medievală - Facultatea de Istorie - Universitatea Alexandru Ioan Cuza

încetare se sprijină pe pămînt, le corespund ţăranii, cărora grija capului cuatît mai mult [le] este necesară, cu cît [ei] descoperă mai multe piedici în timpce păşesc pe pămînt în ascultarea corpului şi acestora, care înalţă, menţin şimişcă înainte povara întregului corp,se cuvine mai cu dreptate, sufragiulapărătorilor” 73 . Sănătatea comunităţii - scrie autorul - va fi puternică şi73 Iată integral fragmentul în limba latină: “Est autem Respublica, sicutPlutarcho placet, corpus quoddam, quod divini muneris beneficio animatur, etsummae aequitatis agitur nutu, et regitur quodam moderamine rationis. Ea veroquae cultum religionis in nobis instituunt, et informant, et Dei (ne secundumPlutarchum deorum dicam) caeremonias tradunt, vicem animae in corporeReipublicae obtinent. Illos vero, qui religionis cultui praesunt, quasi animamcorporis suspicere et venerari oportet. Quis enim sanctitatis ministros Dei ipsiusvicarios esse ambigit? Porro sicut anima totius habet corporis principatum: ita et hi,quos ille religionis praefectos vocat, toti corpori praesunt...”.“Princeps vero capitis in Republica obtinet locum, uni subjectus Deo, et hisqui vices illius agunt in terris, quoniam et in humano corpore, ab anima vegetaturcaput et regitur. Cordis locum senatus obtinet, a quo bonorum operum et malorumprocedunt initia. Oculorum, aurium, et linguae officia, sibi vindicant judices etpraesides provinciarum. Officiales et milites manibus coaptantur. Qui semperassistunt principi, lateribus assimilantur. Quaestores et commentarienses, non illosdico qui carceribus praesunt, sed comites rerum privatarum, ad ventris etintestinorum refert imaginem. Quae si immensa aviditate congesserint et congestatenacius reservaverint, innumerabiles et incurabiles generant morbos, ut vitioeorum totius corporis ruina immineat. Pedibus vero solo jugiter inhaerentibus,agricolae coaptantur, quibus capitis providentia tanto magis necessaria est, quoplura inveniunt offendicula, dum in obsequio corporis in terra gradiuntur, eisquejustius tegumentorum debetur suffragium, qui totius corporis erigunt, sustinent, etpromovent molem” (Patrologia Latina, vol. 199 [col. 0540B - 0541A]. De asemenea,Keith Sidwell, Reading Medieval Latin, Cambridge University Press, 1995, p. 297-298, unde fragmentul este retranscris, cu uşoare modificări, în grafia latinei medievale:"Est autem res publica, sicut Plutarco placet, corpus quoddam quod diuini munerisbeneficio animatur et summae aequitatis agitur nutu et regitur quodam moderaminerationis. Ea uero quae cultum religionis in nobis instituunt et informant et Dei (nesecundum Plutarcum deorum dicam) cerimonias tradunt, uicem animae in corporerei publicae obtinent. Illos uero qui religionis cultui praesunt, quasi animamcorporis suspicere et uenerari oportet. Quis enim sanctitatis ministros Dei ipsiusuicarios esse ambigit? Porro, sicut anima totius habet corporis principatum, ita ethii, quos ille religionis praefecto uocat, toti corpori praesunt…”.“Princeps vero capitis in res publica optinet locum uni subiectus Deo et hisqui uices illius agunt in terris, quoniam et in corpore humano ab anima uegetaturcaput et regitur. Cordis locum senatus optinet, a quo bonorum operum et malorumprocedunt initia. Oculorum, aurium et linguae officia sibi uendicant iudices etpraesides provinciarum. Officiales et milites manibus coaptantur. Qui semperadsistunt principi, lateribus assimilantur. Quaestores et commentarienses (non illosdico qui carceribus praesunt, sed comites rerum priuatarum) ad uentris etintestinorum refert imaginem. Quae, si immensa auiditate congesserint et congestatenacius reseruauerint, innumerabiles et incurabiles generant morbos, ut uitioeorum totius corporis ruina immineat. Pedibus uero solo iugiter inherentibusagricolae coaptantur, quibus capitis prouidentia tanto magis necessaria est, quoplura inueniunt offendicula, dum in obsequio corporis in terra gradiuntur, eisqueiustius tegumentorum debetur suffragium, qui totius corporis erigunt, sustinent etpromouent molem.". Acelaşi pasaj în limba latină se află şi la Joseph Canning, op.30