Tien Lessen In Leren.pdf - Transitiepraktijk

Tien lessen in leren
Learning History is een methode om het leren in transities vorm te geven.
Waarom die focus op de toepassing van Learning Histories in transities
Simpelweg omdat het een interessante en effectieve methode is
om mee te werken en ik er veel ervaring mee heb. En omdat mijn ervaringen
met Learning Histories ook voor andere leerprocessen opgaan
in duurzame ontwikkeling.
Leren is persoonlijk
Leren is gebonden aan personen. Bij lerende organisaties zijn het de
mensen die leren, niet de organisatie zelf. Dat is een van de redenen
dat ik het zo interessant vind om te werken aan leerprocessen. Het contact
met mensen en het creëren van een omgeving waarin zij kunnen
leren en ontdekken. En ikzelf ook. Het gaat om wederzijds leren. Ook
mijn voorkeur voor leerprocessen in maatschappelijke innovatie is niet
toevallig. Ik werk inmiddels meer dan twaalf jaar aan milieu- en duurzaamheidsvraagstukken.
Sinds 2000, het Natuur- en Milieubeleidsplan
3, gaan de projecten waar ik aan werk steeds meer over systeeminnovatie
en transities.
Waarom is dat interessant Transities zijn complex en veelomvattend.
Ze zijn nooit af, er gebeurt altijd weer iets nieuws en onverwachts.
Transities vragen om loslaten en sturing geven. Dat gaat over overgave
en actie tegelijk. Dat vind ik spannend om te doen, te oefenen. En ik
vind het belangrijk zelf bij te dragen aan een duurzame samenleving.
In mijn werk en ook privé. Een bijdrage aan een beter evenwicht tussen
de mens, onze planeet en de economie.
rust op die projecten terug te kijken en dit boekje te maken. Dat leverde
dieper inzicht op. Dieper inzicht in mijn, onze successen, maar ook in de
frustraties die erbij hoorden.
Aan dit leerproces en het boek hebben verschillende mensen een
bijdrage geleverd, elk op hun eigen manier. Mijn TNO-collega’s Mario
Willems, Sophie Emmert, Hanneke Puts en Helma Luiten, door samen
met mij aan verschillende Learning History projecten te werken. Anne
Loeber in het werken aan het Evaluatie en Monitoring project van het
NIDO. De lessen in dit boek zijn gebaseerd op de leerervaringen uit
deze projecten én op de discussies met andere onderzoekers in de
Community of Practice Leren in Transities. Dit waren bijeenkomsten
die ik samen met CCT-collega José Andringa organiseerde. Altijd weer
inspirerend! José was het ook die mij hielp bij de start van het schrijven
van dit boek met haar goede tips en scherpe vragen. Bij haar en
mijn andere CCT-collega’s Rob Weterings, Caroline van Leenders, René
Bruijns, Theo van Bruggen kon ik verder terecht voor aanmoedigingen
in het vasthouden van de persoonlijke schrijfstijl en feedback op mijn
teksten. Waardevolle feedback kwam ook van Mario Willems, Rolinde
Oosterheert en Hilde Swets. Het schrijven aan dit boek viel samen met
het starten met werken na mijn bevalling. Hierbij heb ik veel steun ervaren
van Rob Weterings, Joke Goudswaard, Conny ten Klooster, Frits
Hermans en Eric Dawson. Dit boek is zo een mooi product geworden
van deze bijzonder periode.
Vanaf 2004 ben ik veel bezig met leerprocessen in transities. Meestal
in de vorm van het maken van Learning Histories, en ook door middel
van intervisie en coaching. Na elk project was er een moment van reflectie
en evalueerde ik samen met mijn collega’s. We hielden vast aan
de goede elementen in onze aanpak en pasten minder goede aan. Na
de bevalling van mijn dochter in 2010 heb ik de tijd gekregen om in alle
14
15