Gorinchem - Arkelsedijk - Lingeoever

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
24
Figuur 27. Bouwtekening uit 1938 van gebouw 1 (RAG Bouwvergunningen, 19
Cultuurhistorische verkenning
In het voorjaar van 2023 is door bureau RAAP een verdiepend
onderzoek gedaan naar de cultuurhistorische waarden op
locatie (aanvullend op de cultuurhistorische verkenning door
Steenhuis Meurs). De locatie wordt als algemeen belang
benoemd wegens cultuur- en bouwhistorische waarden.
Het is het oudst bewaarde fabrieksterrein van Gorinchem
dat zowel in hoofdvorm als in detaillering gaaf bewaard is
gebleven. Het complex is eveneens één van de oudste gaaf
bewaarde constructiewerkplaatsen van Nederland.
Het terrein heeft een sterke historisch ruimtelijke relatie met
de dijk en rivier. Diverse gebouwonderdelen zijn kenmerkend
voor de bouw uit de 20e eeuw: laagbouw, sheddaken en
spantconstructies in ijzer, uitgevoerd door het bedrijf zelf,
geven een uniek overzicht van de ontwikkeling van de
staalbouw verzameld in een complex. Aan de loodsen wordt
een hoge typologische en functionele zeldzaamheidswaarde
toegeschreven. Dit ook omdat het nog een groot
samenhangend geheel aan gebouwen is wat in Nederland
door sloop elders, zeldzaam is. Het advies is om structuur en
opzet van de fabrieksgebouwen zo veel mogelijk intact.
Het rapport houdt er rekening mee dat de gebouwen moeten
wijken voor herbestemming naar een ander gebruik en de
sanering van de bodem. De aanbevelingen uit de verkenning
zijn de volgende:
• Houd de industriële geschiedenis op zoveel mogelijk
manieren leesbaar, met aandacht voor oorspronkelijke
plek, orientatie en logica. Zo bijvoorbeeld gebouw nr.2
• Neem de flexibele/modulaire bouwwijze, die ingegeven
werd door groei en technische mogelijkheden, als
aanknopingspunt bij behoud en/ of hergebruik van
constructies
• Bij hergebruik, respecteer het karakter van de
gebouwen, met zichtbaarheid van stalen constructies en
materialiseringen.
• Behoud de oever van de Linge als doorgaande
verbinding.
Figuur 29. Het huidige exterieur van gebouw 2 en 3 met links een overzic
overzicht vanuit het noorden met de lagere loods van gebouw 3 op de vo
Te behouden bedrijfsgebouw hal 1
Figuur 28. Gebouw 1 met links het exterieur en rechts het interieur van het m
Het gebouw is onderverdeeld in drie ruimtes middels tussenwanden. I
dak een vierkante verhoging aangebracht waarbij er verticale vensters
Gebouw 2
Gebouw 2 bevindt zich aan de zuidzijde van het terrein ten noorden v
loodsen die tot stand zijn gekomen tussen 1909 en 1924. Dit is nu éé
met gebouw 3 (figuur 29). Alle loodsen liggen haaks op de dijk. Het ov
loodsen is de draagconstructie van dakspanten op vakwerkliggers op
en het gebruik van houten dakbeschot. De verschillende loodsen van
verschillende typen spanten en daken en worden hieronder apart bes
Te behouden bedrijfsgebouw hal 2a-b
De onderdelen van gebouw 2 zijn later vermoedelijk omwille van de w
Figuur 30. Overzicht van het interieur van gebouw 2 met links gezien uit
noorden. gedeeltelijk met golfplaten wanden voorzien.
De aanwezige stalen vensters aan de Lingezijde zijn inmiddels ov
Oorspronkelijk had deze zijde dus een heel ander open aanzien e
licht de loodsen binnen gevoerd.
2a
Het oudste, nog bestaande Te behouden gebouw transformatorhuis binnen het plangebied (5) werd in
van de zuidelijk ervan gelegen fabriek uit de negentiende eeuw. O
RAAP-rapport 6252 / versie 18-01-20233
wordt dit gebouw als stelplaats omschreven (figuur 31 en figuur 32)
rechthoekige beuken met een constructie bestaande uit zaagdak
dakbeschot op vakwerkliggers (N-liggers) ondersteund door same
Aan de Linge-zijde vertrappen de beuken. Aan de dijkzijde werde
dan nog bestaande ketelhuis en machinekamer aangebouwd. Dit
uit omstreeks 1900 met de fabrieksschoorsteen (figuur 12). De de
ketelhuis tot aan de dijk. Te behouden Bij overgang bedrijfsgebouw naar elektriciteit (8a) verdwij
ketelhuis. Vermoedelijk is toen bij gebouw 2 over de hele breedte
travee met plat dak met bimsbeton platen aangebracht. Op basis
in elk geval na 1915 te dateren.