c_kitap

C ve Sistem Programcıları Derneği - C Ders Notları - Necati Ergin
Adreslerle İşlemler - Adreslerin Artırılması ve Eksiltilmesi
(Gösterici Aritmetiği)
C dilinde bir adres bilgisi bir tamsayı ile toplanabilir, bir adres bilgisinden bir tamsayı
çıkartılabilir. Böyle bir ifade toplanan ya da çıkartılan adres türündendir. Örneğin int
türden bir nesnenin adresi ile 1 tamsayısı toplanırsa yine int türden bir nesnenin adresi
bilgisi elde edilir.
Bir adres bilgisine 1 toplandığında, adresin sayısal bileşeni adrese sahip nesnenin
türünün uzunluğu kadar artar. Bu durumda örneğin DOS işletim sisteminde char türden
bir göstericinin değeri, 1 artırıldığında adresin sayısal bileşeni 1, int türden bir gösterici 1
artırıldığında ise adresin sayısal bileşeni 2 artar, double türden bir gösterici 1
artırıldığında ise adresin sayısal bileşeni 8 artar.
Bir gösterici değişkenin bellekte bir nesneyi gösterdiğini düşünelim. Bu gösterici
değişkenin değeri 1 artırılırsa bu kez gösterici değişkeni, gösterdiği nesneden bir sonraki
nesneyi gösterir duruma gelir.
#include
int main()
{
int k;
int a[10];
for (k = 0; k < 10; ++k) {
*(a + k) = k;
printf("%d ", a[k]);
}
}
return 0;
Yukarıdaki örnekte main işlevi içinde tanımlanan a dizisinin elemanlarına gösterici
aritmetiği kullanılarak ulaşılıyor.
*(a + k)
a adresinden k uzaklıktaki nesne anlamına gelir. Bu da dizinin k indisli elemanıdır, değil
mi? Dizi int türden değil de double türden olsaydı dizinin elemanlarına yine böyle
ulaşılabilirdi, değil mi?
Gösterici aritmetiği türden bağımsız bir soyutlama sağlar.
İki adres bilgisinin toplanması geçersizdir. Ancak aynı dizi üzerindeki iki adres bilgisi
birbirinden çıkartılabilir. İki adres birbirinden çıkartılırsa sonuç bir tamsayı türündendir.
İki adres birbirinden çıkartıldığında önce adreslerin sayısal bileşenleri çıkartılır, sonra elde
edilen değer adresin ait olduğu türün uzunluğuna bölünür. Örneğin a int bir dizi olmak
üzere türden bir adres olmak üzere:
&a[2] - &a[0] ifadesinden elde edilen değer 2 dir.
Aşağıdaki programda gösterici aritmetiği sorgulanıyor. Programı derleyerek çalıştırın ve
ekran çıktısını inceleyerek yorumlamaya çalışın:
#include
int main()
{
char s[10];
int a[10];
double d[10];
243