You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ðîêõèëëü 1913 îíû 12-ð ñàðûí 14-íä Õèàãòààð äàìæèí Áýýæèí î÷èõîîð<br />
Õ¿ðýýíýýñ ìîðäîâ.<br />
Åðºíõèé ñàéä Íàìíàíñ¿ðýí Ïåòåðáóðãýýñ 1914 îíû ýõýýð áóöàæ èðñíýýñ<br />
õîéø Áîãä ãýãýýíèé çàñãèéí ãàçàð, Ìîíãîëûí õààíò óëñûã îëîí óëñààð<br />
çºâøººð¿¿ëæ, äèïëîìàò õàðèëöàà òîãòîîõ òàëààð çàðèì àðãà õýìæýý àâñàí<br />
áèëýý.<br />
Áîãä ãýãýýíèé çàñãèéí ãàçàð, Ñàéí íî¸í õàíûã Ïåòåðáóðãò ÿâóóëæ, òýíäýõ<br />
îëîí óëñòàé äèïëîìàò õàðèëöàà òîãòîîõ, óëìààð Åâðîïîîð îäîõ çîðèëãî<br />
òàâüñàí íü Õààíò Îðîñ áà õîëáîãäîõ óëñ ã¿ðí¿¿äèéí ýñýðã¿¿öëèéí óëìààñ<br />
áèåëýãäñýíã¿é ºíãºðñºí áîëîâ÷ ýíýõ¿¿ ýðìýëçëýý õîéøèä îðõèñîíã¿é.<br />
Ò¿¿í÷ëýí, Õààíò Îðîñ óëñ Ìîíãîëä òºìºð çàì òàâèõ áà öàõèëãààí óòàñ<br />
áàéãóóëàõ ýðõèéã ººðòºº ìîíîïîëü÷ëîí àâàõûí òóëä Áîãä ãýãýýíèé çàñãèéí<br />
ãàçàðò òóëãàí øààðäñàí íü Õ¿ðýý, Ïåòåðáóðãèéí õîîðîíäîõ õàðèëöààã óëàì<br />
õóðöàòãàæýý. 1914 îíû 1-ð ñàðûí 2-ò Õààíò Îðîñûí Ãàäààä ÿàìíààñ Ìîíãîë<br />
äàõü äèïëîìàò òºëººëºã÷ººð äàìæóóëàí Ìîíãîëûí çàñãèéí ãàçàðòàé<br />
áàéãóóëàõ òºìºð çàìûí ãýðýýíèé áýëýí òºñëèéã õ¿ðã¿¿ëæ, Ìîíãîëûí ýðõ<br />
áàðèã÷äààð ¿ñýã çóðóóë ãýæ ¿¿ðýã ºã÷ýý. Ýë òºñëèéã ¿çâýë, Ìîíãîëä òºìºð çàì<br />
òàâèõ ýðõèéã çºâõºí Õààíò Îðîñ áà Ìîíãîëûí Çàñãèéí ãàçàð õî¸ð ýäëýõ ¸ñòîé<br />
áàéæýý. ªºðººð õýëáýë, Ìîíãîë óëñ áèåý äààæ, òºìºð çàìûí áàðèëãà áàðèõ<br />
áýðõøýýëòýé òóë, èéì ýðõ àÿíäàà Õààíò Îðîñò ¿ëäýõ íü ìýäýýæ õýðýã àæýý.<br />
Ãýòýë Ìîíãîëûí ýðõ áàðèã÷èä ýëäýâ êîíöåññè, ò¿¿íèé äîòîð òºìºð<br />
çàìûí ýðõèéã çºâõºí Õààíò Îðîñ áóñ, ìºí áó ñàä óëñàä ºãºõ ñîíèðõîëòîé<br />
áàéñàí ó÷èð, ýë òºñëèéã õ¿ëýýí àâàõààñ òàòãàëçæýý. Ïåòåðáóðãýýñ áýëòãýí<br />
èð¿¿ëñýí òºìºð çàìûí òóõàé òºñºëä Ìîíãîëûí òàëä àøèãã¿é õàðøëàëòàé<br />
ç¿éë îëîí áàéñíààñ æèøýý áîëãîí 4-ð ç¿éëèéã ¿çâýë “...Ìîíãîëûí çàñãèéí<br />
ãàçàð òºìºð çàìûã ººðèéí õºðºí㺺ð áàðèõ áóþó òºìºð çàìûí êîíöåññèéã<br />
áóñäàä íàéð òàëáèí ºãºõèéí óðüäààð ýë òºëºâëºæ áóé òºìºð çàì ýäèéí çàñàã<br />
áóþó ñòðàòåãèéí õóâüä Îðîñò õîðëîëòîé áîëîõ ýñýõ òàëààð Ýçýí õààíû<br />
çàñãèéí ãàçàðòàé óðüäààð õýëýëöýí çºâëºíº” 97 ãýæýý. Òºìºð çàìûí òàëààð<br />
¿ç¿¿ëñýí ýíýõ¿¿ äàðàëò øàõàëò, ìºí ¿¿íèé óðüä öàõèëãààí óòñàí øóãàìûí<br />
òóõàé òàâüñàí øààðäëàãûã Áîãä ãýãýýíèé Çàñãèéí ãàçàð õ¿ëýýí àâñàíã¿é. Ýíý<br />
òóõàé Õ¿ðýýí äýõ îðîñ êîíñóë À.Ìèëëåð 1914 îíû 3-ð ñàðûí 7-íä Ïåòãðáóðãò<br />
ÿâóóëñàí ìýäýýíäýý òýìäýãëýõäýý, Áîãä õààíò Ìîíãîë óëñûí ñàéä íàðûí<br />
õóðàëäààí ñàÿ áîëæ òºìºð çàì òàâèõ, ìºí ò¿¿í÷ëýí Ìîíä-Óëèàñòàéí õîîðîíä<br />
öàõèëãààí óòàñíû øóãàì áîñãîõ òóõàé ãýðýý õýëýëöýýðèéí îðîñ òºñë¿¿äèéã<br />
õýðýãñýõã¿é áîëãîâ ãýæýý.<br />
Èéíõ¿¿ Áîãä õààíò Ìîíãîë óëñ ãàäààä äîòîîäûí àñóóäëóóäûã áèåý<br />
äààæ øèéäâýðëýõ áîäëîãî áàðèìòàëæ áàéñàí áîëîâ÷, ýíý ýðìýëçëýë íü<br />
èìïåðèàëèçìûí ¿åä èõýýõýí áýðõøýýëòýé ó÷èð÷ áèëýý. ͺ㺺 òàëààð, Õààíò<br />
Îðîñ óëñûí ç¿ãýýñ Áîãä õààíò Ìîíãîë óëñàä óëñ òºð-ýäèéí çàñãèéí ýðõ<br />
97<br />
Ìåæäóíàðîäíûå îòíîøåíèÿ â ýïîõó èìïåðèàëèçìà. ò. 3, Ñåðèÿ III, 326-ð òàë.<br />
75
Change language