Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
782 ZDARZENIA - KSIA,ZKl- LUDZIE<br />
Historia uczy nas, ie istniejq i inne przeznaczenia religii. Kiedy<br />
cywilizacja ginie, rn6wi Toynbee, religia przejrnuje duchowy jej dorobek.<br />
"Dzialanie je j pcdobne jest w tyrn wypadku do dzialania kokonu,<br />
ktory chroniqc zarnierajqcq Iarw~ od chlod6w zimy przygotowuje narodziny<br />
rnotyla, ten zas nie czyrn innyrn jest, jak doskonalszq i pi~kn'ej<br />
SZq tej Iarwy forrnq". T~kq, przez podobienstwo, byia roia chrzescijanstwa<br />
na przelornie czasow staroiytnych i wczesnego sredniowiecza.<br />
Przechowa~o one dorobek grecko-rzyrnskiego antyku, by odrodziwszy<br />
jego wartosci przekazac je nowej, pi~kniejszej jeszcze cywilizacji europejskiej.<br />
AL GABARTI<br />
W'iek XIX, rnowi Toynbee, kt6ry dia Europy byl wiekiem "zlotyrn",<br />
nauczyl nas, Europejczyk6w, egocentryzmu i ogiupiajqcej pychy. Wydalo<br />
si~ na rn, iesrny wszystkie rozurny zjedli. Z Iekcewaieniern z~yklisrny<br />
sluchac pozaeuropejskich "barbarzyncow". Czas pozbyc si~ tego<br />
sarnob6jczego nawyku.<br />
Wezwanie swoje ilustruje Toynbee nast~puj q cym przykiadern: Oto<br />
wielki historyk egipski, Al Gabarti (doktor Al Azhar), opisujqc zdarzenia<br />
roku Hediiry 1213 pisze: "Tak zakonczyl si~ rok ow. Ze wszystkich<br />
zdarzen bez precedensu, w jakie obfitowal, najsrnutniejsze bylo<br />
przerwanie pielgrzyrnek z Egiptu do swi~tych rniejsc w krainie Hedias.<br />
Nie przysylano jui swi~tych tkanin kiswah, zaprzestano tei uiszczac<br />
daniny Surrah. Od dawna nie zdarzylo si~ nk rownie smutnego. Bog<br />
jeden rzqdzi wypadkami".<br />
Co to byl za rok, bogaty w tak doniosle zdarzenia? Rok Hediiry 1213<br />
odpowiada naszemu czerwcowi roku 1799. Sprawa jest wyjasniona.<br />
W miesiqcu tym General Bonaparte wyIqdowal w Egipcie, a dzialania<br />
wojenne przerwaly napIyw pieIgrzym6w do ziern swi~tych.<br />
Okazalo si~, ie Al Gabarti uznal przerwanie tradycyjnych pielgrzyrnek<br />
wyznawcow Mahorneta do Kaaby za zdarzenie 0 kIuczowej doniosiosci<br />
historycznej, ktore wykoleic rnoze nurt dziej6w. "Przecierarn<br />
oczy" - rnowi Toynbee. "Dopiero p6zniej zrozurnialern, ze uczony arabski<br />
rnial slusznosc. Wszystko, co zwiqzane jest z religiq, rna dia Io,sow<br />
tak jednostki jak i spoleczenstw Iudzkich znaczenie najistotniejsze.<br />
Wiara, jak serce, pulsuje w duchowym organizmie czlowieka Kto nieopatrznie<br />
serca dotknie, zabija. 0 prawdzie tej zapornnieli pogrqzeni<br />
w materializrnie Europejczycy".<br />
CZYJA IDEOLOGIA PODBILA SWIAT?<br />
Kasat~ "jednego z czolowych zakonow europejskich w roku 1773"<br />
uwaia Toynbee za "punkt zwrotny w dziejach". W jaki sposob doszedl<br />
on do tego wniosku? Warto posluchac jego wywodow. W akcie tyrn
Change language