Hazar World - Sayı:30 - Mayıs 2015

www.hazarworld.com
BÜYÜK EKİM İHTİLALİ’NİN ARDINDAN
SİNEMANIN DOĞUŞU
Kazakistan’da sinema uzun yılların emeğiyle
ortaya çıktı. İlk film çekimleri Büyük Ekim
İhtilali’nden (1917) hemen sonra başladı.
1920’li yıllarda Kazakistan, Özerk Sovyet
Cumhuriyetlerinden biri olarak ilan edildikten
sonra Sovyet sinemacıların yardımıyla
ülkede sinema sektörü gelişmeye başladı ve
devletin önem verdiği bir alan haline geldi.
Aslında Kazak halkının sinemayla tanışması
ihtilal öncesine, 1910 yılına dayanıyor.
“Hareket eden fotoğraflar” ilk kez Alma-
Ata’da “Mars” adlı sinema salonunda M.
Fabri tarafından gösterildi. Fabri, para
kazanmak amacıyla Rusya’nın Omsk kentinden
ayrılarak elma ağacının taç yaprağı anlamına
gelen Alma-Ata şehrine taşındı. İlk
başta bir mucize olarak algılanan bu hareketli
manzara fotoğraflarına ilgi arttıkça, melodram,
dram ve komedi türünde kısa filmler
gösterime sunuldu. 1910 yılının sonunda
Alma-Ata’da film gösteren salonların sayısı
4’e yükseldi.
Kazakistan’a ait görüntüler gerçek anlamda
1920 yılından sonra gösterilmeye başlandı. Bu
ülkenin halkı, örf ve adetleri ilk önce Rus
kameramanları tarafından küçük sahneler
olarak filme alındı. Sonraları bu topraklara
daimi olarak yerleşen Moskovalı kameramanlar,
“Soyuzkino Jurnali” ve “Sovkino
Jurnali” isimli sinema dergileri için sürekli
çekimler yapmaya başladı.
“HAREKET EDEN
FOTOĞRAFLAR” ILK
KEZ ALMA-ATA’DA
“MARS” ADLI
SINEMA SALONUNDA
M. FABRI
TARAFINDAN
GÖSTERILDI.
KAZAKH PEOPLE MET
CINEMA BEFORE THE
REVOLUTION, IN
1910. “MOTION
PICTURES” WERE
FIRST DISPLAYED IN
“MARS” CINEMA
HALL IN ALMATY BY
M. FABRI.
RISE OF THE CINEMA AFTER THE OCTOBER
REVOLUTION
Great efforts were made to found the film
industry in Kazakhstan. First film shooting
started right after the October Revolution
(1917). The film industry began to develop
with the help of Soviet film makers after the
declaration of Kazakhstan as an
Autonomous Soviet Republic in 1920s, and
the government started to attach great
importance to this industry.
Actually, Kazakh people met cinema before
the revolution, in 1910. “Motion pictures”
were first displayed in “Mars” cinema hall in
Almaty by M. Fabri. In order to earn his living,
Fabri left Russian city of Omsk and
came to Almaty which means the petals of
an apple tree. These motion landscape pictures
were regarded as a miracle at first, but
then people started to show great interest in
such photos. Therefore, melodramas, dramas
and comedy films were offered to the
audience. By the end of 1910, the number of
cinema halls in Almaty increased to 4.
Images of Kazakhstan appeared on the
screen after 1920 in real terms. The people,
traditions and customs of this nation was
first recorded by Russian cameramen.
Afterwards, many cameramen moved from
Moscow to Kazakhstan and started to shoot
these territories on a regular basis for cinema
magazines called “Soyuzkino Journal”
and “Sovkino Journal”.
HAZAR WORLD
47