5ο Πανελλήνιο Î£Ï Î½Î­Î´ÏÎ¹Î¿ Οικολογίας «Οικολογικές διεργασίες στο ...

Ελληνική Οικολογική Εταιρεία - Ελληνική Ζωολογική Εταιρεία - Ελληνική Βοτανική Εταιρεία5 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Οικολογίας - «Οικολογικές διεργασίες στο χώρο και το χρόνο»Πάτρα 7 - 10 Οκτωβρίου 2010Δυναμικές μεταβολές στη βλάστηση και στη δομή τοπίου του Αλφειού ποταμού τηδεκαετία 1994-2004Άνικα Πασχαλίδου * , Κώστας ΠοϊραζίδηςΤμήμα Τεχνολογίας Περιβάλλοντος & Οικολογίας, ΑΤΕΙ Ιονίων Νήσων. E-mails:a.paschalidou@hotmail.com, kpoiraz@teiion.grΗ Τηλεπισκόπηση και τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (GIS) σε συνδυασμό με τουςδείκτες τοπίου, αποτελούν μία αποτελεσματική μέθοδο για την μελέτη των δυναμικώνμεταβολών του τοπίου. Στην παρούσα μελέτη εξετάσθηκαν οι μεταβολές των παρόχθιωνοικοσυστημάτων και των οικολογικών χαρακτηριστικών του τοπίου στον κάτω ρου τουΑλφειού ποταμού, την περίοδο 1994 - 2004. Ορθοφωτοχάρτες (1994) και δορυφορικές εικόνες(2004) κατηγοριοποιήθηκαν βάσει των τύπων κάλυψης τους. Η ερμηνεία και ψηφιοποίηση τωνπολυγώνων έγινε επί της οθόνης (Heads up Digitizing), όπου αναλύθηκαν τα ποσοστά κάλυψηςτης βλάστησης και οι χωρικές μεταβολές τους. Παράλληλα, χρησιμοποιήθηκαν δείκτες τοπίου,για την ανάλυση της δομής των χωροψηφίδων του τοπίου.Για την περίοδο 1994–2004, παρότι δεν αναγνωρίστηκαν ιδιαίτερες μεταβολές στην έκτασητων τύπων κάλυψης, παρατηρήθηκαν έντονες χωρικές μεταβολές από τον ένα τύπο σε άλλοτύπο κάλυψης (Kappa index of Agreement (ΚΙΑ) = 0,554). Οι καλλιεργήσιμες εκτάσειςκυριαρχούν και στις δύο περιόδους (35-37%) έχοντας μεγάλη χωρική σταθερότητα(ΚΙΑ=0,736). Μικρό αλλά σταθερό ποσοστό καταλαμβάνουν οι δασικές εκτάσεις (22-26%),αποτελούμενες κυρίως από μικτά δάση μέσης και ώριμης ηλικίας παρουσιάζοντας χωρικήμεταβολή μέσα στη δεκαετία (ΚΙΑ=0,618) όπως και η κοίτη του ποταμού (ΚΙΑ=0,619). Οιυπόλοιποι τύποι κάλυψης παρουσίασαν περισσότερο έντονη χωρική μεταβολή. Παρά όμως τιςδυναμικές χωρικές μεταβολές, τα οικολογικά χαρακτηριστικά του τοπίου δεν μεταβλήθηκαν. Ηποικιλότητα των τύπων κάλυψης κατείχε υψηλές τιμές και για τις δύο περιόδους (Simpsondiversity index = 0,77-0,78), ενώ και οι υπόλοιποι δείκτες φανέρωσαν μια φυσικότητα στηνεξέλιξη του τοπίου, καταδεικνύοντας ότι όταν η φυσική επίδραση είναι η κύρια αιτία τωνμεταβολών αυτών, τα οικολογικά χαρακτηριστικά στο τοπίο δεν αλλοιώνονται. Τα παρόχθιαοικοσυστήματα έχουν ανεκτίμητη αξία, τα οποία απειλούνται από ανθρωπογενείς δράσεις πουτα οδηγούν σε υποβάθμιση και εξαφάνιση. Αν και είναι περιοχές με πολύ έντονες χωρικέςμεταβολές, η διατήρηση της φυσικής δυναμικής τους αποτελεί ουσιαστικό κρίκο για τηβιωσιμότητα και λειτουργικότητα αυτών των οικοσυστημάτων.78