FjÃ¶lskyldubÃ¦tur Ã¡ Ãslandi FjÃ¡rstuÃ°ningur vegna framfÃ¦rslu barna ...

More documents

Recommendations

Info

stuðningur hins opinbera vegna niðurgreiðslna á þjónustu. Þar sem að slíkt þarfnast mjög nákvæmra forsendnar um hvernig útgjöldum sé háttað (sérstaklega hvað útgjöld til heilbrigðismála varðar) þá var hér valin sú leið að taka einvörðungu mið að beinum greiðslum en ekki af útgjöldum. Kaflinn er skipulagður sem hér segir. Í næsta hluta er farið yfir fjárstuðning til foreldra í vinnu og í öðrum hluta kaflans er farið yfir fjárstuðning til foreldra utan vinnumarkaðarins. Skoðað verður hvernig stuðningur er eftir fjölda barna, tekjum, húsnæðisstöðu og hvers eðlis stuðningurinn er (barnabætur, húsaleigubætur o.þ.h.). Fjárstuðningur til fjölskyldna vegna framfærslu (family benefit packages) barna er hér skilgreindur, líkt og kemur fram að ofan, sem mismunur á ráðstöfunartekjum foreldra með börn og foreldra án barna. 4.1 Foreldrar á vinnumarkaðnum Í þessum hluta eru tekin dæmi af foreldrum sem eru í fullri vinnu á vinnumarkaðnum. Fyrst er fjárstuðningurinn greindur eftir tekjum, næst er farið yfir fjárstuðning vegna framfærslu barna hjá einstæðum foreldrum. Loks er farið yfir fjárstuðningurinn hjá hjónum og sambúðarfólki og í lokin eru niðurstöður dregnar saman. 4.1.1 Fjárstuðningur eftir tekjum foreldra Mynd 4.1 sýnir fjárstuðning vegna framfærslu barna hjá einstæðum foreldrum með tvö börn í leiguhúsnæði, greint eftir tekjum. Myndin sýnir mun á ráðstöfunartekjum hjá barnlausum einstaklingum og einstæðu foreldri með tvö börn á framfæri, sundurgreint eftir tegund greiðslna. Fjárstuðningurinn er sú greiðsla sem foreldrið fær vegna framfærslu barna sinna. Tekið skal fram að heildarfjárstuðningur hins opinbera kann að vera meira þar sem hér er einungis tekið mið af barnatengdum greiðslum (þetta á t.d. við um húsaleigubætur). Á myndinni má sjá að tekjutenging veldur því að einstætt foreldri með tekjur í neðra fjórðungsmarki fær 110 þús. kr. í fjárstuðning á meðan að foreldri með tekjur í efra fjórðungsmarki fær fjórðungi lægri greiðslur. Þegar tekjur nálgast milljón kr. á mánuði dregur mjög úr opinberum greiðslum, þá felast greiðslurnar fyrst og fremst í meðlagi. Engu að síður er einstaklingur með eina milljón kr. í mánaðarlaun með 52 þús. kr. fjárstuðning á mánuði (þar af eru 43 þús. kr. meðlag). Opinber stuðningur eru því nokkuð tekjumiðaður en meðlagið tryggir fjárstuðning upp á 22 þús. kr. fyrir hvert barn, óháð tekjum foreldrisins (þetta veltir þó á gefnum forsendum, sjá kafla 3.2.2). Á myndinni má sjá að barnabætur og meðlag vega mest hjá tekjulægstu foreldrum og er vægi barnabóta og meðlags nokkuð svipað fyrir lægstu tekjur. Þá er vægi húsaleigubóta, þ.e. viðbót bótanna vegna framfærslu barna, einnig talsvert hjá lægstu tekjuhópum. Vægi barna- og húsaleigubóta lækkar aftur á móti eftir því sem tekjur verða hærri sökum tekjutengingar. Samanlagt vægi barna- og húsaleigubóta er um 60% fyrir lágar tekjur (undir 300 þús. kr.) en lækkar niður fyrir 50% þegar tekjur eru hærri en 400 þús. kr. á mánuði. Mæðra- og feðralaun vega mjög lítið af heildarfjárstuðningi fyrir einstæða foreldra. Í dæminu sem tekið er á mynd 4.1 er vægi launanna á bilinu 3-6%. 34
