5ο Πανελλήνιο Î£Ï Î½Î­Î´ÏÎ¹Î¿ Οικολογίας «Οικολογικές διεργασίες στο ...

Ελληνική Οικολογική Εταιρεία - Ελληνική Ζωολογική Εταιρεία - Ελληνική Βοτανική Εταιρεία5 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Οικολογίας - «Οικολογικές διεργασίες στο χώρο και το χρόνο»Πάτρα 7 - 10 Οκτωβρίου 2010Παράνομη αλιεία και διασπορά του εισβάλοντος χλωροφύκους Caulerpa racemosa.Συνεργατική δράση προς πιθανή μη αναστρέψιμη υποβάθμιση των λειμώνων ποσειδωνίαςΣωτήρης Κυπαρίσσης 1* , Γιώργος Παπαθεοδώρου 2 , Γεραγά Μαρία 2 , Γιώργος Τρυφωνόπουλος 3 ,Ηλίας Φακίρης 2 , Μιχάλης Κορνάρος 4 , Γιώργος Φερεντίνος 21Τμήμα Υδατοκαλλιεργειών & Αλιευτικής Διαχείρισης, ΤΕΙ Μεσολογγίου. E-mail: skiparis@teimes.gr2Τμήμα Γεωλογίας, Πανεπιστήμιο Πατρών. E-mail: gpapathe@upatras.gr3Τμήμα Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Πατρών. E-mail: tryphonop@upatras.gr4Τμήμα Χημικών Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Πατρών. E-mail: kornaros@chemeng.upatras.grΗ ποσειδωνία (Posidonia oceanica) είναι το κυρίαρχο θαλάσσιο φανερόγαμο στην υποπαράλιαζώνη της Μεσογείου, το οποίο εμφανίζει σαφή τάση υποχώρησης σχεδόν σ’ όλες τις περιοχέςεξάπλωσης του. Στις σημαντικότερες αιτίες για το παραπάνω συγκαταλέγεται η παράνομηαλιεία με συρόμενα εργαλεία, ενώ τα τελευταία χρόνια η διασπορά ενός νέου εισβάλλοντοςχλωροφύκους (Caulerpa racemosa) φαίνεται να επιδεινώνει την κατάσταση δρώνταςανταγωνιστικά με το φανερόγαμο στις περιοχές που συναντώνται. Στην παρούσα εργασίαεξετάζεται η κατάσταση του λειμώνα της ποσειδωνίας στον κόλπο των Αλυκών (ΒΑΖάκυνθος), όπου η παράνομη αλιεία με τράτες είναι επιβεβαιωμένη πρακτική. Σε πρώτη φάσηεκτιμήθηκε ο βαθμός υποβάθμισης του λειμώνα από την παράνομη αλιεία μετά από εντοπισμότων κατεστραμμένων τμημάτων του με χρήση ηχοβολιστή πλευρικής σάρωσης (side scan sonar,SSS). Στη συνέχεια, με επιτόπιες εποπτεύσεις μέσα στα κατεστραμμένα από τις τράτες τμήματατου λιβαδιού επιβεβαιώθηκε η διασπορά του εισβάλλοντος χλωροφύκους και συγκρίθηκε ηέκταση της διασποράς του σ’ αυτά και στα ανέπαφα τμήματα του λειμώνα. Παράλληλα,εξετάστηκε και η μακροπανίδα στις κατεστραμμένες περιοχές. Η ψηφιακή ανάλυση τωνηχογραφιών του ηχοβολιστή (SSS) έδειξε σοβαρή επίπτωση στο λειμώνα με το 11% τηςσυνολικής του έκτασης να έχει καταστραφεί από τα συρόμενα εργαλεία, ενώ από τις επιτόπουεποπτεύσεις διαπιστώθηκε ότι όλα τα κατεστραμμένα σημεία που ελέγχθηκαν είχαν αποικηθείπλήρως από το εισβάλλων χλωροφύκος, το οποίο είχε αναπτυχθεί σ’ όλον τον διαθέσιμο χώρο.Επιπλέον, στα κατεστραμμένα τμήματα παρατηρήθηκε ασυνήθιστα υψηλή αφθονία τουπολύχαιτου Sabella pavonina. Δεδομένης της αλληλοπάθειας μεταξύ του χλωροφύκους και τουφανερόγαμου, με το χλωροφύκος να εμφανίζει φυτοτοξική δράση ενώ παράλληλα υποβαθμίζεικαι την ποιότητα του υποστρώματος, θεωρούμε απίθανη την ανάκαμψη του φανερόγαμου στακατεστραμμένα τμήματα του λειμώνα τα οποία έχουν κατακλειστεί από το εισβάλωνχλωροφύκος.52