Gabriel Garcia Marquez - Yuzyillik Yalnizlik

tencere.
Ağıla gitti, ne kadar hayvan, ne kadar bitki varsa, onlara da birer
inek, keçi, domuz, tavuk, manyok, kaladyum, muz etiketi kondurdu.
Zamanla bellek kaybının nerelere varabileceğini inceledikçe, eşyanın
adını üzerindeki yazıdan çıkartabileceklerini, ama neye yaradığını
unutacaklarını da kavradı. O zaman işi daha da geliştirdi. Đneğin boynuna
astığı şu yazı, Macondoluların bellek kaybına karşı nasıl hazırlıklı
olduklarının somut kanıtıdır: Buna inek derler. Süt versin diye her sabah
sağılması gerekir, sütün de sütlü kahve yapmak üzere kahveyle
karıştılabilmesi için kaynatılması şarttır. Böylece, bir
an için adlarıyla yakalanan, ama yazılı harflerin ne demeye geldiğini
unuttukları anda kaçıp ellerinden kayıveren bir gerçeği yaşamaya
başladılar.
Bataklığa açılan yolun başına Macondo yazılı bir levha diktiler.
Anacaddeye Tanrı Vardır yazan bir tabela astılar. Bütün evlere,
nesneleri ve duyguları hatırlatmaya yarayacak yazılar yazıldı. Ama
bu sistem öylesine büyük bir dikkat ve sağlam sinir istiyordu ki,
çoğu kişi, kendi uydurdukları, bir işe yaramaz ama rahatlatıcı bir
düşsel gerçeğin büyüsüne kapıldı. Eskiden iskambil falı açıp geleceği
okuduğu gibi şimdi de geçmişi okumak numarasını bulan pilar
Ternera, bu aldatmacanın yayılmasında en büyük rolü oynadı. Bu
yolla, uykusuzluk hastalığına yakalananlar, iskambillerin belirsiz
olasılıkları üzerine kurulmuş bir dünyada yaşamaya başladılar. Đskambillere
göre, kiminin babası nisan başında gelen esmer adam, kiminin anası sol eline
altın yüzük takan esmer kadın, kiminin doğum günü tarlakuşunun defne dalına
konup şakıdığı son salı oluyordu.
Bu avuntu yollarının karşısında yılgınlığa düşen Jose Arcadio Buendio, bir
zamanlar çingenelerin eşsiz buluşlarını unutmamak için yapmayı tasarladığı
bellek makinesini yapmaya karar verdi. Đnsan eliyle yaratılan bu harika,
ömür boyunca edinilen bilgilerin tümünün her sabah baştan sona tazelenmesi
görüşüne dayanıyordu. Bunu bir döner sözlük biçiminde tasarlıyordu. Sözlüğün
eksenine oturan, kolu çevirerek çarkı döndürecek ve insan yaşamındaki en
gerekli bilgiler birkaç saat içinde gözünün önünden geçecekti.
Hemen hemen ondörtbin maddenin yazımını tamamladığı sırada, bataklıktan gelen
yoldan
elinde iple bağlanmış tıkma tıkış bir bavulla üzeri siyah bez örtülü el
arabasını çeke çeke ve uykucuların o hüzünlü çanını çalarak tuhaf görünüşlü
biri çıkageldi. Dosdoğru Jose Arcadio Buendia'nın evine gitti.
Visitacion kapıyı açınca tanımadı onu, dönüşü olmaz biçimde
unutkanlık batağına saplanan bir kasabada hiçbir şey satılamayacağından
habersiz bir satıcı sandı ilkin. Eli ayağı tutmayacak kadar
yaşlıydı. Sesinin titrekliğine, ellerinin sarsaklığına rağmen, yine de
insanların hala uyuyabildikleri ve hatırlayabildikleri bir dünyadan
geldiği belliydi. Jose Arcadio Buendia, onu, oturma odasında oturmuş
bir yandan yamalı siyah şapkasıyla yellenip bir yandan duvarlara
yapıştırılmış yazıları dikkatle okur buldu. Belki bir zamanlar