5ο Πανελλήνιο Î£Ï Î½Î­Î´ÏÎ¹Î¿ Οικολογίας «Οικολογικές διεργασίες στο ...

Ελληνική Οικολογική Εταιρεία - Ελληνική Ζωολογική Εταιρεία - Ελληνική Βοτανική Εταιρεία5 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Οικολογίας - «Οικολογικές διεργασίες στο χώρο και το χρόνο»Πάτρα 7 - 10 Οκτωβρίου 2010Συμμετοχή της τραχείας πεύκης στην ατμοσφαιρική κυκλοφορία γυρεοκόκκων στηΘεσσαλονίκηΒασιλική Αλμπανίδου, Αφροδίτη Μαρία Μαραϊδώνη, Αθανάσιος Δάμιαλης, Νικόλαος Κρίγκας,Εμμανουήλ Βενετίου, Δέσποινα Βώκου*Τομέας Οικολογίας, Τμήμα Βιολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. E-Mail:vokou@bio.auth.grΜε στόχο τη διερεύνηση της πλαστικότητας των χαρακτήρων της γυρεοπαραγωγής αλλά καιτης σχέσης μεταξύ παραγωγής γυρεοκόκκων των Pinaceae και ατμοσφαιρικής κυκλοφορίαςτους στη Θεσσαλονίκη, μελετήθηκε η τραχεία πεύκη [Pinus halepensis Miller subsp. brutia(Ten.) Holmboe] που είναι ο αφθονότερος εκπρόσωπος της οικογένειας στην ευρύτερη περιοχή.Επιλέχθηκαν πέντε σταθμοί, οι οποίοι διέφεραν ως προς το υψόμετρο (90-430 m) και τηνέκθεση. Σε πέντε τυχαία άτομα σε κάθε σταθμό μετρήθηκαν τα μορφομετρικά χαρακτηριστικάτους. Επίσης, εκτιμήθηκε ο αριθμός των αρσενικών κώνων τους και το στάδιο στο οποίοβρίσκονταν (κλειστά μικροσποριόφυλλα, ανοιχτά μικροσποριόφυλλα, αποξηραμέναμικροσποριόφυλλα). Ακόμη, συλλέχθηκαν αρσενικοί κώνοι από τέσσερα αντιδιαμετρικάσημεία της κόμης καθενός ατόμου και απομονώθηκαν και καταμετρήθηκαν οι περιεχόμενοιγυρεόκοκκοι. Παράλληλα, καταγραφόταν σε καθημερινή βάση η ατμοσφαιρική αφθονίαγυρεοκόκκων της οικογένειας Pinaceae με παγίδευσή τους από σταθερό ογκομετρικό συλλέκτη(Burkard). Η άνθηση βρέθηκε να διαρκεί από τέλη Μαρτίου έως τέλη Απριλίου. Άρχισε (όταντουλάχιστον 2,5% του συνόλου των μικροσποριόφυλλων ήταν ανοιχτά) και τελείωσε (όταντουλάχιστον 97,5% των μικροσποριόφυλλων ήταν αποξηραμένα) αργότερα, ενώ διήρκεσεπερισσότερο στους σταθμούς μεγαλύτερου υψομέτρου. Η γυρεοπαραγωγή, της τάξης των 10 3και 10 6 ανά αρσενικό κώνο και άτομο, αντίστοιχα, διέφερε μεταξύ υψομέτρων και εκθέσεων. Σεεπίπεδο κώνου ήταν χαμηλότερη στο μεγαλύτερο υψόμετρο και στη βόρεια έκθεση. Το μέγεθοςτης ανθικής μονάδας βρέθηκε να σχετίζεται θετικά με τον αριθμό των περιεχόμενωνγυρεοκόκκων. Παρατηρήθηκε χρονική υστέρηση μεταξύ παραγωγής γυρεοκόκκων τουαφθονότερου εκπροσώπου των Pinaceae και κυκλοφορίας γυρεοκόκκων του συνόλου τωνεκπροσώπων της οικογένειας στη Θεσσαλονίκη. Τα αίτια μπορούν να αναζητηθούν στημεταφορά γυρεοκόκκων από περιοχές πρωιμότερης ανθοφορίας του ίδιου ή άλλωνειδών/υποειδών. Τα αποτελέσματα αυτά υποδεικνύουν ότι χρειάζονται μελέτες και άλλωνεκπροσώπων ώστε να μπορούν να γίνουν ασφαλέστερες προβλέψεις της κυκλοφορίαςγυρεοκόκκων της οικογένειας στην περιοχή.122