Deniz Baykal

den yan çizmektedirler. Ölüm oruçlar›n›“öncü savaflç› mant›k” diyeelefltirmeleri de bu yüzdendir. Hapishanelerdekikoflullar aç›kt›r; istersilahl› mücadeleyi savunsun, isterbir legal partiden olsun, bu koflullardabir reformistin de ölüm orucunayatmas› do¤al ve do¤ru oland›r.Ama yine ideolojik, kültürel, politiknedenlerle bundan kaçmaktad›rlar.Eee, kaçt›k diyemeyeceklerine görede böyle çarp›tmalar yapmaktad›rlar.Ölüm orucuyla “öncü savafl›”aras›nda stratejik bir ayn›laflt›rmayap›lamayaca¤› gibi, ölüm orucunusilahl› mücadelenin yerine konulamayaca¤›-veya konuldu¤unun iddiaedilemeyece¤i- de aç›kt›r.Özlem: Bu tür yaklafl›mlara dabir örnek ekleyeyim. Bak›n, bu türteorilerden etkilendi¤i anlafl›lan birküçük-burjuva, dünyadaki ve ülkemizdekifeda eylemlerini de¤erlendirmeyesoyundu¤u Radikal’dekiyaz›s›nda flöyle diyor:“Asl›na bakarsan›z, tüm bunlarbize çok tan›d›k. Memleketimizdekendisine 'sol' diyen kesimler bilebir 'flehadet' mertebesi yaratm›fl,'feda' eylemleri yapabiliyor. Kendiniyakmaktan, ölüm oruçlar›na, intiharbombalamalar›na kadar farkl›'feda'lar› birer mücadele arac› olarakkullan›yorlar. .... son derece'mutlak' olan bu biçimlerin, bir kahramanl›kkültü yaratman›n ötesinegeçip geçemeyece¤i esas tart›flmakonusudur. Tarih boyunca, kahramanlar›nfeda etti¤i canlar›n zorbal›¤›ya da somürüyü durdurdu¤u görülmemifltirçünkü. Halbuki kitlelertarih sahnesine ç›kt›¤›nda, hep birumut vard›r...” (15/10/2005)Hani derler ya, neresini düzelteyimben bunun... Buradaki yaklafl›mda öyle. Ama ben tart›flt›¤›m›znoktaya ba¤l› olarak son cümlesinede¤ineyim. Diyor ki, kahramanlarlabu ifl olmaz, kitleler tarih sahnesineç›kmal›... Peki, dünyan›n her yerinde,pek çok tarihsel dönemde mücadelelernas›l kitleselleflmifl, en kritikanlarda nas›l en öne ç›kanlar, tarihselgeliflimin yönünü tayin etmifl...Bunlardan bihaber sanki bu yaz›n›nsahibi. Bihaber oldu¤unu sanm›yorum;mesele burada ölümüne bir direniflimahkum etmek istemeleridir.Kitleler çat›flt›¤›nda, kitleler halindekurflunlar›n üzerine yürüdü¤ünde debu kesimler bu defa “aman provokasyonagelmeyelim” demeye bafllarlar.Asl›nda ç›plak olarak “yaflamkutsald›r.... hiç bir düflünce u¤rundaölmeye de¤mez... emperyalizmekarfl› direnerek sonuç al›namaz” türündençok çeflitli burjuva düflüncelerinetkisi alt›ndad›rlar, ama bunlar›aç›kça dile getirmek yerine, sanki“sol”dan bir tart›flma yürütüyorlarm›flgibi, “kadro eylemi-kitle mücadelesi”tart›flmalar›, eylem biçimitart›flmalar› yürütmektedirler.Mazlum: Feda eylemleri, pratikolarak da tan›k oldu¤umuz gibi,çok çeflitli biçimlere bürünebilmektedir.Bir eylem biçimi olarak fedaeylemleri, iflte bu bütün içinde devrimcibir çizgiye tekabül eder. Reformizmeideolojik olarak da, stratejikolarak da, kültürel olarak dauzakt›r feda çizgisi. Bu kesimlerdende