FjÃ¶lskyldubÃ¦tur Ã¡ Ãslandi FjÃ¡rstuÃ°ningur vegna framfÃ¦rslu barna ...

More documents

Recommendations

Info

stundum. Reynsla vestrænna ríkja hefur sýnt að líkur á að einstaklingur sem eigi rétt á bótunum en fái þær ekki séu meiri í kerfi með þarfagreindum bótum en með altækum bótum (Atkinson, 1995; van Oorschot, 1991). Í öðru lagi getur tekjutenging skapað fátæktargildrur, en þá hafa bótaþegar ekki fjárhagslegan hvata af því að fara í launaða vinnu (Carone o.fl., 2004). Í þriðja lagi hafa verið færð fyrir því rök að vilji manna til þess að greiddar verði hærri bætur sé minni þegar þær eru einskorðaðar við þröngan hóp fátækra. M.ö.o. ef miðstéttin fær lágar eða engar bætur er hún ólíklegri til að styðja aukin útgjöld til almannatrygginga (Karabarbounis, væntanlegt; Korpi og Palme, 1998). Í fljótu bragði getur aukin tekjutenging virst bæta skilvirkni fátæktarminnkunar bóta, þ.e. þegar bótum er beint sérstaklega til þeirra sem mesta hafa þörfina. Þegar betur er að gáð þá segja slíkar einfaldar skýringar ekki alla söguna. Ætlunin með þessum hluta var að reifa röksemdarfærslur sem mæla gegn slíkum niðurstöðum, án þess þó að mæla gegn tekjutengingu bóta. 2.3 Niðurgreiðsla á þjónustu eða greiðsla bóta Það er oft deilt um það hvort sé árangursríkara að draga úr barnafátækt með beinum greiðslum til fjölskyldna eða með því að auka atvinnutekjur þeirra. Hér verða nokkrar rannsóknir á þessu sviði reifaðar til að varpa ljósi á viðfangsefnið. Jäntti og Danziger (1994) báru saman tíðni barnafátæktar í Svíþjóði og Bandaríkjunum og orsakir barnafátæktar. Niðurstaða þeirra var sú að þegar atvinnuþátttaka foreldra og lýðfræðileg einkenni þeirra voru tekin til greina þá var fátækt barna fyrir greiðslur almannatrygginga og skatta mjög svipuð í báðum löndum. Þannig má skýra hærri fátækt í Bandaríkjunum af atvinnuþátttöku foreldra, lýðfræðilegum þáttum, vegna þess að öll fátæk börn í Svíþjóð fengu félagslegar greiðslur og margir í Bandaríkjunum fengu þær ekki, og vegna þess að millifærslur voru örlátari í Svíþjóð. Þessi tveggja landa samanburður sýnir að ástæðan fyrir því að fátækt barna er mikið lægri í Svíþjóði er tvíþætt. Í fyrsta lagi vegna hærri atvinnuþátttöku kvenna, einkum einstæðra mæðra, og vegna þess að tilfærslukerfið þar er mun örlátara. Esping-Andersen og Sarasa (2002) komast að svipaðri niðustöðu með áþekkri aðferðarfræði. Að þeirra mati er skilvirkasta leiðin til að draga úr fátækt barna að tryggja fullnægjandi tekjustuðning samhliða því að auka atvinnu foreldra, einkum mæðra. Þar sem þetta tvennt fer saman, sem er einkum raunin í Skandinavíu, er fátækt barna lítil sem engin, en þar sem hvorugt á sér stað (eins og á Ítalíu og að sumu leyti í Þýskalandi) þar er barnafátækt mikil. Á hinn bóginn kann aðal sökudólgur að vera of lágar félagslegar bætur (eins og í Bandaríkjunum, á Ítalíu og Spáni) eða hann kann að vera vegna lítillar atvinnuþátttöku mæðra (eins og í Þýskalandi). Kangas og Ritakallio (1998) kanna hversu mikil fátækt í Frakklandi yrði ef Skandinavíska tilfærslukerfið og lýðfræðileg uppbygging yrðu flutt til Frakklands með líkingum (simulation). Í Frakklandi yrði minnkun fátæktar þá með svipuðu móti og í Skandinavíu fyrir tilstuðlan almannatryggingakerfisins, en fátækt barna eftir skatta og bætur yrði þó áfram hærri í Frakklandi. Ef Frakkar ætluðu sér jafn lága barnafátækt og í Skandinavíu yrði það að nást í gegnum aukna atvinnuþátttöku mæðra. Aðrir þættir, líkt og fjöldi barna og 8
