1 1. GİRİŞ 1.1 Problem Gerçekçi sanatçılar, yeni oluşan ile yok olup ...

enimsememiştir. Ayan bu sorunu şöyle ifade etmektedir: “On’lar Grubu’nun kuruluş
amaçlarından biri olan “Doğu - Batı sentezi ve kültürlerin buluşma noktasında
bulunduğumuz” iddiası Günsür’ü ve grubun diğer üyelerini az ya da çok etkilemeyi hep
sürdürecekti. Nitekim 1947 yılında Akademi’nin yemekhanesinde açtıkları ilk ortak
sergilerinin bir yanında Batı düşüncesi ve biçimini imleyen İspanyol ressam El
Gréko’dan yapılmış bir kopyaya, diğer yanında Doğu düşüncesi ve biçimine gönderme
yapan bir minyatür kopyasına yer vermeleri bundandı” (Ayan, 2006: 10).
II. Dünya Savaşı sonrası 1950’lerde tüm dünyada yaşanan politik, sosyal ve
zihinsel değişiklikler, yeni siyasi ve sosyal oluşumlar, dünyayı olduğu kadar Türk
Sanatını da etkilemiştir ve bir kısım yeni gelişmelere, ayrımlara ve sanatsal
düşünümlere neden olmuştur. 1950’li yıllar, Türkiye’de çok partili demokratik sisteme
geçiş ve liberalleşme döneminin başlangıcıdır. Aynı zamanda ekonomide, siyasette,
kültür ve sanatta dış dünyaya açılım yıllarıdır. 1950’ler Türkiye’de, dış dünyaya
açılımla birlikte yabancı kültürlerle etkileşimin arttığı, yerel - mahalli ve ulusal kimlik
sorunsalı ve evrensel değer karşıtlığının tartışıldığı, bu karşıt tavır çekişmeleri içinde
evrensel kültür değerlerine katılma arzusunun yükseldiği bir dönemdir. Bu süreç aynı
zamanda Türk sanatçılarının yaratıcılıklarında daha özgürleştikleri ve kendi sanatsal
kimliklerini geliştirdikleri bir zaman dilimidir (Bkz. www.gsf.isikun.edu.tr).
Savaş sonrasındaki ortamda belirgin olarak kişisel sergilerle sanatseverlerin
karşısına çıkmaya başlayan Zeki Kocamemi, Zeki Faik İzer, Cemal Tollu gibi
sanatçıların yanı sıra, bir grup olarak resim sergileri düzenlemeye başlayan On’lar
Grubu, halkla iletişim halinde olan resimler, konular ve yaklaşımlarla, bir toplum-
sanatçı uyumunun orta noktasını bulmak açısından, Bedri Rahmi’nin stilini
sürdürmüşlerdir (Bkz. www.alpmansanat.com).
Aynı zamanda bu yıllar, bir kısım gruplaşmaların, karşı duruşların yaşandığı bir
dönem olarak görülmektedir. Ancak, tüm bu gruplaşmaların ve grupların ömrü çok uzun
olmamıştır. 1950’lere gelindiğinde bu grupların bazılarının dağıldığı, dağılmayanların
da etkisizleşip, etkinliklerinin rutin bir hal aldığı görülür. On’lar Grubu da etkinliğini
25