c_kitap

C ve Sistem Programcıları Derneği - C Ders Notları - Necati Ergin
NUMARALANDIRMALAR
Yazılan birçok programda, yalnızca belirli anlamlı değerler alabilen değişkenler kullanma
gereksinimi duyulur. Örneğin bir "Boolean" değişkeni, yalnızca iki değere sahip olabilir:
"Doğru" ve "Yanlış". Haftanın bir gününü tutacak bir değişken, haftanın yedi günü
olduğuna göre yedi farklı değerden birini alabilir.
Başka bir örnek olarak bir oyun kağıdının rengini tutacak bir değişkeni verilebilir. Böyle
bir değişken yalnızca 4 değişik değer alabilir: Sinek, Karo, Kupa, Maça.
Böyle değişkenler tamsayı türlerinden tanımlanabilir:
int renk;
renk = 1;
Yukarıdaki örnekte renk isimli değişken bir oyun kağıdının renk bilgisini tutuyor. Bu
değişkene 1 değerinin atanması renk değerinin Karo olduğunu gösteriyor.
Böyle bir teknik uygulamalarda pekala kullanılabilir. Ancak bu tekniğin bazı sakıncaları
vardır.
1. Kodu okuyan renk isimli değişkene yapılan atamalarda kullanılan tamsayı
değişmezlerinin neyi temsil ettiği konusunda doğrudan bilgi alamaz. Kodun okunabilirliği
azalır. Örneğin
renk = 1;
şeklinde bir atama doğrudan renk değişkenine "karo" değerinin verilmiş olduğu biçiminde
de anlamlandıramaz.
2. Derleyici renk değişkeni ile ek bir kontrol yapamaz. Derleyici renk değişkeninin
yalnızca 4 farklı değerden birini alması gerektiğinin farkında değildir. Derleyiciye böyle
bir bilgi verilmemiştir. Örneğin böyle bir değişkene 10 gibi bir değerin atanması
anlamsızdır. Ancak derleyici derleme sırasında bu yanlışlığı bulamaz, bir hata ya da bir
uyarı iletisiyle veremez.
C dili, isimlendirilmiş belirli tamsayı değerlerini alabilen, bir tür yaratılmasına olanak
veren bir araca sahiptir. Bu araca numaralandrırma (enumaration) ve bu araçla ilişkili
kullanılan değişmezlere (enumaration constants) "numaralandırma değişmezleri" denir.
Bir numaralandırma türünün ve bir numaralandırma türüne ilişkin değişmezlerin bildirimi
aşağıdaki gibi yapılır:
enum [enum türünün isimi] {değişmez1,değişmez2, ......};
enum bir anahtar sözcüktür. Derleyici küme ayraçları arasında isimlendirilmiş
değişmezleri 0 değerinden başlayarak artan tamsayı değerleriyle eşler. Örnek :
enum Renk {Sinek, Karo, Kupa, Maca};
Yukarıdaki bildirimle Sinek değişmezi 0, Karo değişmezi 1, Kupa değişmezi 2, Maca
değişmezi ise 3 değerini alır.
enum Bool {TRUE, FALSE};
burada TRUE değişmezi 0 FALSE değişmezi ise 1 değerini alır.
enum Months {January, February, March, April, May, June, July, August,
September, Oktober, November, December};
421