PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

Hemoglobin dolayısı ile eritrositler akciğerlerin alveollermde bulunan
havadaki 0 2 i alır, dokulara götürür ve dokularda husule gelen CO2
yide dışarı atmak üzere akciğerlere taşırlar. Eritrositler kemik iliğinde
yapılır. Kemik iliğinde bulundukları zaman çekirdeklidirler. Dolaşıma
katılmadan evvel çekirdeklerini kaybederler. Erkeklerde 1 mm 3 de
4-5 milyon bulunur, kadınlarda miktar daha azdır ve i mm 3 , de 3.5-4
milyon bulunur. İnsanlarda her eritrosit içinde yaklaşık olarak 29
mmg. hemoglobin bulunur. 100 ml. eritrositde 35 gm. hemoglobin
bulunur. Dolaşımda bulunan eritrositlerin ortalama yaşama süresi
120 gündür. Eritrositlerin çapları 7.5 (j. ve kalınlıkları 2.0 t* dur (Sekil
3). Biçimleri yuvarlak ve ortalan çukurcadır (Bikonkav).
Şekil 3. Eritrosit.
Eritropoiyez (Erythropoiesis):
Eritrositlerin oluşuna eritropoiyez denir. Yetişkinde eritrositler
kemik iliğinde teşekkül eder. Fötüs de dalak da eritrosit meydana getirir.
Doğumdan sonra eritrosit teşekkülü normal hallerde kemik
iliğinde olur. Bazı hastalık hallerinde, ya da kemik iliğinin bu vazifeyi
yapamadığı hallerde dalak eritrosit yapabilir. Eritrositlerin yapımının
süratlenmesi ve duraklaması organizmada bu işle alakalı bir mekanizma
ile düzenlenir. Kanda eritrositlerin normalden çok yüksek seviyeye
ulaştığı zaman eritrosit yapımı inhibisyona uğrar, hipoksi hallerinde
eritrositler çoğalır, anemi hallerinde eritrosit yapımı hızlanır.
Yükseklere çıkıldığı zaman eritrosit miktarı artar. Eritropoiyez kanda
bulunan "eritropoietirı" denilen bir hormon ile düzenlenir. Bu bir
glikoproteirı hormon'dur ve muhtemelen böbrekte husule gelen Renin
hormonunun plazmadaki globulin fraksiyonu üzerine tesir etmesinden
meydana gelir. Eritrositler kemik iliğindeki esas hücreden olur. Kemik
iliğindeki eritrositlerin ilk şeklinde proeritroblast denir, bundan
Normoblastl&r çıkar. Normoblastlar da tekâmül ederek Retikülositler
ve bunlardan da eritrositler çıkar. Kemik iliğinde eritrosit yapımı arttığı
hallerde kanda retikülosit ve çekirdekli eritrosit olan normoblasflar
görülmeğe başlar. Normal hallerde kanda çekirdekli alyuvar yoktur.
Eritrositlerin teşekkülünde, olgunlaşmasında ve ihtiva ettiği hemoglobindeki
anormallikler, birçok hallerde görülür. Birçok iç ifraz
hastalıklarında, üremide, siyanokobalamin, Folik asid, piridoksin ve
demir eksikliklerinde bu anormallikler görülebilir.
30