TECHNOLOGIESzczególne przypadkinapraw stropów AckermanaStropy Ackermana są dość często spotykane w budynkachpochodzenia międzywojennego i pierwszej dekady powojnie.Do najbardziej powszechnychprzyczyn uszkodzeństropów Ackermana należyich przeciążenielokalne, nadmierne zawilgocenie orazodkształcenia termiczne przy pożarze.Uszkodzenia występują w żebrachoraz wypełnieniach między nimi (pustakachceramicznych). Do typowychuszkodzeń należą klawiszowania żeberwynikające z braku zbrojenia rozdzielczego,nadmierne ugięcia, korozja zbrojenia,odpadanie lub spękanie dolnychpłytek ceramicznych pustaków. Sposobynapraw stropów szeroko omówionow literaturze technicznej, m.in. [1, 2, 4].Są jednak przypadki uszkodzeń wymagająceniekonwencjonalnych rozwiązańnaprawczych. Dotyczy to szczególniestropów nad nieużytkowanymi piwnicami,gdyż z uwagi na koniecznośćciągłego użytkowania parteru naprawastropów możliwa jest tylko od stronypiwnic.Stan techniczny stropówW większości przypadków przybraku właściwego utrzymania nieużytkowanychpiwnic ze stropamiAckermana następuje ich przyspieszonadegradacja. Wynika to z nadmiernejwilgotności powietrza w piwnicach,która spowodowana jest:■ przenikaniem wody gruntowejna skutek niedostatecznej izolacjiprzeciwwilgociowej ścian i posadzekpiwnic,■ miejscowymi awariami instalacjiwodnej i kanalizacyjnej,■ przenikaniem opadów atmosferycznychprzez otwory okienne piwnic,■ braku właściwej wentylacji piwnic– niekiedy przez zamurowanieotworów okiennych lub wymianęstolarki drewnianej na szczelnąz PCV (fot. 1).Wilgoć wnikająca w pory ceramikioraz betonu żeberek stropów powodujekorozję zbrojenia. Narastająca ilość produktówkorozji i zwiększająca się ich objętośćprowadzi do odspojenia otulinyi w konsekwencji po jej odpadnięciu doprzyspieszonych procesów bezpośredniejkorozji zbrojenia żeber. Efektemtych procesów korozyjnych jest zmniejszenieprzekroju nośnego zbrojenia lubich całkowitego zniszczenia. Taki stropnie posiada właściwości nośnych, comoże spowodować jego zawalenie. Procesyte niekiedy potęguje środowiskoagresywne w piwnicach, np. na skutekawarii instalacji kanalizacyjnej, magazynowaniaagresywnych materiałóworaz panujące w nich ujemne temperaturyw okresie zimowym. Wrażliwe naww. oddziaływania są również pustakiceramiczne.Nagminnie można obserwowaćspękania i odpadanie ich dolnych płytekoraz żeberek pośrednich (rys.1b).Poza drastycznym obniżeniem nośnościtak uszkodzonych stropów malejerównież ich izolacja cieplna. Ich tymczasowepodstęplowanie, niestety częstowykonywane niefachowo, nie rozwiązujeproblemu trwałości. Dowodzątemu znane przypadki katastrof budowlanychrozpatrywanych stropów.Doświadczenie wykazuje również, żenie każdy użytkownik zdaje sobie sprawęz istniejącego zagrożenia.Wynika to często z braku wyraźnychobjawów przekroczenia stanów granicznychnośności lub użytkowalności,np. nadmiernych ugięć stropów. Niekiedyużytkownik po luksusowym remonciepomieszczeń parterowych „zapomina”o piwnicach. W przypadkachtych zawsze istnieje wysokie prawdopodobieństwogwałtownego zawaleniasię stropów w sposób nie ostrzegawczy.Naprawa takich stropów od strony piwnicjest zawsze droższa i kłopotliwa.Sposoby naprawPrzy wyborze sposobu napraw należybrać pod uwagę:■ trwałość konstrukcji nośnej stropów,która