Cops or Robbers Reforming the ANP IP_Pashto_linked footnotes

د دغه ادارى د موضوعى مقالو د خپرونې لړۍپه دغه وزارت كې د فساد مسئلې ته پاملرنه او د دغه وزارت دكدرونو مسلكي كول د پوليسو د سمون د پروسې د بريالي تر سرهكېدو لپاره تر ټولو اړين ګامونه دي چې بايد پورته كړل شي.‏په كابل كې د امريكې د متحده ايالاتو د سفارت يو مقامد پوليسو د بريالي سمون په برخه كې د دغه وزارت د سمون ارزښتهغه بحث دي چې د ډېرو كلونو راپدېخوا روان دي.‏ د افغانستان ددولت د 2004 كال د ستراتيژۍ په سند كې راغلي دي چې:‏ ‏«تر هغه وختهچې د كورنيو چارو وزارت د تغيراتو د راوړلو لپاره له ځانه سياسياراده ونه ښيي،‏ سمونيزې هڅې هم په هره كچه او په هر شكل چې ترسره شي،‏ ډېره كمه اغېزه در لودلاي شي.‏ 171 هغه لويې ماتې چېسمونيزې هڅې د 2002 كال راهيسې ورسره مخ دي د كورنيو چارو پهوزارت كې د فساد،‏ ګوند بازۍ او د كړكيچونو د رامينځ ته كيدو دمسئلو د مخنيوي په موخه د عيني اقداماتو لپاره د يوې سياسيارادې نه شتون دي.‏ حامد كرزي اود نوموړي دولت د كورنيو چارو دوزارت د سمون په موخه د ستونزمنو مګر ډېرو ارزښتناكو پرېكړو پهنيولو كې كمه اراده او پرېكنده توب ښودلي او په پاي كې نړيوالېټولنې هم د پرېكړو د نيولو لپاره پر دولت د فشار د راوړلو لپاره كم كم172وخت اراده كړېده.‏نشه اې توكو د سوداګرۍ تر ټولو پراخ فساد دي.‏ دغه لوي فساد پهډېره لويه كچه د دولت جوړونې د پروسې هڅو ته زيان رسوي؛ ځكه چېپه دغه سوداګرۍ كې ځينې دولتي تجهيزات هم تښتول كيږي.‏ 175 ډېرېزياتې پيښې شته چې په هغه كې مقاماتو ستراتيژيكو او ګټوروڅوكيو ته د افرادو د انتصاب په مقابل كې لوي لوي رشوتونه اخيستيدي.‏ دغه افراد په ډېرو مواردو كې په ولسواليو يا ولاياتو كې دپوليسو د رئيس په توګه غوره كيږي او هلته د نشه اې توكو په توليد ياقاچاق بوخت كيږي.‏ يو څيړنيز رپوټ چې د ‏(كريسشن ساينس دورځپاڼې)‏ د مدير ليكنه ده په افغانستان كې د نشه اې توكو دسوداګرۍ په اړه د شمالي ولايتونو د يوه لوړ پوړي چارواكي سره مركهوشوه؛ نوموړي په خپله مركه كې د ‏”شغل د خرڅېدو“‏ مسئله ومنله:‏په تخار كې نږدې ټولو قوماندانانو خپلو څوكيو ته د غوره كېدوپه مقابل كې د كورنيو چارو وزارت چارواكو ته رشوت وركړئدي او نن هم بايد د خپلو دندو د ساتلو لپاره ډېرې زياتې پيسېوركړي.‏ په هرو دريو مياشتو كې پر قوماندانانو فشار راوړلكيږي يا دا چې هغوي ته ويل كيږې چې د هغوي پر ځاي بل څوكغوره كيږي وروسته قوماندانان د 10،000 ډالرو سره په بېړه وزارتته ځي...‏173د كورنيو چارو په وزارت كې فساد او نشه اې توكېد كورنيو چارو وزارت د كابل د فاسدو وزارتونو له ډلې څخه دي.