Fronda21-22

PRZYPISY1 O sporze ludowo-mieszczańskim zob. Tamas Fricz, Spór ludowo-mieszczański wczoraj i dziś, „Politikatortenetifuzetek" [Zeszyty o historii polityki] 1997, z. VII.2 Por. Janos Pelle, Szanse na żydowski renesans po zmianie ustroju, w: „Holocaust emlekkónyv"[Księga Pamiątkowa Holocaustu z okazji 50-tej rocznicy deportacji Żydów z prowincji], Budapest1994, s. 384-386.3 W latach 1964-65 we Frankfurcie doszło do tzw. procesu o Auschwitz, a w roku 1970 WillyBrandt uklęknął przed pomnikiem bohaterów warszawskiego getta. Warto tu wspomnieć równieżsprawę Fibingera - premiera Badenii-Wirtembergii, który z powodu swej nazistowskiejprzeszłości zmuszony był do rezygnacji z urzędu - a także rozporządzenie o przedłużeniuokresu przedawnienia nazistowskich zbrodni wojennych, które wydano jednocześnie z projekcjąw RFN-owskiej telewizji serialu produkcji amerykańskiej pt. Holocaust.4 Szerzej na ten temat zob.: Tonyjudt, A mult mas vildg [Przeszłość to inny świat], 2000, s. 11-21.5 O kolaboracji z Moskwą i stosunku zachodnioeuropejskiej inteligencji, przede wszystkim lewicyfrancuskiej, do przeszłości zob. Alain Besancon, Forgotten Communism, „Commentary"1998, nr 1.6 Besancon w ww. publikacji wspomina że w bibliografii jednej z ważniejszych popofudniówekfrancuskich z lat 1990-1997 słowo „nazizm" pojawia się 480 razy, a „stalinizm" 8 razy, „Auschwitz"105 razy, a „Kołyma" 2 razy, a „sztuczny głód na Ukrainie" (podczas którego tylkow 1933 roku zginęło ok. 6 milionów ludzi) ani razu.7 Por. AIvin H. Rosenfełd, The americanization of holocaust, „Commentary"1995, nr 6, s. 35-41.8 Por. Georges W. Bali, Douglas B. Bali, The passionate Attachement. America's Involvment with Israel,W.W. Norton, New York-London 1992. AIPAC (American Israel Public Affairs Committee),organizacja lobbystyczna, regularnie przygotowuje listy wrogów, na którą dostają się politycy,nieużywający przyjaznych dla Izraela lub wrogich Arabom stwierdzeń.9 Julianna Szucs, „Nepszabadsag", 20.11.1995. We wrześniu 1983 KC mianowało Juliannę Szucsredaktorem naczelnym czasopisma „Mozgo Vilag", nie mogąc już znieść otwartości politycznejpoprzedniego kierownictwa. Szucs i jej czasopismo spotkał za to bojkot ze strony inteligencji.10 „Należę do tych liberalnych przedstawicieli inteligencji, którzy swymi pismami i czynami pomogliWęgierskiej Partii Socjalistycznej w wydostaniu się z izolacji. Do tej pory tego nie żałuję" -napisał kiedyś Gyórgy Peter z ZWD (Więcej niż zbrodnia - błąd, „Nepszabadsag", 15.12.1997).11 „Mazsike hirlevele" 1997, nr 7.12 Bill Lomax, The strange death of „Civil Society" in Post Communist Hungary, „Journal of CommunistStudies and Transitions Politics" Vol. 13, No. 1, March 1997.13 Charakterystyczne, że ta antyfaszystowska retoryka zanikła w okresie przyjaźni i współpracysowiecko-niemieckiej wiatach 1939-1941.14 Arthur Koestler, A bukott Isten [Upadły Bóg], 2000, II evf, nr 7-8, s. 36.15 Uchodzący za głównego ideologa ZWD Tamas Gaspar Miklós (w latach 1990-1994 posełdo parlamentu) 7 maja 1996 roku oświadczył w programie 168 godzin: „Nigdy nie twierdziłem,że te ruchy mogą być tak niebezpieczne, by jacyś skrajni torgyaniści czy csurkiści mogliobalić republikę". Za to dwa lata wcześniej, 23 lipca 1994 roku, pisał w „Magyar Nemzet": „Jesienią1992 ten, kto nie uważał, że demokracja jest w niebezpieczeństwie, ten stracił rozum"(cyt. za: Tóth Gy. Laszló, Spadkobiercy kadaryzmu i mieszczańskie Węgry, Budapest 1997, s. 276).16 Badania Instytutu Gallupa z 1994 roku wykazały, że ze wszystkich stronnictw parlamentarnychto w gronie członków postkomunistycznej Węgierskiej Partii Socjalistycznej stwierdzo-140FRONDA 21/22