5ο Πανελλήνιο Î£Ï Î½Î­Î´ÏÎ¹Î¿ Οικολογίας «Οικολογικές διεργασίες στο ...

Ελληνική Οικολογική Εταιρεία - Ελληνική Ζωολογική Εταιρεία - Ελληνική Βοτανική Εταιρεία5 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Οικολογίας - «Οικολογικές διεργασίες στο χώρο και το χρόνο»Πάτρα 7 - 10 Οκτωβρίου 2010Αντιστροφή περιέλιξης στο χερσαίο σαλιγκάρι Albinaria: τι λένε τα μοριακά δεδομένα;Ειρήνη Σταματάκη * , Παναγιώτης Κορνήλιος, Σίνος ΓκιώκαςΤμήμα Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Πατρών. E-mail: steirini@yahoo.grΗ συντριπτική πλειονότητα των ειδών στο γένος Albinaria έχει αριστερόστροφη περιέλιξη καιοι μόνες δεξιόστροφες μορφές εμφανίζονται αποκλειστικά στη νότια Πελοπόννησο. Θεωρείται,με βάση τα μορφολογικά δεδομένα, ότι οι δεξιόστροφες μορφές ανήκουν σε ένα είδος, τοAlbinaria voithii. Ωστόσο, η μορφολογική και η γενετική διαφοροποίηση στα χερσαία μαλάκιακαι ειδικότερα στο γένος Albinaria συχνά δείχνει αντικρουόμενα αποτελέσματα. Η εξελικτικήσημασία της αντιστροφής της περιέλιξης συνδέεται με τον περιορισμό της γονιδιακής ροής. Σεαυτήν την εργασία ελέγξαμε εάν οι δεξιόστροφοι πληθυσμοί της Albinaria συγκροτούν μιαμονοφυλετική ομάδα και εάν αντιστοίχως το φαινόμενο της αντιστροφής της περιέλιξης έχεισυμβεί μία ή περισσότερες ανεξάρτητες φορές. Χρησιμοποιήσαμε 65 άτομα που συλλέχθηκαναπό 14 τοποθεσίες της Πελοποννήσου (Λακωνία και Μεσσηνία). Στις 6 περιοχές υπήρχαν μόνοαριστερόστροφοι αντιπρόσωποι, στις 5 μόνο δεξιόστροφοι, και σε 3 περιοχές υπήρχεσυμπάτρια παρουσία αριστερόστροφων και δεξιόστροφων ατόμων. Η εκτίμηση της γενετικήςποικιλότητας και ο προσδιορισμός των φυλογενετικών σχέσεων αυτών των πληθυσμών έγινεχρησιμοποιώντας δύο μιτοχονδριακούς μοριακούς δείκτες (16S rRNA και υπομονάδα 1 τηςκυτοχρωμικής οξειδάσης - COΙ). Οι φυλογενετικές αναλύσεις ανέδειξαν την ύπαρξη τριώνδεξιόστροφων κλάδων, οι οποίοι αντιστοιχούν σε τρία διαφορετικά είδη και πιθανόν δενσυγκροτούν μία μονοφυλετική ομάδα. Επομένως, υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις ότι τοφαινόμενο της δεξιοστροφίας έχει εμφανιστεί εξελικτικά περισσότερες από μία φορές στο γένοςAlbinaria. Τέλος, τα μοριακά δεδομένα δείχνουν ότι δεν υπάρχει γονιδιακή ροή μεταξύ τωναριστερόστροφων και δεξιόστροφων συμπάτριων πληθυσμών.93