jali's van de pasvallei - Stichting Papua Erfgoed

XIII
Van geboorte en dood
In een gemeenschap van enige duizenden mensen, zoals de Jalimaatschappij
van de Pasvallei, zijn geboorte en dood telkens
voorkomende gebeurtenissen. En ook de Jali's hadden hun gewoonten
met betrekking tot die gebeurtenissen.
De geboorte van een kind was voor de mannen altijd een ietwat
geheimzinnig voorval. Ze mochten er dan ook doorgaans niet bij
aanwezig zijn. Wel waren er een aantal vrouwen aanwezig bij de
geboorte, die gewoon in het gezinshuis plaats had. Er was ook
een soort baakster, meestal een oude vrouw, die ervaren was en
aanwijzingen kon geven. Want een geboorte was voor de Jalivrouwen
toch altijd een zeker risiko.
Men kon wel in geval van nood een medicijnman erbij halen. Die
verrichtte dan een paar handelingen, waardoor men dacht, dat de
geboorte spoediger zou verlopen. Maar in werkelijk moeilijke
gevallen stonden de Jali's machteloos. En dat er soms vrouwen
overleden bij de geboorte van een kind, wist iedereen. Hoewel
dat uitzonderingen waren.
Toch was men altijd weer blij, als de bevalling goed verliep en
moeder en kind in goede gezondheid verkeerden. Het was dan de
taak van de vader om de nageboorte buiten te verbranden.
Onderwijl koesterde de moeder haar pasgeborene en probeerde
het kindje warm te houden door haar handen bij het vuur te
verwarmen en op het kind te leggen. Spoedig kreeg de baby de
eerste borstvoeding. En na niet vele dagen mocht het, goed ingepakt
in bladeren, in het net op moeders rug mee naar buiten.
Gewassen werden de kleine kinderen niet. Dat vonden de Jali's
niet nodig. Als de kinderen wat groter waren en zelf konden zitten,
mochten ze ook wel op de schouders van hun moeder zitten.
Dat vonden ze leuk natuurlijk, dan konden ze de wereld
bekijken.
Hoe blij de Jali's ook met hun pasgeboren kinderen waren, ze
konden ze maar moeilijk liefhebben met hun hele hart. Want er
waren weinig kinderen, die volwassen werden. Door allerlei ziekten
stierven vele kinderen voor ze één ]aar werden. En hoewel
de Jali's dat betreurden, was het toch niet abnormaal voor
86