c_kitap

C ve Sistem Programcıları Derneği - C Ders Notları - Necati Ergin
İŞLEVLER
İşlev Nedir?
C'de alt programlara işlev (function) denir. İngilizcedeki "function" sözcüğü bu bağlamda
matematiksel anlamıyla değil diğer programlama dillerinde ya da ortamlarında kullanılan,
"alt program", "prosedür", sözcüklerinin karşılığı olarak kullanılır.
Bir işlev, bağımsız olarak çalıştırılabilen bir program parçasıdır.
Programı İşlevlere Bölerek Yazmanın Faydaları
Bir programı alt programlara yani işlevlere bölerek yazmak bazı faydalar sağlar:
1. Programın kaynak kodu küçülür. Böylece oluşturulması hedeflenen çalışabilir dosya da
(örneğin .exe uzantılı dosya) küçülür.
2. Kaynak dosyanın okunabilirliği artar. Okunabilirliğin artması, kodu yazanın ve okuyanın
işini kolaylaştırır. Böylece proje geliştirme süresinin azalması yönünde kazanım sağlanmış
olur.
3. Belirli kod parçalarının programın farklı yerlerinde yinelenmesi, programda yapılacak
olası bir değişikliğin maliyetini artırır. Programın farklı yerlerinde, kodun kullanıldığı yere
bağlı olarak değişiklikler yapmak gerekir. Kaynak dosyalarda böyle değişiklikler yapmak
hem zaman alıcıdır hem de risklidir. Çünkü bir değişikliğin yapılmasının unutulması
durumunda ya da değişiklik yapılmaması gereken bir yerde kodun değiştirilmesi
durumunda program yanlış çalışabilir. Oysa ortak kod parçaları işlevler şeklinde
paketlendiğinde, yalnızca işlevlerde değişiklik yapılmasıyla, istenen değişiklik
gerçekleştirilmiş olur.
4. Programda hata arama daha kolay gerçekleştirilir. Projelerdeki hata arama maliyeti
azalır.
5. Yazılan işlevler başka projelerde de kullanılabilir. Alt programlar tekrar kullanılabilir
(reusable) bir birim oluştururlar. Böylelikle de projelerdeki kodlama giderlerini azaltırlar.
İşlevler C'nin temel yapı taşlarıdır. Çalıştırılabilen bir C programı en az bir C işlevinden
oluşur. Bir C programının oluşturulmasında işlev sayısında bir kısıtlama yoktur.
İşlevlerin onları çağıran işlevlerden aldıkları girdileri ve yine onları çağıran işlevlere
gönderdikleri çıktıları vardır. İşlevlerin girdilerine aktüel parametreler (actual parameters)
ya da argümanlar (arguments) denir. İşlevlerin çıktılarına ise geri dönüş değeri (return
value) diyoruz.
Bir işlev başlıca iki farklı amaçla kullanılabilir:
1. İşlev, çalışması süresince belli işlemleri yaparak belirli amaçları gerçekleştirir.
2. İşlev, çalışması sonunda üreteceği bir değeri kendisini çağıran işleve gönderebilir.
İşlevlerin Tanımlanması ve Çağrılması
Bir işlevin ne iş yapacağının ve bu işi nasıl yapacağının C dilinin sözdizimi kurallarına
uygun olarak anlatılmasına, yani o işlevin C kodunun yazılmasına, o işlevin tanımı
(definition) denir. İşlev tanımlamaları C dilinin sözdizimi kurallarına uymak zorundadır.
Bir işlev çağrısı (call / invocation) ise o işlevin kodunun çalışmaya davet edilmesi
anlamına gelir. İşlev çağrı ifadesi karşılığında derleyici, programın akışını ilgili işlevin
kodunun bulunduğu bölgeye aktaracak şekilde bir kod üretir. Programın akışı işlevin kodu
içinde akıp bu kodu bitirdiğinde, yani işlevin çalışması bittiğinde, programın akışı yine
işlevin çağrıldığı noktaya geri döner. Bir işleve yapılacak çağrı da yine bazı sözdizimi
kurallarına uymalıdır.
53/529