Het OCMW aan zet! Sport als niet alledaagse partner - Demos

46
HET OCMW AAN ZET! SPORT ALS NIET ALLEDAAGSE PARTNER
teiten op een regelmatige wijze, wat anders wellicht niet zou gebeuren (Theeboom, De Knop,
& Gittenaer, 1992). Op school kan immers elk kind en jongere makkelijker bereikt worden. Dit
is zeker het geval voor islamitische migrantenmeisjes, waar de school vaak voor hen de enige
manier is om in contact te komen met sport (De Knop, Theeboom, Wittock, & De Martelaer,
1996). Enkele voorbeelden van initiatieven die binnen het onderwijs werden/worden georganiseerd:
- een intensief schoolsportprogramma in enkele secundaire scholen met hoge percentages
maatschappelijk kwetsbare jongeren (‘concentratiescholen’) met als doel deze leerlingen te
stimuleren tot regelmatige sportdeelname, alsook de afkeer van oudere leerlingen tegenover
de school te doen verminderen. Naast het sportaanbod, werden zij ook geïnformeerd
over de bestaande mogelijkheden om sport te beoefenen op regelmatige wijze (adressen
van lokale sportclubs, bestaande schoolsportprogramma’s, enz.);
- het verhogen van de sociale competentie bij oudere leerlingen uit een technische en beroepsopleiding
via een programma van coöperatieve bewegingsactiviteiten (basketbal);
- een deeltijds onderwijsproject in enkele scholen waar jongeren een basiscursus in sportbegeleiding
konden volgen. Dit programma werd opgenomen in het bestaande curriculum en
bevatte een aantal algemene opvoedkundige aspecten. De bedoeling was om de leerlingen,
via een sportgerelateerde activiteit, leerervaringen te bezorgen (zoals het nemen van verantwoordelijkheid
en het leren om gezamenlijk beslissingen te kunnen nemen);
- het verhogen van de doorstromingskansen voor leerbedreigde leerlingen in het lager en secundair
onderwijs, waarbij er werd gestreefd naar een optimale toegankelijkheid en actieve
participatie aan het reguliere sportaanbod;
- het organiseren van een opleiding voor jonge leerkrachten uit (deeltijds) beroepsonderwijs
om beter met maatschappelijk kwetsbare jongeren om te gaan, waarbij ook ruime aandacht
is voor sport.
2. Jeugdwelzijnswerk
Hoewel de bewegingsactiviteiten ook aan bod komen in andere werkvormen binnen het sociaal-cultureel
werk (o. a. vormingswerk), kunnen we toch stellen dat het vooral binnen het
jeugdwerk is dat sport en spel een specifi eke plaats innemen. Net zoals bij het algemeen sociaal-cultureel
werk, worden bij het jeugdwerk sport en recreatie in veel gevallen ook gebruikt
als middel om leermogelijkheden voor de deelnemers te kunnen organiseren. In vele vormen
van het jeugdwerk heeft de sport sinds lang een specifi eke plaats ingenomen. Zo werd van
bij het prille begin van de jeugdbewegingen reeds het belang van lichaamstraining onderkend
(Faché, 1987). Hieraan werden evenwel steeds ook andere (vaak ideologisch geïnspireerde)
opvoedingmogelijkheden gekoppeld. Ook bij het speelpleinwerk hebben spel en sport steeds
een centrale rol gespeeld. Binnen deze jeugdwerkvorm heeft er zich met de jaren een belangrijke
evolutie voorgedaan, waarbij de gereglementeerde en strikt gesuperviseerde spel- en
sportactiviteiten gaandeweg veranderden in het stimuleren van het spontane spel bij kinderen.
Van Gils (1989) stelde: ‘De ‘leider met bal en fl uit’ is – op een aantal uitzonderingen na – naar