De Grote Strijd tussen Christus en Satan door E. G. White

Hoofdstuk 12: De Hervorming in Frankrijk
Het Protest van Spiers en de Augsburgse Konfessie, welke de triomf van de Hervorming in
Duitschland kenmerkten, werden gevolgd door jaren van strijd en donkerheid. Verzwakt door
verdeeldheden onder de medestanders ervan, en door machtige vijanden aangevallen, scheen het
Protestantisme gedoemd om geheel en al uitgeroeid te worden. Duizenden verzegelden hun
getuigenis met hun bloed. Burgeroorlog brak uit; de zaak van de Protestanten werd door een van
zijn voornaamste aanhangers verraden; de edelsten onder de hervormde prinsen vielen in de
handen van de keizer, en werden gevangen van de ene stad naar de andere gesleept. Maar op het
ogenblik van zijn schijnbare triomf leed de keizer een nederlaag. Hij zag zich de prooi uit de hand
gerukt, en werd ten slotte genoodzaakt, de leer te dulden, de vernietiging waarvan de eerzucht van
zijn leven geweest was. Hij had zijn rijk, zijn schatten en zelfs zijn leven op het spel gezet, om de
ketterij uit te roeien. Nu zag hij zijn legers door de strijd vernield, nu was zijn schatkist ledig, nu
bedreigde opstand zijn vele koninkrijken; terwijl het geloof, dat hij tevergeefs had trachten te
onderdrukken, zich overal verbreidde. Karel V. had tegen een alvermogende macht gekampt. God
had gezegd, “Daar zij licht,” maar de keizer had getracht, de duisternis onverstoord te laten. Zijn
plannen waren mislukt, en, oud v——r zijn tijd, uitgeput door de lange strijd, deed hij afstand van
de troon, en trok zich in een klooster terug.
In Zwitserland, zowel als in Duitschland, braken er donkere dagen voor de Hervorming aan.
Terwijl in vele kantons het hervormde geloof werd aangenomen, bleven andere met blinde
hardnekkigheid aan het geloof van Rome hangen. Hun vervolging van hen, die de waarheid
wensten aan te nemen, gaf eindelik aanleiding tot burgeroorlog. Zwingli en velen, die hem
bijgestaan hadden in de Hervorming, vielen op het bloedige slagveld van Cappel. Oecolampadius
stierf spoedig daarna, overstelpt door deze vreselike onheilen. Rome triomfeerde, en scheen op
vele plaatsen alles te zullen herwinnen, wat het verloren had. Maar Hij, wiens raadslagen van
eeuwigheid zijn, had Zijn zaak noch Zijn volk verlaten. Zijn hand zou hun verlossing brengen. In
andere landen had Hij arbeiders verwekt, die de Hervorming zouden voortzetten.
In Frankrijk was de dag reeds begonnen te lichten, voordat Luthers naam als die van een
hervormer vernomen was. Een van de eersten, die het licht aanschouwden, was de oude Lefèvre,
een man van uitgebreide geleerdheid, professor aan de Universiteit te Parijs, en een oprecht en
ijverig pausgezinde. Bij zijn nasporingen in de oude litteratuur vestigde zich zijn aandacht op de
Bijbel, en hij voerde de studie ervan onder zijn studenten in.
157