Tien Lessen In Leren.pdf - Transitiepraktijk

Tien lessen in leren
workshop of iemand uit het projectteam vragen dit te doen. Voordeel
hiervan is tijdwinst voor de procesbegeleider en meer betrokkenheid
bij de deelnemers. Nadeel is een verlies van objectiviteit in het uitdiepen
van de leerervaringen.
3 Het maken van een concept Learning History
Met de tijdlijn van gebeurtenissen en de interviews in de hand, kunnen
de eerste twee lagen van de Learning History worden gemaakt. Dat is
een leuk puzzelwerkje: welke citaten uit interviews pakken we eruit zodat
het verhaal van de leerervaringen interessant en leesbaar wordt
Meestal maakten wij als onderzoekers de concept Learning History.
Maar je kunt dit ook door de deelnemers laten doen en hen de citaten
bij de tijdlijn laten uitzoeken. Voordeel van de eerste methode is dat
het minder tijdsintensief is omdat je als onderzoekers alles uitwerkt. De
voorbereiding van het maken van een Learning History met de deelnemers
vraagt de nodige tijd omdat je hen niet alle informatie kunt voorleggen,
maar alleen stukjes. Groot voordeel van de laatste methode is
dat de betrokken mensen zelf hun Learning History construeren, zodat
die ook meer van hen wordt.
4 Reflectie op de concept Learning History
Dan is het zaak om de concept Learning History van reflectieve vragen
en opmerkingen te voorzien, die de betrokkenen weer aan het denken
zetten. Dit hebben we op verschillende manieren gedaan:
a. zelf het concept lezen en van reflectieve vragen en opmerkingen
voorzien;
b. experts met verschillende invalshoeken vragen om te lezen en opmerkingen
te maken in de kantlijn;
c. een workshop organiseren waarin een reflectieteam (experts met
verschillende invalshoeken) reageerden op de Learning History;
d. een bijeenkomst organiseren waarin een reflectieteam meteen in
contact trad met de projectleider en deze bevroeg op allerlei punten.
Een andere optie hiervoor is een bijeenkomst organiseren met een binnenkring
van betrokkenen en een buitenkring met een reflectieteam
met verschillende experts. 14 De binnenkring bespreekt de Learning
History. Vervolgens bespreekt het reflectieteam deze bespreking en
de Learning History. Tot slot is er een discussie tussen de binnen- en
buitenkring.
5 Verdieping van de leerervaringen door bespreking
van Learning History
In de workshops waarin we de Learning Histories bespraken, pikten
we er vaak een aantal passages uit. Passages waar de reflectanten veel
vragen en opmerkingen bij hadden, passages die wij zelf spannend
vonden, die vragen opwierpen of waar een kantelpunt in het project
zichtbaar was. Soms lieten we de mensen zich inleven in verschillende
rollen en van daaruit vertellen hoe zij tegen bepaalde gebeurtenissen
aankeken. Vervolgens bespraken we deze percepties.
Een andere manier om leerervaringen te verdiepen, kan door een organisatieopstelling
(‘sociogram’) te doen met de aanwezigen. Een organisatieopstelling
betekent dat een van de deelnemers een vraagstuk
inbrengt. De elementen of personen die daarin een rol spelen, geeft hij
met behulp van de andere mensen letterlijk een plek in de ruimte. Dit
vraagt wel een begeleider die hierin geschoold is en de ‘ do’s’ en ‘ don’t s’
van het maken van een organisatieopstelling kent.
6 Verspreiding van de leerervaringen
Via internet, Learning Histories uitdelen aan geïnteresseerden, bespreking
van Learning Histories in workshops. Onze ervaring is dat zonder
de Learning Histories te bespreken leerervaringen veel minder snel verspreiden.
Simpelweg doordat het lezen en bespreken van de Learning
History veel sneller inzicht geeft dan alleen door te lezen. Interactie is
nodig voor effectieve overdracht.
32
33