Het OCMW aan zet! Sport als niet alledaagse partner - Demos

18
HET OCMW AAN ZET! SPORT ALS NIET ALLEDAAGSE PARTNER
middelen maar niet over de nodige expertise en competenties of omgekeerd. Het is een
opdracht om raakvlakken te zoeken en ontmoetingen tussen de verschillende sectoren te
organiseren.
3. Sport (in)actief
De (niet-)deelname aan sport gedurende de eerste jaren van
de 21 ste eeuw
Jeroen Scheerder
Meer dan ooit is sportbeoefening ‘in’. Vrijetijdssport geniet een steeds grotere populariteit
bij verschillende bevolkingsgroepen. Niet langer zijn het voornamelijk jongeren, mannen of
hogeropgeleiden die sterk vertegenwoordigd zijn op het sportveld, ook ouderen, vrouwen
en lageropgeleiden komen letterlijk en fi guurlijk meer en meer op een sportieve manier in beweging.
Op enkele decennia tijd is de deelname aan sport geëvolueerd van een uitzonderlijke
naar een aanvaarde, alledaagse en vandaag zelfs normatieve gedragsvorm (Scheerder, 2004a).
Wie niet bij het sportgebeuren betrokken is, blijkt de uitzondering. Achter deze ontwikkeling
schuilt echter een dubbele paradox. Ondanks de popularisering van de sport, is van
een democratisering van deze vrijetijdsactiviteit nog altijd geen sprake enerzijds (Scheerder,
2003), en wordt onze samenleving steeds meer gekenmerkt door een sedentaire levensstijl
anderzijds (Vanreusel e.a., 2004).
In deze bijdrage willen we nagaan in welke mate sportkansarme groepen (niet) in sport participeren.
Daartoe zullen we de sociale gelaagdheid van de sport(in)activiteit in kaart brengen
alsook de ontwikkeling ervan gedurende de eerste jaren van de 21 ste eeuw bestuderen.
Voor deze analyse maken we gebruik van recente participatiestudies.
Evolutie van de non-participatie in sport 1969-2001/2005
De bevindingen uit grootschalig sportparticipatieonderzoek tonen aan dat tot op heden het
aantal sportinactieven jaar na jaar afneemt. Op het einde van de jaren zestig was bijna 90 procent
van de volwassenen in Vlaanderen helemaal niet sportactief gedurende de vrijetijd (fi guur
1). Vanaf het einde van de vorige eeuw is dit percentage gezakt tot minder dan de helft van de
volwassenen. Hoewel het aantal sportinactieve jongeren nog steeds heel wat lager ligt dan bij de
volwassenen, kan er bij de jongeren sinds de jaren negentig een tegenovergestelde trend worden
vastgesteld: het aantal jongeren dat geen vrijetijdssport beoefent, neemt immers toe (fi guur 2).
Zeker bij de meisjes is dit een opvallend en verontrustend gegeven (Scheerder e.a., 2005a).
Dat steeds meer volwassenen sportactief zijn en steeds meer jongeren sportinactief, vertaalt
zich ook in de ontwikkeling van het tijdsbudget besteed aan actieve sport. In 1999 spendeerden
volwassenen gemiddeld 3 uur en 7 minuten aan sport per week, recreatieve sport- en bewe-