Commissie Cohen: deelrapport overheid - EenVandaag

Perspectief Veiligheidsregio
De veiligheidsregio krijgt formeel pas enige betrokkenheid bij project X Haren nadat is opgeschaald
naar GRIP3 op 21 september. Vanaf dat moment is de GBT piketvoorlichter actief. Op woensdag
19 september om één uur was zij, als communicatieadviseur uit de regionale voorlichterspool, al
aangeschoven bij het driehoeksoverleg, niet vanuit haar rol als crisismanagementprofessional, maar
als voorlichtingsadviseur van de burgemeester vanuit diens hoofdverantwoordelijkheid voor de
communicatie. Veel betrokkenen van OM en politie zien haar als vertegenwoordiger van de
veiligheidsregio.
Ze adviseert over de door te gemeente te volgen communicatiestrategie. Zij pleit voor een proactieve
communicatie: open en transparant versus de tot dan toe gevolgde strategie van reageren op
mediavragen. Het uitgangspunt is dat de gemeente leidend is zolang er geen sprake is van escalatie
in de openbare orde en veiligheid. De persvoorlichter van de politie en de gemeente stemmen op
diverse momenten met elkaar af. De door de burgemeester gewenste low prole aanpak van de
politie betekent dat de politie aanwezig zal zijn om de-escalerend en dempend op te treden, in
gesprek met jongeren om hen te bewegen vrijwillig ergens anders vertier te gaan zoeken. De open en
transparante communicatiestrategie botst soms met het uitgangspunt om te dempen en juist weinig
aandacht aan project X Haren te besteden. Zo wil op donderdag de communicatieadviseur actief
communiceren over de afweging een alternatief feest te organiseren en de politie wil dat niet.
In het driehoeksoverleg brengt de communicatieadviseur in dat het verstandig zou zijn met de GHOR
en de brandweer om de tafel te gaan zien en ze te informeren over wat er speelt. Tot slot legt ze het
verzoek neer om de crisiscommunicatie op te schalen. Er is een dringende behoee aan meer
handjes vanuit de veiligheidsregio. Daar zien de professionals die ervaring hebben met dit soort
situaties. Op woensdagavond dringt de communicatieadviseur er bij de burgemeester en de districtschef
sterk op aan om een voorbereidend team samen te laten komen. Op donderdagmiddag om
13.00 uur vindt het eerste overleg van het voorbereidend team plaats.
Volgens de communicatieadviseur komt binnen de gemeente pas laat, op donderdagmiddag, het
besef op gang welke impact de situatie hee voor de gemeenschap van Haren. Dan pas komt de
gemeentelijke organisatie in de benen, waar het tot dan toe voor als politieaangelegenheid
beschouwd was
Inmiddels wint de communicatieadviseur op afstand advies in van haar collega’s van de veiligheidsregio.
Zij krijgt steeds meer signalen dat het Facebookfeest groot kan worden. Haar collega’s geven
aan dat zij niet op basis van een collegiale hulpvraag steeds kunnen bijspringen, maar dat de
gemeente een formele hulpvraag moet stellen aan de veiligheidsregio. Op aandringen van de
communicatieadviseur doet de burgemeester een formeel verzoek tot opschaling crisiscommunicatie,
maar daar wordt geen gehoor aangegeven omdat het geen formele GRIP-situatie betre. Na
interventie via de directeur veiligheidsregio wordt alsnog ondersteuning verleend en gaat een lid van
de communicatiepool van de veiligheidsregio donderdagavond naar het SGBO om mee te schrijven
aan het onderdeel communicatie van het draaiboek van de politie.
Die donderdag is de communicatieadviseur druk in de weer met het organiseren van een aantal
bijeenkomsten voor bewoners en ondernemers, een persconferentie, het beantwoorden van heel
veel persvragen, het volgen van de sociale media, en het informeren van de gemeenteraad. De
communicatieadviseur speelt verder een belangrijke rol in de advisering om op te schalen naar
98 | COMMISSIE ‘PROJECT X’ HAREN