MONOGRAFIA Praktyczna chromatografia jonowa

Jeśli założy się, że wszystkie formy metalu obecne w fazie ruchomej mogą oddziaływać z fazą
stacjonarną, to uzyskuje się zależność dla doświadczalnie wyznaczonego współczynnika pojemności k’exp
analitu:
Uwzględnienie zależności współczynnika pojemności od wielkości wywierających wpływ, takich jak Q, [E y+ ]
oraz αM wymaga, aby zależność przedstawiona w równaniu 48 była wykorzystana jako podstawowa,
ponieważ dwuwartościowe anality tworzą z mocnymi odczynnikami kompleksującymi głównie kompleksy
obojętne lub anionowe.
Obliczenia wartości αM
Zgodnie z równaniem 45, wartość αM jest definiowana jako stosunek stężenia wolnych jonów metalu do
całkowitego stężenia jonów metalu. Stężenia form metalu obecnych w fazie ruchomej można obliczyć z
odpowiednich stałych tworzenia kompleksu oraz stałych dysocjacji używanych kwasów karboksylowych.
Jeśli jako odczynnik kompleksujący w eluentach wykorzystuje się kwas winowy, to wtedy głównie tworzą
się obojętne kompleksy MeL 1:1 z metalami ziem alkalicznych, metalami przejściowymi i metalami
ciężkimi, wraz z mniejszą ilością kompleksu wodorowinianowego MeHL+. W przypadku eluentów z kwasu
winowego uzyskuje się następującą zależność dla obliczeń wartości αM:
gdzie cL jest całkowitym stężeniem kwasu winowego, a αHL i αL są ułamkami molowymi anionów kwasu
HL - i L 2- .
Poza kompleksami typu 1:1 niektóre jony metali tworzą także stabilne kompleksy MeL2 2- z kwasem
szczawiowym i/lub z kwasem pirydynodikarboksylowym, tak więc αM może być obliczone następująco:
Obliczenia dysocjacji kwasu
Wartość pH i stężenie odczynnika kompleksującego w fazie ruchomej określają stężenie ligandu, a zatem
zakres, w którym analit jest kompleksowany. Kwas z dwoma protonami dysocjuje dwustopniowo:
ze stałą
ze stałą
Praktyczna Chromatografia Jonowa 29
(49)
(50)
(51)
(52)
(53)