You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Èìïåðèàëèñò óëñóóäûí õóäàëäàà-¿éëäâýðèéí ýçýä ººðñäèéí òºëººíèé<br />
õ¿ì¿¿ñèéã Ìîíãîëä îëøðóóëàõûí çýðýãöýý Õÿòàäûí ï¿¿ñí¿¿äèéã óðüäûí<br />
àäèë çóó÷ áîëãîí àøèãëàõ àðãàà óëàì õ¿÷òýé áîëãîâ. Èíãýæ áàðóóí Åâðîï-<br />
Àìåðèêèéí êàïèòàë àðä îëíûã äàíãààðàà äàðëàæ áàéñíû äýýð áàñ Õÿòàäûí<br />
øóíàõàé ýòãýýä¿¿äòýé ñ¿ëáýëäýí Ìîíãîë îðíûã öºëáºí äýýðýìäýæ áèëýý.<br />
1912 îíä Ìîíãîëîîñ Òÿíüèçèíû ÷èãëýëýýð òýìýýíèé íîîñ 103 019 ï¿¿,<br />
ÿìààíû íîîëóóð 73 800 ï¿¿, õîíèíû íîîñ 979 512 ï¿¿, ìºí äàðàà æèë 1913 îíä<br />
òýìýýíèé íîîñ 122 123, ÿìààíû íîîëóóð 43 231, õîíèíû íîîñ 1 036 629 ï¿¿<br />
òóñ òóñ ãàðãàñíààñ òýìýýíèé íîîñíû èõýíõèéã Àíãëèä, õîíèíû íîîñ á¿ãäèéã<br />
Àìåðèêèéí Íýãäñýí óëñàä óñàí çàìààð òýýâýðëýí àâàà÷æýý. 186<br />
Äýëõèéí íýãä¿ãýýð äàéíû äóíäóóð Õààíò Îðîñ óëñ õ¿÷èí ÷àäàë, íºëºº<br />
áóóðñàí áîëîâ÷, Ìîíãîëä áàéð ñóóðèà áýõæ¿¿ëýõ áîäëîãîî îðõèñîíã¿é<br />
áºãººä ýíý ÷èãò çàðèì íýã àëõàì õèéæ áàéâ. Ìîíãîë äàõü áàéð ñóóðèà Õààíò<br />
Îðîñ ñóë òàâüæ ºãºõèéã áîäñîíã¿é. Äàéíû ¿åýð Õààíò Îðîñ, Õàëõ ìîíãîëîîñ<br />
ìàë ìàõ, ò¿¿õèé ýä íèéë¿¿ëæ áàéâ. Äàéíû ¿åä Õààíò Îðîñ ðóó Ìîíãîëîîñ<br />
òóóâàðëàñàí ìàë áàðàã íýãýí õýìæýýíä áàéñíûã æèøýýëáýë, 1913 îíä 98 000,<br />
1914 îíä 67 600, 1915 îíä 80 000 òîëãîé áîä ìàë ãàðãàæýý.<br />
Îðîñûí êàïèòàë 1915 îíû 5-ð ñàðûí 14-íä Õ¿ðýýíä “Ìîíãîëûí ¿íäñýíèé<br />
áàíê” íýýæýý. Ýíýõ¿¿ áàíê áîë Ìîíãîëûã Õààíò Îðîñîîñ ýäèéí çàñàã,<br />
ñàíõ¿¿ãèéí òàëààð õàðààò áàéëãàõ, òóñ îðîíä Îðîñûí õóäàëäàà-¿éëäâýðèéí<br />
ýçäèéí ýðõ àøãèéã õàìãààëàõ, ìºí ãàäààä óëñóóäûí ºðñºë人íèéã ýñýðã¿¿öýõ<br />
çîðèëãîòîé áàéãóóëàãäñàí àæýý.<br />
Õààíò Îðîñ óëñ ººðèéí áàíêèéã Õ¿ðýýíä íýýìýãö Õÿòàä áà áóñàä óëñûí<br />
ç¿ãýýñ áàíê íýýõ îðîëäëîãûã òàñ öîõèí áîîãäóóëàõûã ÷óõàë÷ëàõ áîëæýý.<br />
1915 îíû ýõíýýñ Õÿòàäûí çàñãèéí ãàçàð Íèéñëýë Õ¿ðýýíýý “×æè Áÿíü-èíõàí”<br />
ãýäýã õóäàëäààíû áàíêíû ñàëáàð íýýõ ãýæ îðîëäæýý. 1915 îíû 4-ð<br />
ñàðä Õÿòàäûí çàñãèéí ãàçðààñ Áîãäûí Çàñãèéí ãàçàðò ìýäýãäýõäýý, “×æè<br />
Áÿíü-èí-õàí” áàíê çºâõºí õóäàëäààíû çîðèëãîîð íýýãäýõ áîëíî, òóñ áàíêíû<br />
ñàëáàð Åâðîï, Àìåðèêò áèé ãýæýý. Òýð äàðóéõàí íü Ìîíãîëûí çàñãèéí ãàçàð<br />
óã áàíêèéã íýýëãýõã¿é ãýæ ìýäýãäýæ, öààøäàà ÷ èéì áàéð ñóóðèà õàìãààëæ<br />
ç¿òãýñýýð áàéâ. Õ¿ðýýíýý ñóóñàí õÿòàä ñàéä ×ýíü Ëó 1917 îíû 6-ð ñàðä Áîãä<br />
ãýãýýíèé çàñãèéí ãàçàð ýñýðã¿¿öýë èëýðõèéëýõäýý, Õ¿ðýýíä áàíê íýýëãýõã¿é<br />
ãýæ ç¿òãýõ íü “ãóðâàí óëñûí ãýðýýíèé ¿çýë ñàíààòàé õàðøèëæ áàéíà ãýæýý.<br />
Ýöñèéí ä¿íä Áýýæèíãèéí çàñãèéí ãàçðûí ýíý øààðäëàãà íü Áîãä ãýãýýíèé<br />
Çàñãèéí ãàçàð áà Õààíò Îðîñûí çàñãèéí ãàçðûí õàìòàðñàí ýñýðã¿¿öýëòýé<br />
òóëãàð÷ áèåëýãäñýíã¿é.<br />
Õààíò Îðîñûí çàñãèéí ãàçàð õýäèéãýýð áóñäûí áàíêèéã Ìîíãîëä<br />
áàéãóóëãàõã¿é ãýæ ç¿òãýæ áàéõ çàâñàð “Ìîíãîëûí ¿íäýñíèé áàíê” 1915 îíîîñ<br />
àæèëëàæ ýõýëñýí áºãººä áàðàã õèéñýí þìã¿é õîöîð÷ýý. Ýíý áîë õààíò çàñàã,<br />
186<br />
Îò÷åòû àãåíòîâ ìèíèñòåðñòâà òîðãîâëè è ïðîìûøëåííîñòè çà ãðàíèöåé çà. 1914 ã„ Ïåòðîãðàä, 1917,<br />
55-ð òàë.<br />
127
Change language