1 1. GİRİŞ 1.1 Problem Gerçekçi sanatçılar, yeni oluşan ile yok olup ...

“Geleneksel ama evrime ve toplumsallığa açık bir tavırla çalışma çizgimi
sürdürmek istiyorum. Sanatsal öğelerden ödün vermeden geniş bir seyirci
kitlesine bir şeyler söyleyebilmeyi, kendim kalarak yaşam etkilenmelerimi resim
sanatı olanaklarınca anlatabilmeyi amaçlıyorum. Evrensellik sorunu, yöresel,
ulusal ve toplumcu tavırdaki içtenlik ve tutarlılıkla bir arada düşünülüp
açıklanabilecektir kanısındayım” (Günsür,1980).
sözleriyle yapmak istediklerini net bir şekilde ifade etmiştir.
1950’lerde maden işçileri figürleriyle başlayıp ilerleyen yıllarda hem dramatik
içerik hem de üslup kaygılarının yönelttiği bir doğrultuda özel çizgisini kurup geliştirme
yönüne eğilmiştir. Figürler bu maden işçileri resimlerinde grafik etkilere, kesin ve net
çizgi oluşumları şeklinde biraz daha bağlıdır. Madenci figürlerinde parçalanmış yüzey
görünümleri aslında ardındaki zor yaşam koşullarının bir yansıması gibidir. Zor yaşam
koşullarını sadece sade bir mesaj olarak yansıtmaktan yana olmayan Günsür, yansıtmayı
amaçladığı mesaj ve içeriğe uygun bir anlatım biçimini bulmaya çaba göstermiştir.
Toplumsal içerik işte böylece bir anlam kazanabilir. Bu çaba, toplum gerçekliğine daha
duyarlı olmasına ve zamanla (1960’lardan sonra) belli karakteristik çizgisini oluşturup
figür seçkinliğinde belli bir seviyeye ulaşmasını sağlamıştır.
Resim sanatımızda, yöresel ve toplumsal içerikli çalışmalar bir grup etkinliği
olarak 1940’larda kendini gösterir. O tarihten önceki çabalar yeni devlet düşüncesiyle
oluşmuş görüntülerdir, kurtuluş Savaşı ve savaşın getirdikleri şeklinde. Bu yüzden
gerçekçi bakış açısına geçiş yapmak, yaşanmakta olan toprak ve insanlara yönelinmesi
ancak bazı koşulların aşılmasıyla mümkündür. Ayağı yere basan yerel sanat
kaygılarından bu sayede söz edilebilir. Bu gerçeği; genel çağdaş Türk resminin temel
sorunu olduğunu keşfeden Turgut Zaim, bunun yalnız kendi kuşağında yaşanmadığını
belirtmektedir. “Yeniler” bir nevi toplumsal mesajlar doğrulusunda onunla başlayan
gelişmeyi yeni bir aşamaya sokarak yöre insanına ilk kez yaşayan üreten bir varlık
gözüyle bakmışlardır. (Özsezgin,1980: 13). Nedim Günsür de 1950 kuşağından bir
kısım sanatçı gibi yöre insanına dönük resim çalışmalarını böyle, kişisel yorumlarını
göz önünde tutan gerçekçi amaçlara göre derlendirip bu noktada yoğunlaştırmıştır.
Herhangi bir konuyu görsel açıdan kendisine mal edip, ortaklaşa dilde soğuruncaya
kadar ürkek ve kararsızdır. Atölyesine kapanır, ama tıpkı bir sismograf hassasiyetiyle,
daima dışarıda olup bitenlerin nabzını tutar – mutlu ya da mutsuz olması, emekçi
33