Zobacz pełne wydanie (PDF) - SÄ deczanin

Historia74„Miasto Sądecz przedniejsze używaza herb Trzech Wież, zbudowanemod Weńczesława króla, jakoo tem świadczy Kromer w Księgach11, (tekst łaciński). To było roku 1304.W historyi o przydadkach tego krajuczytać będziem.”Ponieważ Bartłomiej Paporcki powołujesię na MarcinaKromera (1512-1589) – rodemz Biecza, historyka,żyjącego niecowcześniej a opisującegodzieje Polskiod wczesnegośredniowiecza, należymniemać, iżherbem NowegoSącza od lokacji(albo nieco później)miasta byławłaśnie potrójnawieża bramna.Ale w XV wiekujuż na pewno wieżabyła herbem N. Sącza (opracowanieKromera po łacinie wydane w 1577 r).W XIX wieku w 1858 roku praca BartłomiejaPaprockiego została na nowoopracowana (reprint) przez KazimierzaJózefa Turowskiego i wydana NakłademWydawnictwa Biblioteki Polskiejw Krakowie.kwiecień 2009Św. Małgorzata jest patronką miastai jej postać jest uwieczniona na średniowiecznychherbach i pieczęciachmiasta. Te stare pieczęcie można dziśoglądać w głównej sali ratuszowej. Podobniezresztą było z herbem i pieczęciąKrakowa lokowanym w 1257 roku.Otóż początkowo w herbie i na pieczęciachkrakowskich był św. Stanisław –biskup. Później zastąpiono ten symbolherbem z wieżą bramną i orłem.Zresztą w podobnym duchu piszeŻegota Pauli w swoim dziele STARO-ŻYTNOŚCI GALICYJSKIE – zebrał i wydał– Żegota Pauli we Lwowie 1838 r:„Pieczęć królewskiego miasta Nowego-Sądczapochodzi z początku XIV.albo nawet z XIII. jeszcze wieku. Widaćna niej S. Małgorzatę ze smokiem; dokołazaś S(igillum) advocati atque civiumd(e) Kernniz (pieczęć wójta i mieszczanw Kamienicy) a w środku: Bla (beata)Marg(arita) virg. + edi. Pieczęć ta z woskuzwyczajnego na jedwabnym amarantowymsznurku wisząca, potwierdzadokument pergaminowy, którymwójt Mikołaj i mieszczanie sądeccyprzystają na ugodę, między miastemKrakowem a Sądczem za pośrednictemwojewody krakowskiego Spicymirazawartą w Krakowie d. 12 czerwcar. 1323. Obwarowanyw tej ugodzieobu stronomwolny przechódprzez Sądcz i Kraków,z wyjątkiemaby tylko towarówżadnych rzekamiWisłą i Dunajcemnie prowadzono.I jeszcze jedenargument na poparcie mojej tezy. Kiedyspojrzymy na herby polskich miast,lokowanych w średniowieczu i nazwanych„miastami królewskimi” to prawiewszystkie mają w swoich herbach wieżebramne (np. Kraków, Lwów, Poznań,Toruń, Kalisz itp.), a więc i Nowy Sączpretendujący do miana KrólewskiegoMiasta miał w swoim herbie potrójnąwieżę bramną. Mówi o tym równieżjuż wyżej cytowany Żegota Pauliw swojej książce „Starożytności Galicyjskie”z 1838 r.:„Obecnie ma Nowy-Sadecz w pieczęcibramę z trzema wieżami, w którejmąż zbrojny stoi; albowiem w XV.wieku wszystkie miasta królewskieużywające prawa magdeburskiego(np. Lwów, Poznań, Toruń i.t.p.) przybrałyza pewne godło swej powagitrzy wieże”.Nie można posądzić naszego wybitnegohistoryka ks. Jan Sygańskiegoo wysługiwaniei sprzyjanieAustriakom, ani teżo nie znajomość sprawy. A on właśniena tytułowej stronie swojego dzieła„Nowy Sącz, jego dzieje i pamiątki”z 1892 r. przedstawia właśnie herbyz wieżami. Dla tego herbu zarezerwo-Sądeczanin