1 1. GİRİŞ 1.1 Problem Gerçekçi sanatçılar, yeni oluşan ile yok olup ...

“Kara Ahmet Destanı” (1999), Fakir Baykurt’un “Keklik” (1999), Fakir Baykurt’un
“Yayla” (2000), “Yılanların Öcü” (2000), “Yarım Ekmek” (2000) (Resim:7), Tunca
Üçer’in “Balıkçılar” (2005) örnek olarak verilebilir.
Günsür’ün edebiyata ilgisinin en önemli sonuçları ise edebiyat ürünlerini
yakından izleyip onlardan esinlenerek oluşturduğu resimleridir. Böylece, ortaya hikaye
anlatan, simgesel (sembolik) ve alegori resimler çıkmıştır. Yalnız, sanatçı bunlarda
“sınırı geçmemeye” dikkat etmiştir. “Resim, plastik sanat geleneğinin dışına çıktı mı
değeri düşer”, diyerek ne yaptığını bilen bir sanatçı olduğunu bu konuda da belli
etmektedir (Özdoğru,1973: 10).
Nedim Günsür’ün Mahmurt Makal’ın “Bizim Köy” romanıyla başlayan köy
ilgisi Fakir Baykurt’un “Onuncu Köy” romanını okumasıyla daha da artmış ve yine aynı
adla bir taslak desen oluşturmuştur (1945). Bu taslak, taş ve kerpiç evlerden oluşan bir
Anadolu köyünün meydanında önce daha detaylı olmak üzere, her birinin kafasında
akbabaya benzer bir kuş konmuş insanların bulunduğu mekanın gökyüzünü de kuşların
sardığı ve merkezinde bir ağacın bulunduğu görülür. Günsür, bu taslağın yardımıyla
1963 yılında “Onuncu Köy / Kuşlu Adam” (Resim10) resmini yapacaktır. Bu resimde
kafasına akbaba konmuş, merkezde bulunan yaşlı adamın kafası kanamaktadır. Fakat
yaşlı adamın yüzünde ne acı ne de dehşet ifadesi vardır. Daha çok şaşkın ve kabulleniş
duygusunu yansıtmaktadır. Yaşlı adam, kuş, doğa; doyumsuz bir üçlü oluştururken
gökyüzü ve yeryüzünü birleştiren noktada kuru ağaç simgeleri ve ağacın dallarında
havalanmış kuşlarla yaşanan bir uğursuzluk anlatılmaya çalışılmıştır. Gri tonların ağır
bastığı bu ve bu dönemki diğer eserlerinde gökyüzü yarı soyut bir nitelik taşıyarak aynı
zamanda içsel bir derinlik hissi de uyandırır. Günsür, ilginç bir tema üzerinde ustaca
kurguladığı insan - hayvan - doğa’yı bir denge içerisinde, plastik bir bütünlükle, hatta
kabulleniş ile başkaldırının karşıtlığını, bir patlama noktasında derinleştirir. Böylece
edebiyattan esinlenerek yaptığı “Onuncu Köy / Kuşlu Adam” ile başlayan, kendini ve
toplumu anlatıp yorumlayan bir sanatçı kimliğine ulaşmıştır.
Yaşar Kemal’in göçerlerin çile dolu yaşamını Toroslar ve Çukurova
atmosferinde, içeriden bakışın beslediği gözlem gücü ve ayrıntı betimlemelerine
40