jali's van de pasvallei - Stichting Papua Erfgoed

met een groep gedaan. Men bevestigt dan aan bomen aan beide
zijden van de rivier sterke lianen, waaraan de brug opgehangen
wordt. Vanzelfsprekend wordt dat wel een ietwat wiebelend
geheel, maar het is goed bruikbaar. Het enige nadeel is, dat zo'n
hangbrug na een paar maanden wel verrot of door de rivier weggeslagen
is.
Door het hele gebied lopen kleine paadjes, die de dorpen met
elkaar verbinden. Vaak zijn die door het gebruik al zo diep uitgesleten,
dat men zijn voeten niet meer naast elkaar kan zetten
en door het bos een andere weg moet vinden. Het komt ook
nogal eens voor, dat de paden over vroegere tuinbeddcn lopen,
waardoor een zeer hobbelig geheel ontstaat. Door de grote regenval
ontstaan hier en daar grote modderpoelen in de paden, waar
men overheen springt of over stukken boom en stenen zich een
weg zoekt. Als een pad door werkelijk oerwoud gaat, wordt het
bijna helemaal onbegaanbaar. Er is daar veel humus, verrotte
boomstammen, zodat men zich al glibberend voortbeweegt.
Voor de Jali's vormt de slechte toestand van de paden echter
nauwelijks een probleem. Over de kronkelende weggetjes, waar
zij al van jongs aan op gelopen hebben, komen zij zo snel vooruit,
dat men zich er over verbaast. Vaak hebben de vrouwen
28