You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ë õºäëºõã¿é ìýò” 83 ãýæ áè÷ñýí áàéäàã. Íàìíàíñ¿ðýí èíãýæ áîäîæ áàéñàí<br />
ó÷ðààñ ÷ ªâºð Ìîíãîëîîñ öýðãýý òàòàõûã ò¿ð ò¿äãýëçâýë ÿìàð ãýõ ìýò<br />
ñàíàë äýâø¿¿ëæ áàéæýý. Ãýâ÷ Ìîíãîëûí åðºíõèé ñàéäàä òºðñºí ýíý áîäîë<br />
ýíä¿¿ðýë áîëîõ íü óäñàí ÷ ¿ã¿é èëýðõèé áîëæýý. Îðîñûí õààíû òóñàëíà ãýñýí<br />
¿ã Àëñ äîðíîäîä Õààíò Îðîñûí ÿâóóëæ áàéñàí ãàäààä áîäëîãûí ãîðüòèãîîñ<br />
ÿàõàí õýòðýõ áèëýý.<br />
Ïåòåðáóðãò ýðãýæ èðñíèéõýý äàðàà Íàìíàíñ¿ðýí, Ãàäààä ÿàìíû ò¿øìýë<br />
Êàçàêîâòàé óóëçàõàä ìºí ë Îðîñ-Õÿòàäûí ãýðýýíèé àñóóäàë õºíäºãäºâ. Óã<br />
ãýðýýíèé òóõàé Êàçàêîâûí õýëñýí íü: “Õààí ýçýí áà óëñ, æè÷ ãàçðûí òóõàé<br />
èõ áàãà òºäèéõíèéã õýëýëöýõýýñ áèø, ººð íîöòîé þìã¿é. Áàñ ÷ òàíàé óëñ<br />
ãàäààäòàé íàéðàìäàõ, õóäàëäàà íýâòð¿¿ëýõ, òºìºð çàì, öàõèëãààí óòàñ<br />
áàéãóóëàõ áà öýðýã áîëîâñðóóëàõ çýðãèéí ýðõ öºì òàíàéä áóé. Ãàãöõ¿¿<br />
òàíàé Ìîíãîë óëñûã á¿ðíýý áîëãîõîä Àíãëè, ßïîí óëñààñ çîâíèíî” 84 ãýæýý.<br />
¯¿íèé õàðèóä Íàìíàíñ¿ðýí õýëýõäýý, ìàíàé ìîíãîë÷óóä òóñãààð òîãòíîëîî<br />
õàìãààëæ ãàçàð íóòãàà á¿ðýí á¿òýí áîëãîõîä Àíãëè, ßïîíä õîëáîãäîëã¿éã<br />
òýìäýãëýýä, “õýðýâ èõ óëñ áàñ çàâñàð òàòãàëçàõ ç¿éë áóé àòóãàé ÷ õàðèí èõ<br />
íàéðàëòàé óëñ ìºíèé òóë õýðõýí áîëîâ÷, ìàíàé Ìîíãîëûã íýãýíò Õÿòàäààñ<br />
òàñàëæ ýðõýì èõ óëñàà ò¿øñýí ººðòºº ýçýðõýí òîãòñîí óëñ “áîëãîæ ºãºõºä<br />
òýäýíä þóí õàìàà” 85 ãýæ áàéæýý.<br />
Õ¿ðýýíýýñ óäàà äàðàà øààðäñàí ¸ñîîð Ñàéí íî¸í ªâºð Ìîíãîëûã íýãòãýõ<br />
òóõàé àñóóäëûã ìºí ë õààíò çàñãèéí ºìíº òàâüæ äýìæ¿¿ëýõèéã îðîëäîâ÷,<br />
åð òóñ áîëñîíã¿é. ªâëèéí ñ¿¿ë ñàðûí øèíèéí 6-íä Á¿ãä åðºíõèéëºí çàõèðàõ<br />
ÿàìíàà Íàìíàíñ¿ðýí öàõèëãààí ìýäýý ÿâóóëæ Ñýöýí õàíûã (åðºíõèé ñàéäûã<br />
îðëîæ ¿ëäñýí) áèåýð Áîãäîä ºðãºõ àæààìóó õýìýýí áè÷ñýí íü: “...á¿ðýí ýðõýý<br />
ýçýðõýí á¿õ Ìîíãîëîî íèéëýëä¿¿ëýí àâàõ... Õÿòàäààñ íýãìºñºí ñàëàõ çýðãèéã<br />
÷àðìàéí îðîëäîæ áóé áîëîâ÷, Îðîñûí Ãàäààä ÿàì áà èõýýõýí ñàéäóóä ÿìàãò<br />
ãýðýýãýý áàðèìòëàí õîéðãîøíî... ãóðâàí ñàÿ ìºíãºíèé òóõàé á¿òýýõ áîëñîí<br />
áîëîâ÷, ñàí ñàéí áîëãîõ õýìýýñýí îðîñ ò¿øìýëèéí õýðãýýð áîîæ àðãàã¿é òýð<br />
(õýðãýý á¿òýýõèéã ýðìýëçýæ áóé...” 86 ãýæýý.<br />
Ñàéí íî¸í õàí íàðûí ÷óõàë çîðèëãóóäûí íýã íü çýð çýâñãèéí òóñëàìæ àâàõ<br />
ÿâäàë áàéæýý. 1913 îíû ºâëèéí ñ¿¿ë ñàðûí øèíèéí 7-íä Á¿ãä åðºíõèéëºí<br />
çàõèðàõ ÿàìíàà òîëèëóóëñàí íü: “...ýíý ºäºð àðàé ãóéñàí ¸ñîîð ¿õýð áóó 6,<br />
ïóëåì¸ò áóó 4, âèíòîâ áóó 2 ò¿ìèéã òóñ òóñ ñóìûí õàìò ãàðãàæ ºãñ¿ãýé. Õàãàñ<br />
¿íèéã áýëõýí ºãººä õàãàñ õóâèéã áóóã õ¿ëýýí àâñàí ºäðººñ íýã æèëèéí äîòîð<br />
òºëæ äóóñãàñóãàé õýìýýí áè÷èã ºãñºí...” 87 ãýæýý. ̺í ñàðûí øèíèéí 7-íä<br />
Õààíò Îðîñûí ãàäààä ÿàìíû ò¿øìýë Êàçàêîâ ìîíãîëûí òºëººëºã÷èä äýýð<br />
èðæ áóóíû òóõàé àñóóäàë á¿òñýí òóõàé áè÷èã ºãºõèéí äàøðàìä “áóñàä óëñààñ<br />
83<br />
Óëñûí àðõèâ, 1-36-114.<br />
84<br />
̺í òýíä.<br />
85<br />
̺í òýíä.<br />
86<br />
̺í òýíä.<br />
87<br />
̺í òýíä.<br />
68
Change language