ACADEMY Magazine 2019-2020

RUIMTEVAART
‘Innovatie is cruciaal om de mensheid en
onze planeet vooruit te helpen’
De medewerkers van NASA sloeg de schrik om het hart toen president J.F. Kennedy in mei 1961 aankondigde
binnen 8 jaar een Amerikaan op de maan te willen zetten. Het leek een onmogelijke opdracht. Er werkten minder
dan vijfhonderd mensen bij de ruimtevaartorganisatie en de Amerikanen waren er nog niet eens in geslaagd een
mens in een baan om de aarde te brengen, laat staan dat men wist hoe een astronaut op de maan te zetten. De
organisatie stond voor de ultieme uitdaging: het leveren van een niet eerder vertoonde, welhaast bovenmenselijke
prestatie op het gebied van innovatie, samenwerking en doorzettingsvermogen.
We kennen de afloop: de
onmogelijke opdracht
slaagde. Vijftig jaar
geleden, op 21 juli
1969 zette Neil Armstrong
als eerste mens voet op de maan. Er
werd onderzoek gedaan en maanstenen
werden meegenomen, maar misschien wel
belangrijker was het gegeven dat mensenogen
van buitenaf hun eigen planeet konden
aanschouwen. Een uniek uitzicht dat in de
afgelopen vijftig jaar voorbehouden is gebleven
aan minder dan 600 mensen. André Kuipers
is één van hen. Hoe kijkt hij terug op
de historische gebeurtenissen? Wat doet die
blik van buitenaf op onze planeet met een
mens? En welk historisch moment staat ons
volgens de astronaut te wachten? Speakers
Magazine in gesprek met André Kuipers.
Een mens op de maan zetten voor
het eind van het decennium leek in 1961
een volkomen onrealistische opdracht.
Waarom kondigde president Kennedy
desondanks dit ambitieuze plan aan?
‘Juist omdat het zo ontzettend moeilijk
en kostbaar was. Dat wist Kennedy en hij
noemde het ook in zijn wereldberoemde
toespraak in september 1962 aan Rice University
in Houston (foto hierboven): ‘We
choose to go to the moon in this decade and do
the other things, not because they are easy, but
because they are hard.’ Ze moesten gaan voor
het ‘ultieme’. Vergeet niet dat het de tijd was
van de Koude Oorlog; Amerika en de Sovjet-Unie
hielden elkaar met argusogen in de
gaten en tot dan toe incasseerden de Russen
iedere primeur. Zij brachten als eerste een
object in een baan om de aarde, rap volgde
de eerste man, de eerste vrouw, de eerste
meerkoppige bemanning met drie kosmonauten
en de eerste ruimtewandeling. Wat
kon Amerika daar tegenover zetten? De eerste
stap op de maan! Het was de meest prestigieuze
prestatie die ze konden leveren.’
Hoe heeft NASA deze monsterklus in
slechts 8 jaar kunnen volbrengen?
‘Men is aan de slag gegaan en heeft alles
op alles gezet. Alle knappe koppen werden
bij elkaar gezet, want er was niets in een tijd
waarin computers een fractie van de rekenkracht
van tegenwoordig hebben. Er moest
ongelooflijk veel gebeuren. Het maanprogramma
is een buitengewoon knap staaltje
management; 400.000 mensen waren aan
het werk om het programma te doen slagen.
Moet je je voorstellen dat de gemiddelde
knappe kop in het vluchtleidingscentrum
pas 27 jaar oud was. Dat heeft ongetwijfeld
een grote rol gespeeld. Deze jongelui hadden
simpelweg nog niet de ervaring dat ze
konden falen, en dus geloofden ze in hun
eigen succes. Een jonge generatie denkt niet
in problemen, maar in oplossingen. Daar
moeten wij het nu ook weer van hebben. De
drang om te slagen was destijds groter dan de
angst om te falen.’
Wat heeft het maanprogramma voor
de mensheid betekend?
‘Er was een ruimterace gaande en de wens
om te winnen was allesbepalend voor Amerika.
Ze moesten en zouden de Russen een
18
SPEAKERS ACADEMY® MAGAZINE 2020