Ministarstvo finansija Crne Gore Oktobar ... - Vlada Crne Gore

g oktobar - decembar 2009. g Bilten Mi nis tar stva fi nan si ja Cr ne Go rezahtjevu za članstvo u EU;- Ostvarenih i predviđenih strukt u rnihpromjena privrede sa jačanjem privatnogsektora, privatne preduzetničke inicijativei biznisa u okviru malih i srednjihpreduzeća i u sferi društvenih djelatnosti,uz iznalaženje optimalnih i objektivnomogućih rješenja za funkcionisanje velikihsistema u izmijenjenim okolnostima;- Mogućnosti aktiviranja respektabilnihresursa na sjeveru Crne Gorekao uslovu za implementaciju politikera vnomjernijeg regionalnog razvoja, uzdefinisanje odnosa države prema politicipodrške ravnomjernijem regionalnomrazvoju kroz Strategiju regionalnog razvojaCrne Gore i Zakon o regionalnomrazvoju Crne Gore;- Jačanja uloge znanja i primjene informatičkihdostignuća kao faktora razvojai integracije u savremene tokoverazvoja.Što su osnovne prijetnje i rizici s kojimaće biti suočena ekonomska politikau 2010. godini?Procjene da će se efekti krize prenijetiu 2010. godinu i u slabijem intenzitetuusloviti produžavanje uticaja naopšti privredni rast i performanse razvoja,te da će, sasvim izvjesno, biti smanjeneksterni negativni uticaj recesije namogućnosti stabilizovanja privrednihkretanja, čine okvir u kojem će se pozicioniratii eksponirati određeni razvojnirizici. Čini se da će objektivne prijetnjei rizike u realizaciji ekonomske politikečiniti:- Produženi efekat krize i, s tim u vezi,uticaj suženog opšteg materijalnog okvirana životni standard;- Oprez banaka u pogledu sigurnostiplasmana kao limit kreditne podrške privredi;- Nedovoljan nivo agregatne tražnjekao limit razvojnog ciklusa;- Ograničen okvir kapitalnog budžetaza snažniju podršku procesu investiranja;- Troškovi optimizacije broja zaposlenihu velikim sistemima i preduzećimasa neizvjesnom perspektivom, uz efekatna porast nezaposlenosti;- Potrebna sredstva za oživljavanjeaktivnosti u realnom sektoru.Koje okolnosti mogu djelovati upozitivnom smjeru?U procesu definisanja opredjeljenjaekonomske politike računalo se sa:- Izvjesnom relaksacijom od uticajaeksternog faktora po osnovu ekonomskei finansijske krize;- Jačanjem mogućnosti i sklonosti kaputovanjima u uslovima okončanih recesionihprocesa, što utiče na snaženjeino-turističke tražnje;- Stabilnosti u pogledu nivoa inflacije,uz odsustvo inflacionih očekivanja;- Povoljnijim uslovima eventualniharanžmana o finansijskoj podršci međunarodnihfinansijskih institucija;- Podrškom i poztivnim stavom o progresuu procesu pridruživanja EU.Što u takvim uslovima čini suštinurazvojnog koncepta za 2010. godinu?Koncept ekonomske politike CrneGore za 2010. godinu u osnovi jeusmjeren na stabilizovanje opštih uslovau reproduktivnim tokovima i podizanjenivoa privredne aktivnosti, što treba daomogući realni rast ekonomije. Aktivankarakter razvojnog scenarija, koliko godse implementirao u suženim okvirima,pretpostavlja usmjerenje fiskalne politike,koja predstavlja osnovni instrumentekonomske politike, u pravcu podrškepreduzetništvu u sektoru malog i srednjegbiznisa, i posebne mjere podsticajapreko banka rskog sektora za realizacijuprofitabilnih projekata koji obezbjeđujuporast prometa, obima usluga i produkcijei novo zapo šljavanje. Fiskalnompolitikom će se, pored toga, uticati na:održavanje makro-ekonomske stabilnosti,obezbjeđivanje održivog sistemajavnih finansija, unapređivanje transparentnostii kontrole trošenja javnih resursa,privlačenje stranih direktnih investicija,stvaranje uslova za dalju reformudržavne administracije i širenje poreskeosnove, uz zadržavanje utvrđenih principaporeske politike.Radovi na izgradnji autoputa, putaRisan-Žabljak, Regionalnog vodovoda ianimiranje potencijalnih investitora zarealizaciju projekata u oblasti energetike,turizma i dr., kao i realizacija projekatalokalne infrastrukture u okvirimakapitalnog budžeta i uz korišćenje kreditameđunarodnih finansijskih institucija,treba da održe interes za ulaganja naovom području i stvore uslove za intenzivnijuinvesticionu aktivnost u narednimgodinama.Obezbjeđivanje likvidnosti sistema jeprioritetni zadatak u procesu oživljavanjaprivredne aktivnosti. Podsticajima kreditnojaktivnosti banaka i mjerama zarestrukturiranje kreditnih obaveza uprivredi i sektoru stanovništva, stvaraćese uslovi za jačanje agregatne tražnje.U tom okviru, niska inflacija, uz odsustvoinflacionih očekivanja, predstavljaćefaktor makroekonomske stabilnosti. Podrškaprogramima jačanja konkurentnostii izvoza treba da stvori uslove zapostepeni oporavak obima i struktureekonomskih odnosa s inostranstvom ipozitivan uticaj na relacije u okviru bilansatekućeg računa.Rješavanje problema viška zaposlenihu pojedinim preduzećima usloviće izvjesnousporeniju dinamiku stope rastazaposlenosti i porast stope nezaposlenosti.Strateška orjentacija je usmjerenana kontinuitet procesa pridružvianjaEU i evroatlanskim integracijama. Dosljedna primjena obaveza iz Privremenogsporazuma o trgovini i srodnimpitanjima i Nacionalnog programa zaintegraciju Crne Gore u EU, uz saradnjuu okviru zajedničkih radnih tijela saEU, obezbijediće unapređivanje nivoai kvaliteta kompatibilnosti sistemskihrješenja sa standardima EU. Očekivanipozitivan stav u vezi sa Upitnikom zadobijanje mišljenja Evropske komisije ozahtjevu za članstvo u EU treba da otvorimogućnost sticanja statusa zemlje kandidatai perspektivu pristupnih pregovorao članstvu.Svestrano sagledavanje uslova i prilikakoje će uticati na razvojne mogućnostiu 2010. godini upućuju na opredjeljenje11