aldurssamsetning, myndu ekki hafa mikil áhrif á umfang fátæktar (sjá einnig Whiteford og Adema, 2007). Atvinnuþátttaka foreldra er einn mikilvægasti þátturinn sem ræðu því hvort börn þeirra búi við fátækt. Reynsla vestrænna þjóða hefur hins vegar sýnt að örlæti félagslegra greiðslna hefur talsverð áhrif á umfang barnafátæktar. Samblanda af hárri atvinnuþátttöku foreldra, einkum mæðra, og örlátum félagslegum greiðslum er því árangursríkasta leiðin til draga úr barnafátækt. Leiðir til þess að auka atvinnuþátttöku mæðra eru líklega æði margar og ólíklega samhugur milli fræðimanna um hver þeirra sé ákjósanlegust. Hins vegar er nokkur samhugur um það að gott aðgengi að dagvistun barna og fæðingarorlofs hafi jákvæð áhrif á atvinnuþátttöku mæðra (sjá t.d. Gornick o.fl., 1997; OECD, 2007b). Þeir þættir eru þó utan efnis þessarar skýrslu en vert er að hafa í huga að hægt er að ráðstafa opinberu fé með öðru móti en bótum til foreldra til þess að minnka barnafátækt, eða til þess að ná fram öðrum markmiðum almannatrygginga. 9
Page 1 and 2: Fjölskyldubætur á Íslandi Fjár
Page 3 and 4: Útdráttur Í dag eru alls átta b
Page 5 and 6: Mikilvægar spurningar sem vakna í
Page 7 and 8: Efnisyfirlit 1 INNGANGUR...........
Page 9 and 10: 1 Inngangur Markmið þessarar ský
Page 11 and 12: Takmarkaða réttindakerfið einken
Page 13 and 14: 4. Minnka kynjaójöfnuð: Barnabæ
Page 15: Þegar talað er um að auka skilvi
Page 19 and 20: þegar einungis ein fyrirvinna er
Page 21 and 22: Barnabætur í þús. kr. nokkuð h
Page 23 and 24: Meðlag á hvert barn á mánuði
Page 25 and 26: þrepaskiptu skattkerfi, þ.e. þeg
Page 27 and 28: 3.3.2 Námslán Nemendur sem stunda
Page 29 and 30: íbúar landsins búa í sveitarfé
Page 31 and 32: slíkar greiðslur. Þar sem nokkur
Page 33 and 34: Húsaleigubætur á mánuð í þú
Page 35 and 36: Hjá hjónum og sambúðarfólki er
Page 37 and 38: Einstakar tegundir bóta og annarra
Page 39 and 40: almennum vinnumarkaði fyrir neðri
Page 41 and 42: Hjá foreldrum sem eru utan vinnuma
Page 43 and 44: Greiðslur í þús. kr. á mánuð
Page 45 and 46: Greiðslur í þús. kr. á mánuð
Page 47 and 48: Fjárstuðningur á mánuð í þú
Page 49 and 50: Fjárstuðningur á mánuði í þ
Page 51 and 52: Annað barnið Fyrsta barnið 4.1.4
Page 53 and 54: Fjárstuðningur mánuð í þús.
Page 55 and 56: Fjárastuðningur á mánuð í þ
Page 61 and 62: Hjón, 1 fyrirv. Hjón, 0 fyrirv. E
Page 63 and 64: 5 Alþjóðlegur samanburður Í þ
Page 65 and 66: Norðurlöndin auk Ungverjalands er
Page 67 and 68:
Ofantaldar forsendur eru í öllum
Page 69 and 70:
Fjárstuðningur sem % af verkamanl
Page 71 and 72:
Fjárstuðningur sem % af verkamanl
Page 73 and 74:
Tafla 5.4: Fjárstuðningur vegna f
Page 75 and 76:
5.3 Barnafátækt Einn af mælikvö
Page 77 and 78:
5.4 Samantekt Í stuttu máli sagt,
Page 79 and 80:
mjög breytilegur eftir aðstæðum
Page 81 and 82:
Viðauki 1 - Gögn um foreldra á v
Page 83 and 84:
Tafla V.1.9: Hjón, bæði með tek
Page 85 and 86:
Tafla V.2.4: Einstæðir foreldrar
Page 87 and 88:
Heimildaskrá Akerlof, G. A. (1978)
Page 89 and 90:
Equal Rights to Earn and Care (bls.
Page 91:
Stefán Ólafsson (1999). Íslenska
show all

FjÃ¶lskyldubÃ¦tur Ã¡ Ãslandi FjÃ¡rstuÃ°ningur vegna framfÃ¦rslu barna ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?

FjÃ¶lskyldubÃ¦tur Ã¡ Ãslandi FjÃ¡rstuÃ°ningur vegna framfÃ¦rslu barna ...