5ο Πανελλήνιο Î£Ï Î½Î­Î´ÏÎ¹Î¿ Οικολογίας «Οικολογικές διεργασίες στο ...

Ελληνική Οικολογική Εταιρεία - Ελληνική Ζωολογική Εταιρεία - Ελληνική Βοτανική Εταιρεία5 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Οικολογίας - «Οικολογικές διεργασίες στο χώρο και το χρόνο»Πάτρα 7 - 10 Οκτωβρίου 2010Πρότυπα γενετικής διαφοροποίησης των ελληνικών πληθυσμών του είδους Sphaeromaserratum (Crustacea, Isopoda)Χαρίκλεια Παπαϊωάννου 1* , Ελένη Κλώσσα-Κίλια 2 , Σπυρίδων Σφενδουράκης 2 , Γεώργιος Κίλιας 11Τομέας Γενετικής, Βιολογίας Κυττάρου & Ανάπτυξης, Τμήμα Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Πατρών. E-mails: xpapaioannou@upatras.gr, kilias@upatras.gr2 Τομέας Βιολογίας Ζώων , Τμήμα Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Πατρών. E-mails: elkilia@upatras.gr,sfendo@upatras.grΟι φυλογενετικές μελέτες ισοπόδων του ελλαδικού χώρου περιορίζονται σε χερσαία είδη,κυρίως λόγω της ύπαρξης πολλών ενδημικών στο χερσαίο περιβάλλον. Ωστόσο, ενδιαφέρονπαρουσιάζουν και είδη που διαβιούν τόσο στη θάλασσα όσο και σε περιοχές με γλυκά καιυφάλμυρα νερά. Η μελέτη αυτών των ειδών θα μπορούσε να προσφέρει χρήσιμες πληροφορίεςσχετικά με τους μηχανισμούς απομόνωσης των πληθυσμών, την επίδραση οικολογικώνπαραγόντων στη γενετική διαφοροποίηση, καθώς και την παλαιογεωγραφία της περιοχής.Η παρούσα εργασία αποτελεί μια πρώτη απόπειρα μελέτης των φυλογενετικών σχέσεων μεταξύτων πληθυσμών του Sphaeroma serratum (Fabricius, 1787). Οι πληθυσμοί που μελετήθηκανπροέρχονται από περιοχές της δυτικής και της κεντρικής Ελλάδας, καθώς και από περιοχές τουΑιγαίου. Η πειραματική προσέγγιση περιελάμβανε τον πολλαπλασιασμό αλληλουχιών τωνμιτοχονδριακών γονιδιακών τόπων 16S rDNA και COI με τη μέθοδο της PCR, τονπροσδιορισμό των αλληλουχιών αυτών και τη στατιστική και φυλογενετική τους ανάλυση μετις μεθόδους της Σύνδεσης Γειτόνων (Neighbor Joining), της Μέγιστης Φειδωλότητας(Maximum Parsimony) και της Μπεϊεσιανής Συμπερασματολογίας (Bayesian Inference).Τα αποτελέσματα που προέκυψαν τόσο όσον αφορά τις νουκλεοτιδικές αποκλίσεις όσο και ταφυλογενετικά δέντρα, αποκαλύπτουν μεγάλη γενετική διαφοροποίηση μεταξύ των πληθυσμώντου Sphaeroma serratum. Η διαφοροποίηση αυτή δεν ακολουθεί σαφές γεωγραφικό πρότυποαλλά φαίνεται να συνδέεται με τα διαφορετικά επίπεδα αλατότητας που παρατηρούνται στιςδιάφορες περιοχές συλλογής. Οι πληθυσμοί που διαβιούν σε περιοχές με χαμηλά επίπεδααλατότητας (π.χ. λιμνοθάλασσες) ομαδοποιούνται χωριστά από τους αμιγώς θαλάσσιουςπληθυσμούς, οι οποίοι τείνουν να εμφανίζουν σε κάποιο βαθμό και γεωγραφικό διαχωρισμό. Οιθαλάσσιοι πληθυσμοί από το Αιγαίο φαίνεται ότι αποκλίνουν από εκείνους του Ιονίου και τηςκεντρικής Ελλάδας. Οδηγούμαστε συνεπώς στην υπόθεση ότι είναι πιθανή η ύπαρξη κρυπτικώνειδών μέσα στους πληθυσμούς του είδους.75