lopen. Maar ook als er een andere
reden tot droefheid was, beschilderden de Jali's zich soms. Het
gebeurde ook wel, dat ze alleen een gedeelte van het lichaam
met klei insmeerden. Toen een man zijn vrouw kwijt geraakt
was, omdat anderen haar hadden ontvoerd, kwam hij vanuit zijn
woonplaats naar de Pasvallei-Jali's om hulp te vragen. In zijn pikzwarte
bovenlijf staken twee met witte klei beschilderde ogen
vreemd af. Waarom? „Mijn vrouw is weg, daarom is mijn hart
bedroefd", zei hij. Zijn zaak is goed afgelopen. Nu woont hij,
gewassen en geknipt, in de Pasvallei, met zijn vrouw.
Eigenlijk alle vroegere opsmuk van de Jali-mannen is tegenwoordig
verdwenen. Zij hebben afstand gedaan van de dingen,
die tot hun vorige leven behoorden. En dat leven hebben ze verlaten.
Veel van de oude versieringen zijn verbrand.
Geregeld knippen de mannen eikaars haar. Hun hoofdtooi is nu
dezelfde als vroeger die van de kinderen met hun kroeskopjes,
die nog niet met varkensvet en roet ingesmeerd werden. Zij scheren
ook regelmatig hun baarden. En, wat ook heel belangrijk is,
ze wassen zich veel. Nu zeep en handdoeken voor hen verkrijgbaar
zijn, houden ze hun lichamen rein. Vroeger gebeurde het
wassen zelden of nooit. Sommige mensen liepen met een dikke
korst vuil op hun lijf. En dat daardoor wel ziekten konden ontstaan,
begrijpen de Jali's nu zelf ook.
Vooral de laatste tijd beginnen steeds meer mannen en jongens
naar kleding te vragen. Sommigen dragen al dagelijks een broek,
72