Het OCMW aan zet! Sport als niet alledaagse partner - Demos

SPORT EN INTEGRATIE
het museum verwezen. In zijn plaats kwam de animator, de speelbegeleider. Zijn taak is het
verruimen van de speelkansen van de kinderen, het geven van speelimpulsen’ (p. 3).
Ook binnen het jeugdwerk dat zich richt naar maatschappelijk kwetsbare jongeren is men
doorheen de jaren in toenemende mate gebruik gaan maken van sport als een aangrijpingspunt
om met deze doelgroep in contact te komen. Het jeugdwelzijnswerk is vaak de enige formele
structuur waarmee maatschappelijk kwetsbare jongeren in contact komen gedurende hun
vrijetijd. Daarom biedt het dan ook goede mogelijkheden om sportinitiatieven te organiseren
voor deze jongeren. Vaak zijn ook jeugdwerkers het best op de hoogte van de problemen
van deze jongeren. Zij worden hier meermaals mee geconfronteerd en trachten door middel
van vormings- en ontspanningsactiviteiten deze jongeren te helpen hun identiteit en hun
weg te vinden in de maatschappij en hen voldoende weerbaar te maken om hun rechten te
verdedigen. Er wordt dan ook in toenemende mate binnen het jeugdwelzijnswerk aandacht
geschonken aan het inrichten van sportactiviteiten. Vaak gebeurt dit ook op verzoek van de
jongeren zelf. De meer traditionele werkvormen spreken deze jongeren immers niet aan. Via
de sportactiviteiten trachten jeugdwerkers ook emancipatorisch en vormend te werken.
Van Ancum en Meiburg van de Landelijke Contactraad uit Nederland wezen hierbij op het
fundamentele verschil in de betekenis en de functie van sportactiviteiten bij de sportclubs
in vergelijking met het jeugdwerk (Landelijke Contactraad, 1987). Ze spraken in dit verband
van het ‘doel-middel-onderscheid’. Daar waar binnen een sportclub de sport het ‘doel’ en het
‘bindende element’ is tussen de leden, is binnen het jeugdwerk sport slechts een ‘middel’ om
bepaalde agogische doelstellingen met de deelnemers te bereiken. Het is hier één activiteit
naast talrijke andere.
Toch verloopt de organisatie van sportactiviteiten niet steeds probleemloos. Het jeugdwelzijnswerk
heeft vaak af te rekenen met meerdere problemen, zoals onder meer met betrekking
tot de beschikbaarheid van sportinfrastructuur. Constante bezetting door reguliere sportorganisaties
en hoge huurgelden maken het vaak moeilijk om hiervan regelmatig te kunnen gebruik
maken. Zij beschikken meestal zelf over te weinig fi nanciële middelen om de jongeren een
volwaardig sportprogramma te kunnen aanbieden. Een ander probleem is dat, ondanks dat
men een vrij goed inzicht heeft in de problematiek en methodiek van het omgaan met deze
jongeren, men binnen het jeugdwerk niet zeer ‘sportminded’ is. Ook blijkt dat er vaak een
gebrek is aan sportdeskundigheid. Omdat de vraag van de jongeren over het algemeen nogal
wisselvallig is, zou de begeleider in verschillende sporten thuis moeten zijn. Het ontbreken van
voldoende sporttechnische en -organisatorische kennis om sportactiviteiten te begeleiden en
desgevallend aan te passen aan de specifi eke situatie van maatschappelijk kwetsbare jongeren,
stelt jeugdwerkers evenwel voor problemen. Mede omwille van deze redenen startte de
Vlaamse Trainersschool (VTS) sinds enkele jaren met de cursus ‘Bewegingsanimator’, waarbij
het de bedoeling is om sportpedagogische en -organisatorische vaardigheden bij te brengen bij
begeleiders van bewegingsactiviteiten in een recreatieve context. Daarnaast kunnen ook nog
andere soorten initiatieven binnen de jeugdsector worden opgesomd, zoals:
- de organisatie van specifi eke vormingsmomenten met betrekking tot sportbegeleiding voor
jeugdwerkers die omgaan met maatschappelijk kwetsbare jeugd;
47