Strategische drugsanalyse - Vier Amsterdamse scenes - Veiligheid

Gemeente Amsterdam3.2 Historiea. Van oudsher wonen in Zuidoost (Bijlmermeer) veel mensen van Surinaamsekomaf. Dit was al zo kort na de bouw van de ‘oude hoogbouw’ flats. Dit verklaart hetrelatief grote aantal Surinaamse drugsverslaafden en dat was en is weer een rem opbotsingen in de drugsscene langs sociaal-culturele lijn of vanwege verschillen indrugsgebruik (Surinamers hebben een afkeer van spuiten). Het maakt echter deels ookduidelijk waarom er een soort Bijlmermiddenklasse is ontstaan. Surinaamse gezinnen diein de Bijlmer bleven wonen hebben sociaal-economisch over de generaties heenvooruitgang geboekt. In de Bijlmermeer heeft minder dan éénzesde van de bevolking eenNederlandse afkomst. Er wonen naast Surinamers ook relatief veel Antillianen en mensenuit andere niet-geïndustrialiseerde landen. Er wonen verhoudingsgewijs weinig Turken enMarokkanen. 12 Ook dit wordt weerspiegeld in de populatie van dealers en verslaafden.b. In de jaren zeventig springt de (heroïne)scene in de Binnenstad het meest in hetoog, maar reeds halverwege de jaren zeventig ontstaan er drugslocaties in Zuidoost, metname op en rond het Ganzenhoefplein. Verslaafden creëren in kelderboxengebruiksplekken, deallocaties en slaapplaatsen. De drugscene heeft een sterk verhuld enin zichzelf gekeerd karakter. Aan het eind van de jaren tachtig tast de drugsscenemanifest het openbare leven aan, in het bijzonder in en rondom de winkelcentraGanzenhoef (en in mindere mate Kraaiennest). Hier wordt tegen opgetreden en een deelvan de drugsscene verplaatst zich naar winkelcentrum de Fazantenhof en denabijgelegen parkeergarage Frissestijn. Het andere deel blijft rond het Ganzenhoefpleinvertoeven. Er ontstaan in feite twee scenes: Ganzenhoef en Fanzentenhof. De situatie inhet winkelcentrum de Fazantenhof wijzigt aan het eind van de jaren negentig wanneer hetwordt gesloopt. Dakloze verslaafden kraken leegstaande winkels en er ontstaat een soort‘geprivatiseerde drugsscene’: een locatie waar verslaafden en dealers hun stempeldrukken op het publieke domein. Het aantal verslaafden groeit: er is een toestroom (naarde hele Bijlmer) vanuit andere scenes: binnenstad, andere gemeenten en in minderemate zelfs uit het buitenland. Een breekpunt is een brand in Fazantenhof in 2000. Dedrugsoverlast in Zuidoost komt op de (stedelijke) politieke agenda terecht.c. Deze agendering van de drugsoverlast resulteert in een uitbreiding van hethulpverleningsaanbod, onder meer opvangmogelijkheden voor verslaafden. Er is vandaagde dag een hulpverleningsconcentratie op de Flierbosdreef. Dit neemt niet weg dat dan al(dus in de periode 1975 – 2000) een (Surinaamse) levensstijl van verslaafden isgeworteld waarin men gewend is zich grotendeels zelf wel te redden. Dus grotendeels losvan hulpverlening, in het bijzonder op afstand van voorzieningen die het gebruikelijke dagennachtritme wijzigen (zoals dagopvang en nachtopvang). Veel verslaafden in Zuidoosthebben geleerd om met vallen en opstaan in grote mate op eigen benen te staan, los vande (extra) problemen die dit met zich meebrengt. Dit was ooit nodig (weinig zorg) enmogelijk (de infrastructuur bood allerhande mogelijkheden om dakloos te leven). Hetverklaart echter nog steeds ten dele het opmerkelijk grote aantal ‘zorgmijders’ in dedrugsscenes in Amsterdam Zuidoost. Het is bijvoorbeeld veelzeggend dat recenteonderzoeken aantonen dat tweederde van de zogeheten buitenslapers in Zuidoost geen12 Bron: Bijlmermonitor 2003 p. 1822