Een nieuwe kans voor particulieren en voor - Curatoren.nl

cruciale basis voor verantwoorde publieke besluitvorming. Als solide empirisch materiaal
ontbreekt, kunnen belangengroepen gemakkelijk een eenzijdige voorsteling van zaken
geven, uitsluitend gebaseerd op hun eigen ervaringen en data.
Ook in de Verenigde Staten hebben de gegevens die rechtbanken verzamelen, maar een
beperkte beleidsrelevantie, zodat aanvullende sociaal wetenschappelijk onderzoek nodig
is. Sullivan, Warren en Westbrook zullen binnenkort een groot vervolgonderzoek
publiceren dat ook betrekking heeft op ondernemingen. De ruwe data van de rechtbanken
worden aangevuld met telefonische enquêtes met debiteuren en hun advocaten en met
grondige analyses van representatief getrokken dossiers.
Van de Verenigde Staten kunnen we leren dat de aanwezigheid van empirisch materiaal
ook bij faillissementen van ondernemingen van cruciaal belang is. Er was een aanzienlijke
hoeveelheid rechtseconomische literatuur voor handen waarin het bestaande
faillissementssysteem fundamenteel werd bekritiseerd (Franken). Met name werd de
stelling verdedigd dat het zittend management te veel bescherming geniet, ten koste van
crediteuren met zekerheid. Ook werd gesteld dat marktkrachten tot efficiëntere
oplossingen leidt dan de BRA. Ik verwijs in dit verband naar het werk van Baird and
Jackson, Adler, Brady and Rosenzweig en Bebchuk, dat in academische kringen in
aanzien stond, maar dat uiteindelijk nauwelijks effect heeft gehad op het rapport van de
Review Commission.
Het is daarom van belang dat er ook in Nederland een combinatie van juridisch en
economisch onderzoek wordt gestimuleerd naar de gevolgen in de praktijk van de huidige
Fw voor alle belanghebbenden. In aansluiting op het evaluatie-onderzoek dat Justitie in
samenwerking met de RU Leiden gaat uitvoeren over de WSNP, is onderzoek nodig in de
sfeer van bedrijven. Met name zullen de gevolgen voor de prijs van krediet, de omvang van
de zakelijke zekerheid van banken maar ook verlies van werkgelegenheid in kaart moeten
worden gebracht.
5.5 Besluit
Het is gewenst dat de Fw een flinke opknapbeurt krijgt zodat deze wet geschikt wordt
gemaakt voor de komende eeuw, met name voor ondernemingen. Er dient een
gemoderniseerd en marktconform wettelijk insolventie-instrumentarium in de plaats te
komen van overheidssteun en de huidige, onbevredigende faillissementspraktijk.
Met de WSNP is een deel van de problematiek van starters opgelost, nl de onbeperkte
persoonlijke aansprakelijkheid, maar er zijn verschillende concrete problemen blijven
liggen die door middel van een ingrijpende wetswijziging moeten worden aangepakt. Met
name moet een ondernemer gestimuleerd worden om tijdig een beroep op de wet te doen,
dat wil zeggen op een moment dat er nog alternatieven voor liquidatie zijn.
Wetswijziging heeft betrekking op de volgende onderwerpen:
- verbreding van de doelstelling van de Fw. Behoud van werkgelegenheid en
mogelijkheden tot doorstart dienen expliciet als doelstellingen van insolventierecht
worden erkend. Uit deze verbrede doelstelling vloeien andere rollen voort voor de
curator en de rechter:
- de curator krijgt mede tot taak het vinden van mogelijkheden van doorstart, het
tegengaan van kapitaalvernietiging en het behoud van werkgelegenheid. De wet dient
helder aan te geven waar deze doelstellingen prevaleren boven het crediteurenbelang.
Een nieuwe kans voor particulieren en voor ondernemers 103