çok istisnai koflullarda kendinifeda edebilecek insanlar ç›kabilir;ama reformizm bir çizgi ve politikaolarak feday› savunamaz da, uygulayamazda.Türkiye solu aç›s›ndan dikkatçekici bir çarp›kl›k da, solun çeflitlikesimlerinin mücadele biçimlerikonusunda ülkemiz sözkonusu oldu¤undafarkl›, ülkemiz d›fl›ndakidirenifller sözkonusu oldu¤undafarkl› yaklafl›mlar sergilemeleridir.Feda eylemleri, ölüm oruçlar› baflkayerde oldu¤unda savunurlar, hattaöverler, ama ifl ülkemize gelince de-¤iflir... Bu “çifte standart”›n bir örne¤iislamc›lard›r. ‹slamc›lar›n Filistin’deIrak’ta yapt›¤› feda eylemlerinisavunan islamc›lar, ülkemizdekifeda eylemlerine “terörizm”diye bakabilmektedirler. ‹RA’n›n‹ngiliz emperyalizmine karfl› gerçeklefltirdi¤iölüm oruçlar›n› olumlayanreformistler, ayn› olumlamay›ülkemizdeki direniflten esirgerler.Bu çifte standartç› de¤erlendirmelerdehem subjektivizm, hem de icazetçiliketkendir. Subjektiftirler;423 Aral›k 2006 / 81Bir eylem biçimi olarak feda eylemleri,iflte bu bütün içinde devrimci bir çizgiyetekabül eder. Reformizme ideolojik olarakda, stratejik olarak da, kültürel olarakda uzakt›r feda çizgisi. Bu kesimlerden deçok istisnai koflullarda kendini feda edebilecekinsanlar ç›kabilir; ama reformizmbir çizgi ve politika olarak feday› savunamazda, uygulayamaz da.gerçe¤i teslim ederlerse, flu veya bugrubun güçlenece¤ini düflünürler,ikincisi gerçe¤i teslim ederlerse, ozaman kendilerinin niye bu direniflind›fl›nda kald›¤›n› aç›klayamayacaklard›r.Ayn› zamanda icazetçiliksözkonusudur; uzaktaki bir direnifliolumlamak, pek riskli de¤ildir, amaifl ülkemizdeki direnifli olumlamayagelince, oligarflinin bu güçlere tan›-d›¤› icazet de bitecek veya daralacakt›r...Feday› ortaya ç›karan hiç kuflkusuzen baflta ideolojidir, stratejidir. Ohareketin devrime iliflkin gelifltirdi¤ikültürdür. Bir baflka aç›dan bakarsak,feday› ortaya ç›karan özgürlüktutkusudur, iktidar iddias›d›r. Bu iddiaylasavafl›ld›¤› sürece, elbette birdevrimci hareket, bir halk, daha onlarca,yüzlerce yeni eylem biçimibulacak, daha pek çok gelenekler yaratacakt›r.Bu noktada flunu da belirtmekgerekir ki, savaflanlar›n gelenekleriolur. Savaflanlar bu tür yenimücadele ve eylem biçimlerini bulurve uygularlar. Savaflmayanlar›n,böyle bir sorunu olmayanlar›n yenieylem, mücadele, örgüt biçimleri gelifltirmelerisözkonusu olmayaca¤›gibi onlar ancak statükolara s›¤›narakve statükolar› bozanlar› da elefltirerekvarolmaya çal›fl›rlar.Kemal: Evet, direnenler, hedeflerindeiddial› ve ›srarl› olanlar,bu spekülasyonlara s›rtlar›n› dönüp,gerekti¤inde fedalarla, gerekti¤indebaflka biçimlerle varolacaklar vehalklar›n direnifl ve savafl›n› gelifltireceklerdir.Nitekim dünyada da, ülkemizdede böyle olmaktad›r. Sohbetimiziburada noktal›yoruz. fiimdilikhoflçakal›n. Haftaya buluflmaküzere...