Demografische ontwikkelingen 2010-2040 - Planbureau voor de ...

toekomst. In de regionale prognose wordt getracht aan
de hand van deze databronnen op basis van ‘expert
judgement’ een realistisch verloop te schetsen van het
jaarlijkse aantal woningen dat aan de woningvoorraad
wordt toegevoegd.
De regionale prognose probeert op basis van de huidige
kennis en inzichten een beeld te geven van de meest
waarschijnlijke toekomst. De prognose is echter met
onzekerheden omgeven. Daarbij neemt de onzekerheid
toe naarmate de prognoseperiode zich verder naar de
toekomst uitstrekt. Voorts is de onzekerheid op het
regionale niveau groter dan op nationale niveau, onder
andere omdat toevalsfluctuaties bij regionale cijfers over
demografische gebeurtenissen een veel grotere rol
spelen dan bij landelijke cijfers.
Onzekerheid geldt in het bijzonder voor de
veronderstellingen over de woningbouw, en zeker in
tijden van in tijden van een economische crisis – zoals nu.
Veel woningbouwprojecten lopen een grote kans
gecanceld te worden (onder andere door te geringe
belangstelling), ‘on hold’ te worden gezet, dan wel naar
beneden te worden bijgesteld. Dit betekent dat de kans
groot is dat de woningbouw in de toekomst anders
uitpakt dan in de prognose is voorzien, waardoor de
gemeentelijke bevolkingsgroei ook anders uitvalt.
Scenario’s van de Ruimtelijke Verkenning
In de Ruimtelijke Verkenning zijn twee scenario’s opgesteld
die gebaseerd zijn op bestaande scenario’s van de
langetermijnstudie Welvaart en Leefomgeving (CPB et al.
2006). Het hoge scenario is gebaseerd op het Global
Economy (GE) scenario en het lage scenario op het
Regional Community (RC) scenario. Zie de WLO-studie
voor een gedetailleerde beschrijving van deze scenario’s.
Daarbij is het uitgangsjaar van de WLO (2002) veranderd
in 2008, en zijn de ontwikkelingen zodanig aangepast dat
de landelijke cijfers voor 2040 overeenkomen met de
WLO-cijfers voor dat jaar. Het regionale niveau betreft
COROP-regio’s (plus enkele uitsplitsingen, in totaal 47
regio’s).
kinderen gaan laat uit huis (waardoor het ontstaan van
huishoudens wordt gedrukt). Veel woningen worden
gesloopt om leegstand door een krimpende bevolking te
voorkomen.
Bandbreedte: prognose, intervallen en scenario’s
Een prognose beoogt de meest plausibele voorspelling
van de toekomst te verbeelden. Aan de hand van de
bandbreedte kan de onzekerheid van de prognose
worden geschetst. De bandbreedte van bevolkingsgroei
en huishoudenstoename kan in hoofdlijnen op twee
manieren worden bepaald: via stochastische prognoseintervallen
of via verschillende scenario’s. In de nationale
bevolkings- en huishoudensprognose van het CBS wordt
gewerkt met stochastische prognose-intervallen. Hierbij
worden er veronderstellingen gemaakt over de mate van
onzekerheid in de verwachtingen voor immigratie en
emigratie, geboorte, sterfte en overgangen tussen
huishoudensposities. De twee scenario’s van de
Ruimtelijke Verkenning kunnen worden beschouwd als
plausibele en consistente toekomstbeelden. Het doel is
niet om de toekomst te voorspellen, maar om een beeld
te krijgen van alternatieve toekomsten die tezamen de
bandbreedte schetsen waarbinnen de werkelijke
toekomst zich naar verwachting zal ontvouwen. Bij het
doorrekenen van de scenarios wordt er gewerkt met
verschillende sets aannames over hoe belangrijke
drijvende krachten, zoals buitenlandse migratie,
economische groei en internationale oriëntatie zich
zouden kunnen ontwikkelen.
Het hoge scenario wordt gekenmerkt door een hoge
vruchtbaarheid, hoge levensverwachting, hoge
immigratie en lage emigratie. De scheidingskans van
relaties is hoog waardoor er veel (eenpersoons)
huishoudens ontstaan en kinderen gaan vroeg uit huis
om zelfstandig te gaan wonen. Er wordt veel gebouwd
om de nieuwe huishoudens te accommoderen.
Het lage scenario wordt gekenmerkt door een lage
vruchtbaarheid, lage levensverwachting, lage immigratie
en hoge emigratie. De scheidingskans van relaties is vrij
laag hetgeen ertoe leidt dat paren lang bij elkaar blijven
(en er weinig eenpersoonshuishoudens ontstaan) en
Bijlagen | 79