Greiðslur í þús. kr. á mánuði Greiðslur í þús. kr. á mánuði 140 120 100 112 þús kr. fyrir tekjur í neðra fjórðungsmarki Viðbót húsaleigubóta vegna barna 106 þús kr. fyrir tekjur í miðgildistekjur 88 þús kr. fyrir tekjur í efra fjórðungsmarki 80 60 40 Barnabætur Mæðra og feðralaun 20 0 Meðlag 0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1.000 Mánaðartekjur í þús. kr. Mynd 4.1: Fjárstuðningur einstæðra foreldra í leiguhúsnæði eftir tekjum (2010). Foreldrið hefur tvö börn á framfæri (annað yngra en 7). Fjárstuðning til hjóna og sambúðarfólks eftir tekjum, í leiguhúsnæði með tvö börn, má sjá á mynd 4.2. Sé myndin borin saman við mynd 4.1 sést að fjárstuðningurinn er umtalsvert hærri hjá einstæðum foreldrum. Það er bæði vegna þess að einstæðir foreldrar fá hærri barnabætur en einnig vegna þess að þeir fá mun fleiri tegundir greiðslna, einkum meðlagið. 140 120 100 80 60 40 20 Ein fyrirvinna: 55 þús kr. fyrir tekjur í neðra fjórðungsmarki Viðbót húsaleigubóta vegna barna Barnabætur 52 þús kr. fyrir tekjur í miðgildistekjur 35 þús kr. fyrir tekjur í efra fjórðungsmarki Tvær fyrirvinnur: 24 þús kr. fyrir tekjur í neðra fjórðungsmarki 17 þús kr. fyrir miðgildistekjur 6 þús kr. fyrir tekjur í efra fjórðungsmarki 0 0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1.000 Mánaðartekjur í þús. kr. Mynd 4.2. Greiðslur hjóna og sambúðarfólks í leiguhúsnæði, greint eftir tekjum. Tvö börn á framfæri (annað yngra en 7 ára). Fyrir lægri tekjur, 0 til 300 þús. kr., er vægi húsaleigu- og barnabóta nokkuð stöðugt en barnabætur eru nokkuð hærri. Við 300 þús. kr. tekjur hefst skerðing barnabóta og við rúmlega 300 þús. kr. tekjur skerðist sá hluti húsaleigubóta sem er vegna framfærslu barna. Þannig lækkar fjárstuðningurinn um 85 kr. fyrir hverja þús. kr. hækkun á tekjum á tekjubilinu 35
Page 1 and 2: Fjölskyldubætur á Íslandi Fjár
Page 3 and 4: Útdráttur Í dag eru alls átta b
Page 5 and 6: Mikilvægar spurningar sem vakna í
Page 7 and 8: Efnisyfirlit 1 INNGANGUR...........
Page 9 and 10: 1 Inngangur Markmið þessarar ský
Page 11 and 12: Takmarkaða réttindakerfið einken
Page 13 and 14: 4. Minnka kynjaójöfnuð: Barnabæ
Page 15 and 16: Þegar talað er um að auka skilvi
Page 17 and 18: aldurssamsetning, myndu ekki hafa m
Page 19 and 20: þegar einungis ein fyrirvinna er
Page 21 and 22: Barnabætur í þús. kr. nokkuð h
Page 23 and 24: Meðlag á hvert barn á mánuði
Page 25 and 26: þrepaskiptu skattkerfi, þ.e. þeg
Page 27 and 28: 3.3.2 Námslán Nemendur sem stunda
Page 29 and 30: íbúar landsins búa í sveitarfé
Page 31 and 32: slíkar greiðslur. Þar sem nokkur
Page 33 and 34: Húsaleigubætur á mánuð í þú
Page 35 and 36: Hjá hjónum og sambúðarfólki er
Page 37 and 38: Einstakar tegundir bóta og annarra
Page 39 and 40: almennum vinnumarkaði fyrir neðri
Page 41: Hjá foreldrum sem eru utan vinnuma
Page 45 and 46: Greiðslur í þús. kr. á mánuð
Page 47 and 48: Fjárstuðningur á mánuð í þú
Page 49 and 50: Fjárstuðningur á mánuði í þ
Page 51 and 52: Annað barnið Fyrsta barnið 4.1.4
Page 53 and 54: Fjárstuðningur mánuð í þús.
Page 55 and 56: Fjárastuðningur á mánuð í þ
Page 61 and 62: Hjón, 1 fyrirv. Hjón, 0 fyrirv. E
Page 63 and 64: 5 Alþjóðlegur samanburður Í þ
Page 65 and 66: Norðurlöndin auk Ungverjalands er
Page 67 and 68: Ofantaldar forsendur eru í öllum
Page 69 and 70: Fjárstuðningur sem % af verkamanl
Page 71 and 72: Fjárstuðningur sem % af verkamanl
Page 73 and 74: Tafla 5.4: Fjárstuðningur vegna f
Page 75 and 76: 5.3 Barnafátækt Einn af mælikvö
Page 77 and 78: 5.4 Samantekt Í stuttu máli sagt,
Page 79 and 80: mjög breytilegur eftir aðstæðum
Page 81 and 82: Viðauki 1 - Gögn um foreldra á v
Page 83 and 84: Tafla V.1.9: Hjón, bæði með tek
Page 85 and 86: Tafla V.2.4: Einstæðir foreldrar
Page 87 and 88: Heimildaskrá Akerlof, G. A. (1978)
Page 89 and 90: Equal Rights to Earn and Care (bls.
Page 91: Stefán Ólafsson (1999). Íslenska

FjÃ¶lskyldubÃ¦tur Ã¡ Ãslandi FjÃ¡rstuÃ°ningur vegna framfÃ¦rslu barna ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?

FjÃ¶lskyldubÃ¦tur Ã¡ Ãslandi FjÃ¡rstuÃ°ningur vegna framfÃ¦rslu barna ...