Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ýçëýí àâäàã þì áîë òýäãýýð ã¿ðí¿¿ä ÷ Ìîíãîëûí ãàçàð íóòãààñ õóâèà<br />
õ¿ðòýõèéã õ¿ñýõ áºãººä ýöýñò Àëñ Äîðíîäîä ãàçàð ýçëýõ õÿìðàë òýìöýë<br />
ýõýëæ äàéíû àþóë ãàð÷ áîëçîøã¿é áàéæýý. Á¿ð Õèàãòûí áàãà õóðàë ýõëýõèéí<br />
ºìíºõºí ßïîíû çàñãèéí ãàçðûí áîäëîãûã òóñãàí ßïîíû “Ôàð Èñò” õýìýýõ<br />
ñîíèí áè÷èõäýý, “áèä àçíàæ õ¿ëýýæ ñóóõààñ...” 117 ãýæ òýìäýãëýñýí íü á¿õ<br />
Ìîíãîëä Õààíò Îðîñ íî¸ðõóóçàé ãýæ ñýðãèéëñýí õýðýã ìºí.<br />
Òýð ¿ãèéí íºõöºë áàéäàëä Õààíò Îðîñ, Ìîíãîë îðíûã øóóä áóëààí ýçëýõ<br />
áîäëîãî òàâüñàíã¿é, õàðèí Ãàäààä ìîíãîëûã Õÿòàäûí õýìæýýò ýçýðõëýëèéí<br />
äîð àâòîíîìèò óëñûí õýìæýýíä áàéëãàæ, ò¿¿íèé ãàçàð äýâñãýð äýýð Îðîñûí<br />
îíöãîé ýðõ íºëººã áàòàòãàõ øóãàì áàðèìòàëæ áàéâ.<br />
ªã¿¿ëýãäýí áóé ¿åä õýðýâ Õààíò Îðîñûí ç¿ãýýñ Ãàäààä ìîíãîëûã øóóä<br />
áóëààí ýçýëáýë, îëîí óëñûí ç¿ãýýñ ñ¿ðõèé ýñýðã¿¿öýëòýé òóëãàðàõ áàéñàí òóë,<br />
ò¿¿íèéã õÿòàäûí õýìæýýò ýçýðõëýëèéí äîð áàéëãàæ ãàãöõ¿¿ ýäèéí çàñãèéí<br />
ò¿ðýìãèéëýë õèéõ ÿâäëûã ñàéí àðãà ãýæ òýð¿¿õýí ¿åäýý ¿çñýí áèëýý. Ýäèéí<br />
çàñãèéí ò¿ðýìãèéëýë ýöýñòýý óëñ òºðèéí ò¿ðýìãèéëýëä õ¿ðãýäýã àæýý. Èéì<br />
áîäëîãûí òóõàé Â.È.Ëåíèíèé ºã¿¿ëñýí íü: “Ýäèéí çàñãèéí òàëààð áóëààí<br />
ýçëýõ íü óëñ òºðèéí òàëààð áóëààí ýçëýõ. ÿâäàëã¿éãýýð á¿ðýí “ã¿éöýòãýæ<br />
áîëîõ” áºãººä ÿìàãò òîõèîëääîã ¿çýãäýë ìºí” 118 ãýæýý.<br />
Äýëõèéí íýãä¿ãýýð äàéíû íºõöºë áàéäàëä Õààíò Îðîñ óëñ õàìàã àíõààðëàà<br />
Åâðîïò ÷èãë¿¿ëñýí áîëîõîîð Ìîíãîëîîñ áîëæ Àëñ Äîðíîäîä îëîí óëñûí<br />
õàðèëöààã õóðöàòãàõ àëõàì õèéõã¿é áàéñàí íü èëýðõèé õýðýã áºãººä èéì áàéð<br />
ñóóðèéí ¿¿äíýýñ Áîãä õààíò-Ìîíãîë óëñûí òóñãààð òîãòíîëûã ¿ë çºâøººðºí<br />
ò¿¿íèéã Ãàäààä Ìîíãîëûí àâòîíîìèò óëñûí õýìæýýíä õ¿ëýýí çºâøººðºõ<br />
áîäëîãî ÿâóóëæýý. Èéì ÷ ó÷ðààñ Õèàãòûí õýëýëöýýðèéí äàðàà Õààíò Îðîñ<br />
óëñûí Ãàäààä ßàìíû ñàéä, îëîí ãàäààä óëñûí äèïëîìàò òºëººëºã÷èä, ò¿¿íèé<br />
äîòîð ßïîíû ýë÷èí ñàéä È÷èðî Ìîòîíî îðîëöñîí Óëñûí Äóìèéí õóðàëäààí<br />
äýýð 1915 îíû 7-ð ñàðûí 19-íä ãóðâàí óëñûí ãýðýý áè÷ãèéí òóõàé õýëýõäýý,<br />
“Ýíýõ¿¿ ãýðýýãýýð Ãàäààä Ìîíãîë áîë Õÿòàäààñ õàðààò áºãººä äîòîîääîî<br />
áèåý äààñàí óëñ ãýæ õ¿ëýýí çºâøººðºãäºâ” 119 ãýæ ä¿ãíýñýí áèëýý.<br />
Õÿòàäûí òºëººëºã÷人ñ Õèàãòûí õýëýëöýýðýýð Ìîíãîëûí òóñãààð<br />
òîãòíîëûã á¿ðìºñºí ýâäýõýä ÷èãëýñýí òºëºâëºãºº íü èéíõ¿¿ Ìîíãîë,<br />
Îðîñûí òºëººëºã÷äèéí ýñýðã¿¿öýëòýé òóëãàð÷ íóðàí óíàñíààð ¿ë áàðàì,<br />
òýä Ãàäààä ìîíãîëûã íèëýýä ºðãºí ýðõ á¿õèé àâòîíîìèò óëñûí õýìæýýíä<br />
çºâøººðºí õ¿- ëýýæýý.<br />
Þàíü Øè-Êàéí ýçýðõýã áîäëîãî á¿ðýí ýñ áèåëñýíýýñ ¿çâýë Õèàãòûí<br />
õýëýëöýýð èéì íààøòàé òàëòàé áîëîâ÷ Ìîíãîëûí òóñãààð òîãòíîëûã õ¿÷äýí<br />
õÿçãààðëàñàí áàðèìò áè÷ãèéã áàòàëñàí áèëýý. Ôåîäàëûí Ìîíãîë óëñûí<br />
òóñãààð òîãòíîëûã á¿ðýí çºâøººð¿¿ëýõèéã ìýðèéñýí Áîãä ãýãýýíèé Çàñãèéí<br />
ãàçðûí òºëººëºã÷äèéí ãîë çîðèëãî íü Õÿòàä, Îðîñûí òàëûí õàìòàðñàí<br />
117<br />
Òhå Ðàã Åàst, June 20 1914.<br />
118<br />
Â.È.Ëåíèí, ñî÷, ò. 23, 32-ð òàë.<br />
119<br />
Èçâåñòèÿ ÌÈÄ, êí. V, 1915, 76-ð òàë.<br />
88
Change language