po naprawie nie powinnabyć mniejsza niż trwałośćposzczególnych elementów nośnychbudynku,■ osiągnięcie trwałości konstrukcjistropów z uwagi na warunki eksploatacjipomieszczeń piwnicznychpowinno być uzyskane przez zwiększenienośności oraz przez właściweich zabezpieczenie przed wpływemwilgoci i zmian temperatury,■ ograniczenie postępu korozji w elementachstropów przez uwzględnieniew naprawie zabiegów hamującychten proces,■ możliwość łatwego wykonaniarobót naprawczych z uwagi nautrudniony dostęp do elementówpodlegających remontowi spowodowanylicznymi przebiegającymibezpośrednio pod stropami instalacjamiwodno-kanalizacyjnymi,wodnymi i elektrycznymi.W zależności od stopnia zużyciai charakteru uszkodzeń stropówmożliwe są następujące sposoby ichnapraw:■wzmocnienie stropów przez uzupełnienieskorodowanego zbrojeniaoraz otuliny betonowej żeber. Wymagato odkrycia zbrojenia na całejpowierzchni stropów oraz rozkuciabetonu i pustaków w strefie kotwieniazbrojenia. W tym przypadkupowstaje zagrożenie zawalenia sięstropów, co może nastąpić wskutekutraty przyczepności betonu do70 INŻYNIER BUDOWNICTWA MAJ <strong>2008</strong>
TECHNOLOGIEa)odkrytego zbrojenia. Poza tym zewzględu na częściowe lub całkowiteskorodowanie poszczególnychprętów zbrojeniowych możliwośćdopasowania odcinkowego nowejsztukowanej stali jest zadaniemniełatwym. Do problematycznegoetapu tego typu napraw należy takżekotwienie zbrojenia wzmacniającegow betonie. Podkreślić równieżnależy, iż ten sposób napraw jestbardzo pracochłonny i kosztowny,■ przy nieuszkodzonych żeberkachżelbetowych lecz odpadniętych,lub spękanych dolnych płytkachceramicznych pustaków (np. popożarze) wystarczy osiatkowaćpołać stropu od spodu prętamio średnicy 3÷5 mm i otynkowaćzaprawą cementowo-wapiennąmarki M3 z gładkim zatarciem,■ wykonanie rusztu stalowego, któregozadaniem miałoby być podpieranieistniejących stropów.Zastosowanie np. w środku rozpiętościstropu stalowej belki powodujezmniejszenie momentu zginającegob)Fot. i rys. 1. Stan techniczny wybranych stropów Ackermana nad piwnicami nieużytkowanymi: a) widok stropów, b) poglądowy schemat uszkodzeń elementów stropów.■■czterokrotnie, sił tnących przypodporowychdwukrotnie, zaś ewentualneugięcia szesnastokrotnie.W strefach między belkami rusztupołać stropu naprawia się jak wyżej,zastąpienie istniejącego stropunowym stropem odcinkowymwykonanym w postaci osadzonychw ścianach dwuteowników– przestrzeń, między którymia istniejącym stropem, wypełniasię sklepieniem odcinkowym, np.z betonu natryskowego,zastąpienie istniejących stropównowymi płytami żelbetowymiwykonanymi od spodu. Płyty tepowinny przenieść ciężar własny,ciężar istniejących stropówi obciążenia użytkowe. Wykonanietych płyt wymaga następującychczynności: wykonaniedeskowania, ułożenie zbrojeniai wypełnienie betonem przestrzenimiędzy deskowaniem a istniejącymstropem; technologia ta niedaje całkowitej pewności dotyczącejszczelnego wypełnienia orazuzyskania właściwej otuliny orazmrozoodporności,■ wykonanie metodą torkretowanianowej nośnej płyty, co daje w skutkachmożliwość uzyskania właściwejnośności betonu natryskowego, jegoszczelność oraz mrozoodpornoć.Niezależnie od wyboru sposobuwykonania nowych płyt nośnych takiMAJ <strong>2008</strong>INŻYNIER BUDOWNICTWA71