You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
7<strong>60</strong> ERA PRZEMIAN<br />
reali-zowania dobra ipowszechnego, sw. TQmasz nazwal je spolecz<br />
!D:osciq doslwnalq - communitas perfecta, kladqc nacisk na jej niezaleznosc<br />
i samowys,tarcza.1nosc: communitas sibi suiiiciens.<br />
Vitoria dos;trzegl jednak, ze nawet panstwo, owa communitas<br />
perfecta, nie zajmuje najwyzszego miejsca w hierarchii spolecznosci<br />
~udzkich i ze nie jest w pelni niezalezne. Panstwo nie j:yJe howiem<br />
w prozni, lecz graniczy ze wszystkich stran z podobnymi spolecznosciami,<br />
z ktoryrni wspolzyje. Zrozumial on dalej, ze warunkiem<br />
ich wspolzycia Jest wzajernne poszanowanie praw i obowiqzkow<br />
i podporzqdkowanie si~ prawu, ktore zresztq, w postaci trak,tatow<br />
i prawa obyczajowego, 'Od najdawniejszych czasow bylo przez panstwa<br />
przestrzegane.<br />
Skora zas panstwa muszq z sobq wspoUyc i we wspolnym interesie<br />
przeshzegac pewn~h praw, istnieje wi~c wspolne im dobra <br />
bonum totius orbis - nadrz~dne w s!l:osunku do ich dobr partykularnych,<br />
do ktorego dqzyc mUSZq Wispolnymi silami. Jezeli zas panstwa<br />
wspolzyjqC ze sobq dqzq do wspolnego dobra powszechnego<br />
i w swaim Postflpowaniu przestrzegajq istniejqcych norm prawnych,<br />
to znaczy, ze istnieje obiektywnie i w scislym znaczeniu spolecznosc<br />
panstw, czy jak jq teraz nazywamy, spo-!:ecznosc mifldzynarodowa.<br />
Twierdzenie to ujql Viloria w.kIasyczne juz dzisiaj zdanie: Habet<br />
enim totus orbis. qui aliquando est una Respublica, potestatem ferendi<br />
leges aequas et convenientes omnibus quales sunt in iure gentium<br />
2.<br />
Wynika z tego, 1 - ze spolecznosc panstw istnieje' obiektywnie,<br />
niezaleznie od woli jej cztonkowi 2 - ze jej 'Zadaniem i celem jest<br />
realizowanie wspolnego dobra ipowszechnego (pokoju, dobwbytu,<br />
rnifldzynaradowej wymiany duchowej i materialnej Hp. i 3 - ze<br />
w tym celu moze ona ustanawiac prawa, ktorych moc obowiqzujq,ca<br />
rna swe ±rodio nie w ugodzie panstw, lecz w obiektywnym celu cale.j<br />
spolecznosci, ktorym jest jej dobro powszechne.<br />
T~ koncepcj~ spo·lecznosci panstw i prawa mi~ dzynarodowego<br />
nazwac mozna organicznq i obiektywnq, poniewaz opieTa si~ nie na<br />
zewn~trznych i przypadlosciowych fonnarch tej spoleczosci, lecz zbudowana<br />
jest w oparciu 0 istotne cechy natury czlowieka, ktory jest<br />
elementarnq czqstkq kazdej spolecznosci. Ale nie zapominajmy, ze<br />
jest to koncepcja filozoficzna, ktorej twierdzenia odnoszq 'si~ do<br />
ponadczasowej istoty zjawisk spolecznych, a nie do konkretnych<br />
form, jakie w okreslonym momencie historycznym przybiera spo<br />
2 Francisco de Vitoria, De potestate civili, wyd, Iw:1 B. J. Scott, The Spanish<br />
Origin of International Law; "Caly swiat, kt6ry jest w ja]
Change language