‏ يومركه كېدونكي د كورنيو چارو وزارت د”د شغل پلورنې هټۍ“‏ په نامهياد كړ.‏ 174 د كورنيو چارو د وزارت په دننه كې د فساد د شتون او دپوليسو لخوا د خلكو څخه د رشوت اخيستلو په اړه پراخ رپوټونه پهلاس كې دي.‏ د كورنيو چارو په وزارت كې د فساد تر ټولو لوي مثال،‏ دمقاله په دغه رپوټ سره اوږده شوه:‏د افغانستان لوړپوړو چارواكو په پټه توګه ومنله چې ښايي دافغانستان د قانون د پلي كولو د ارګان ‏(د كورنيو چارو وزارت)‏80 په سلو كې د سيمه ايزو پوليس رئيسانو څخه نيولې تر لوړوپوړو كاركوونكو پورې د نشه اې توكو له سوداګرۍ څخه ګټه‏”ملي پوليسو او د قانون حاكميت “ د”‏ افغانستان د راتلونكي سند تخنيكي ضميمه : لاسته راوړنې او په راتلونكي كې ستراتېژيك تګلوري “، مارك سيدرا،‏ د 2004 كال د جنوري مياشت ،13 مخهغه مورد چې د كورنيو چارو د وزارت د سمون په موخه پر دولت د فشار د راوستلو لپاره د امريكې د متحده ايالاتو د نه ليوالتيا په اړه د يادولو وړ دي دادي چې د امريكې د دفاع د وزير د مرستيال پهيوه اداري ليك كې چې د DoD او DoS د دفترونو د عمومي څېړنې د رپوټ په غبرګون كې ليږل شوي څرګنده ده چي:‏ » دغه رپوټ بايد د USG د هڅو اوسني محدوديتونه مناسب اعلان كړي او لدې لارېد كورنيو چارو وزارت او د افغانستان ملي پوليس تر فشار لاندې راولي.‏ د افغانستان دولت د پوليسو د برخې د هڅو مشري كوي ». ‏(د عمومي څېړنې دفترونه،‏ د افغانستان د پوليسو د زده كړې اوچمتو والي په اړه سازمان مينځي څېړنه"،‏ 93 مخ).‏څو كسو په دغه ټكي ټينګار كاوه چې د فساد اړوند بحثونه بايد پر افغانانو پورې محدود نه كړل شي.‏ په دغه اړه ځينې اوازې او تورونه شته دي چې نړيوالو تړون كوونكو سره تړونونه د فساد سره شويدي مګر نه په ځانګړې توګه د پوليسو په برخه كي.‏ حتي دغه ټول تورونه نه دي ثابت شوي يا دا چې دروغ وو،‏ د افغانانو پراخه انګېرنه داده چې د نړيوالو تړون كوونكو لوي اجرائات او دوي ته د هغوپروژو چې زياتره وخت يې كمه اغېزه در لودلې ده د پلي كولو لپاره د لويو تړونونو وركول،‏ د رشوت او فساد سره كوم توپير نه لري.‏ مراجعه وكړئ د Inc.”, ‎29‎م Nawa, “Afghanistan, مخ ته.‏د افغانستان د څيړنې او ارزونې د ادارى مركه،‏ كندور،‏ د 2006 كال د نومبر ‎26‎مه نيټه.‏د نړيوال بانك د مالي مديريت رپوټ په ټيټه كچه د فساد او په لوړه كچه د فساد تر مينځ توپير كوي : ټوك:‏ د افغانستان په امنيتي سكټور كې د مالي ادارې د وضعيت سمون “ د بېوزلۍ د كمولو واحداو د اقتصاد مديريت،‏ په پراختيا كې د مالي چارو اداره.‏ واشنګټن ډي،‏ سي،‏ نړيوال بانك ، د 2005 كال د ډسمبر د مياشتې 22 مه ‎50‎مخ17117217317417554