Ders Notu PDF Belgesi 1

Ölçek ekonomisi özelliğine sahip mallar, çok sayıdaki ufak üretici firma yerine az sayıdaki büyükfirmalar tarafından üretilirler. Ölçek ekonomilerinin büyük firmalara böyle bir üstünlük sağlayıp sağlamadığıbunların içsel ya da dışsal nitelikte oluşuna bağlıdır.İçsel ölçek ekonomileri, firmanın kendi üretim ölçeği arttığında ortalama maliyetlerin düştüğüdurumlarda söz konusudur.Firmanın bağlı olduğu endüstride üretim hacmi genişledikçe onun ortalama maliyetleri düşmegösteriyorsa üretimde dışsal ölçek ekonomileri söz konusudur.Eğer belli bir endüstride ölçek ekonomileri firma bakımından içsel nitelikte ise, büyük firmalarküçüklere göre bir maliyet avantajı elde ederler.Dış ticaret tüm firmalar için tüketicilerin sayısını arttırır. Çünkü her ülkede firmalar halk tarafından ençok tercih edilen bir çeşit üzerinde uzmanlaşırlar.6. Monopolcu Rekabet Teoremi:Günümüz ekonomilerinde özellikle sanayi üretiminin temel özelliği homojen değil, farklılaştırılmışmalların üretilmekte oluşudur. Uluslararası ticaretin de çok büyük bir bölümü bu farklılaştırılmış niteliktekimalların alım satımını kapsar.Dünya ticareti geleneksel anlamda birbirine benzer olmayan ya da tamamen değişik endüstrilertarafından üretilen malların alım satımı biçiminde düşünülmüştür. Buna endüstriler arası ticaret adı verilir.Endüstri içi ticaret, yani bir ülkenin aynı genel endüstri kapsamındaki farklılaştırılmış malları hemihraç, hem de ithal etmesi, iki yönlü ticaret olarak ta bilinir.Monopolcu rekabet teoremi, sanayi malları üzerindeki iki yönlü ticaret olayını, ölçek ekonomileri ileaçıklar.Buna göre, sanayi kesiminde firmalar çoğunlukla ölçeğe göre artan verim koşulları altında çalışırlar.Bu durumun doğal sonucu monopolcu rekabet piyasalarının ortaya çıkmasıdır.Monopolcu rekabet hipotezinde, endüstri içi ticaret mal farklılaştırılması ve ölçek ekonomileriyleaçıklanmaktadır.7. Endüstri-içi Ticaret ve Ölçülmesi:Endüstri-içi ticaret bir ülkenin aynı endüstriye ait malları hem ihraç, hem de ithal etmesi biçimindekiticarete verilen genel isimdir.Endüstri-içi ticaret ölçek ekonomilerinden ve mal farklılaştırmasından kaynaklanmaktadır.Endüstri-içi ticaret (T) ölçmede yaygın olarak Grubel-Lloyd indeksi kullanılır.| X – M |T = 1 - –––––––––X + Mİndeks, bireysel endüstriler arasında olduğu kadar ülkeler arasında da endüstri-içi ticaretkarşılaştırmaları yapmaya olanak sağlar. Ancak, ülkelere yönelik olarak kullanılabilmesi için bireyselendüstrilere göre hesaplanan indekslerin toplamlarını temel almak gerekir. Yani, bu durumda indeksaşağıdaki şekli alır:| X – M |T = 1- Σ –––––––––X + Meder.Formüle Σ (sigma) işareti bireysel endüstriler için hesaplanan |X-M| değerlerinin toplamını ifade24