c_kitap

C ve Sistem Programcıları Derneği - C Ders Notları - Necati Ergin
Ancak bu kez oluşturulan program da her çalıştırıldığında yine yukarıdaki sayı zinciri elde
edilir, değil mi? rand işlevinin kullanmakta olduğu önceden seçilmiş (default) tohum
değeri kullanılmasa da, bu kez her defasında srand işlevine gönderilmiş olan tohum
değeri kullanılır. Programı birkaç kere çalıştırıp gerçekten hep aynı sayı zincirinin üretilip
üretilmediğini görün.
Bazı durumlarda, programın her çalıştırılmasında aynı rastgele sayı zincirinin üretilmesi
istenmez. Örneğin bir oyun programında programın çalıştırılmasıyla hep aynı sayılar
üretilirse, oyun hep aynı biçimde oynanır. Programın her çalışmasında farklı bir sayı
zincirinin elde edilmesi için, srand işlevinin rastgele sayı üreticisinin tohum değerini
programın her çalışmasında başka bir değer yapması gerekir. Bu amaçla çoğu zaman
standart time işlevi işlevinden faydalanılır.
time standart bir C işlevidir, bildirimi standart bir başlık dosyası olan time.h dosyası
içindedir. Parametre değişkeni gösterici olan time işlevini, ancak ileride ayrıntılı olarak ele
alacağız. Şimdilik time işlevini işimizi görecek kadar inceleyeceğiz. time işlevi kendisine 0
değeri gönderildiğinde, önceden belirlenmiş bir tarihten (sistemlerin çoğunda 01.01.1970
tarihinden) işlevin çağrıldığı ana kadar geçen saniye sayısını geri döndürür. İşlevin geri
dönüş değeri, derleyicilerin çoğunda long türden bir değerdir. İçinde rastgele sayı
üretilecek programda, srand işlevine argüman olarak time işlevinin geri dönüş değeri
gönderilirse, program her çalıştığında, belirli bir zaman geçmesi nedeniyle, rastgele sayı
üreticisi başka bir tohum değeriyle ilkdeğerini alır. Böylece programın her
çalıştırılmasında farklı sayı zinciri üretilir:
srand(time(0));
srand işlevine yapılan bu çağrı, derleyicilerin çoğunda standart olmayan randomize isimli
bir makro olarak tanımlanmıştır:
randomize();
Yukarıdaki işlev çağrısı yerine bu makro da kullanılabilir. Makrolar konusu ileride ayrıntılı
olarak ele alınacak.
Yukarıdaki daha önce yazılan örnek programı her çalıştığında farklı sayı zinciri üretecek
duruma getirelim:
#include
#include
#include
int main()
{
int k;
srand(time(0));
for (k = 0; k < 10; ++k)
printf("%d ", rand());
}
return 0;
Programlarda bazen belirli bir aralıkta rastgele sayı üretilmesi istenir. Bu amaçla kalan
işleci kullanılabilir. Aşağıdaki ifadeleri inceleyin:
rand() % 2
Yalnızca 0 ya da 1 değerini üretir.
191